محمدحسین جعفریان / فارس

 به دنبال اخراج قنبرعلی تابش شاعر و طلبه اهل افغانستان از دانشگاه علامه طباطبایی و واکنش اهل ادب به این موضوع، محمدحسین جعفریان، شاعر، مستند ساز و کاردار سابق فرهنگی در افغانستان به بیان مطالبی در این باره پرداخت که به صورت یادداشت منتشر  می شود:

اتفاق عجیبی از ابتدای حضور مهاجران افغان در ایران در جریان است و آن اینکه ما نسبت به نخبگان آنها نه تنها در حوزه فرهنگ بلکه در تمام حوزه ها بی تفاوت هستیم و از آنجایی که بخشی از این نخبگان در حوزه کاری ما یعنی ادبیات و فرهنگ فعال هستند، این موضوع برایمان آزاردهنده تر است.

 طبیعی است که بزرگان ادب فارسی که بخشی از آنها در سرزمینی غیر از ایران یعنی افغانستان و تاجیکستان زندگی می کنند، برای همه فارسی زبانان محترم باشند. امروز شاعران بزرگی مثل آقای کاظمی یا مثل آقای قنبرعلی تابش را در ایران داریم اما اینها باید همیشه نگران باشند. چون اگر سر سال کارت اقامتشان نشود، مجبور هستند زندگی شان را جمع کنند و برگردند افغانستان.

**ما شرمنده شاعران افغانستان هستیم

آدمی مثل محمدکاظم کاظمی که شعرش در کتاب های درسی ما آمده و فرزندان ما شعر این آدم را به عنوان درس شبتان می خوانند، هیچ تضمینی برایش وجود ندارد که می تواند تا سال بعد در ایران زندگی کند یا نه. او از خیلی از حقوق خودش محروم است برای گرفتن گواهینامه، برای مالکیت، برای رفتن بچه هایش به مدرسه با محرومیت و مشکل مواجه است.

 سه دهه است که اهل فرهنگ این موضوع را تذکر می دهند اما با کمال تأسف هیچ گوش شنوایی وجود ندارد و ما همواره از روی این شاعران بزرگ شرمنده هستیم. آخرین موردش هم ماجرای استاد قنبرعلی تابش است. ایشان، با هزینه شخصی خودش دکترا می خواند در دانشگاه علامه، یک ترم را خوانده، بیش از سه دهه است که در ایران ساکن است، اجازه اقامتش از حیث قانونی مشکل ندارد، آن وقت دانشگاهش بدون ارائه هیچ توضیحی عذرش را خواسته و گفته اند برود به کشورش و به کشور خودش خدمت کند! هر چه هم توضیح می دهد که 3 دهه در ایران ساکن است و کودکی هایش در اینجا گذشته است، تمام زندگیش در ایران است و الان در آستانه زمستان که دانشگاه های افغانستان تعطیل است، چه کند؟ هیچ جوابی نمی دهند و می گویند باید بروی.

**این مزد شاعران انقلاب است؟

تابش از شاعران بسیار بسیار متعهد و باورمند به انقلاب است در سروده هایش درباره دفاع مقدس ما، انقلاب اسلامی و امام بسیار است و من متحیرم چه طور مزد این آدم ها را می دهیم؟

اینها وقتی به کشور خودشان برگردند، متهم می شوند به ایرانی بودن و اینجا هم بر خورد ما این است. جالب است وقتی همین ها اندک تقاضایی برای اقامت در دیگر کشورها می دهند بلافاصله پذیرفته می شود. شاعران و نخبگان افغانستان که حتی ما به آنها اجازه اقامت نمی دهیم و با هزینه ها حداقلی و مستضعفی روزگار می گذرانند، وقتی به کشورهای غربی می روند نه تنها با احترام از آنها استقبال می شود، بلکه به همین ها سمت های مهمی داده اند. محمد بشیر رحیمی که به کانادا رفت، در یک مرکز فرهنگی شغل مهمی دارد. آقای محمد حیدری که از فیلم سازانی بود که در باغ فردوس زیر نظر نادر طالب زاده کار می کرد، در ایران اجازه اقامت ندادند، به ایتالیا رفت و در تلویزیون ملی این کشور سمت مهمی دارد. محمد شریف سعیدی هم به سوئد رفت و در رادیو ملی سوئد دبیر بخشی است. سیدرضا محمدی در لندن مسئولیت مهمی دارد و ایرج شهباز همین طور...

**تابش به ادبیات انقلاب خدمت بسیار کرده است

ببینید چند میلیون افغانی در ایران هستند و از مجموع اینها شاید 500 نفر هم نخبه فرهنگی نباشند. اولا ماندن این 500 نفر چه لطمه ای به کسی می زند؟ دوم اینکه خیلی از اینها با تمام وجود به ما خدمت کرده اند. آدم های باورمندی هستند. مثلاً همین قنبرعلی تابش بارها به دیدار رهبر انقلاب رفته و شعرهایی خوانده که به شدت مورد استقبال شخص رهبر انقلاب قرار گرفته است. اگر این آدم را بفرستید برود و هیچ توضیحی هم ندهید که چرا ،دیگر چه کسی را باید نگه داریم؟ مهم تر از همه اینکه ما الان داریم تبلیغ می کنیم که دانشجویان خارجی به دانشگاه های ما بیایند و تحصیل کنند و هزینه اش را هم می دهند و خیلی ها هم مدعی هستند که بعضی دانشگاه ها ظرفیت خالی دارد. ایشان که با هزینه خودش تحصیل می کند، چرا او را می فرستیم که برود؟ یعنی چه این کار؟

**چرا کسی درباره دلیل اخراج توضیح نمی دهد؟

من واقعا نمی دانم. وقتی هم توضیح می خواهیم که لااقل توضیح دهید دلیل این اخراج چیست کسی جواب نمی دهد. وقتی کسی را متهم می کنند حداقل فرصت دفاع می دهند. نه اتهامی، نه حرفی، یک باره او را اخراج می کنند. همه هم حمایت می کنند که بماند. آخرین مورد هم سخن آقای جنتی بود که گفتند  ما از موضوع اعطای حق شهروندی به نخبگان فرهنگی افغانستان حمایت می کنیم. همه می دانند این کار درست است ولی کسی قدمی برنمی دارد و وقتی ما این افراد را می بینیم همیشه شرمنده هستیم.

**ماجرای رفتار بسیار زشت با شاعر شهید افغانستان

بعضی از برخوردها با این افراد این قدر زشت بوده که من از بیانشان شرم دارم. یک نمونه آن در دهه 70 و در مواجهه با شهید عبدالقهار عاصی اتفاق افتاد. عبدالقهار عاصی جزو چند شاعر برتر افغانستان است. وقتی این اتفاق افتاد من همراه او بودم و چنان برخورد زشتی در کمال بی قانونی با او شد که از شدت تاثر  سرود: «به شهر خود روم و شهریار خود باشم»

بعد هم رفت به کابل و یک هفته بعد هم شهید شد.

**آقای رئیس جمهور ما با چه زبانی با شما سخن بگوییم؟

من نمی دانم ما باید به چه کسی بگوییم؟ هر کسی که صدای من را از خبرگزاری فارس می شنود یا مطالبم را می خواند، پاسخ دهد. آقای روحانی! آقای جنتی! وزیر کشور! نماینده های مجلس! ما با چه زبانی از شما بخواهیم؟ اگر نیاز به قانون گذاری است. قانون تصویب کنید به خدا این کار زشت است ما در موقعیتی هستیم که ادعای ام القری بودن مسلمانان جهان از یک سو و مرکزیت امپراتوری زبان فارسی را داریم آن وقت با دانشمندان و نخبگان زبان فارسی که باورمند به انقلاب اسلامی هستند، این رفتارها را می کنیم، وای به حال بقیه. متاسفانه این وضعیت همین طور هم ادامه دارد. در این دو ماهه من چند بار مطلب نوشته ام نه کوچک ترین عکس العملی، نه پاسخی و هیچ اتفاقی نمی افتد، نمی دانم کی این برخوردها تمام می شود. الان مقام مسئول کیست؟ اتهام قنبرعلی تابش چیست؟ چرا باید برود؟

الان دانشجویان ستاره دار را به دانشگاه برمی گردانید، بعد یک آدمی که هیچ مشکلی ندارد، این همه خدمت کرده، در شب شعرهای دفاع مقدس همواره نفر اول بوده، شعرش مورد توجه رهبر انقلاب است و هزار و یک افترا را به جان می خرد، آن وقت بدون اینکه اقامتش مشکل قانونی داشته باشد، بدون ارائه هیچ دلیلی اخراج می کنید؟ چرا هیچ کس توضیح نمی دهد؟ حداقل خود آن شخص باید بداند اتهامش چیست.