نرمش قهرمانانه به جای سازش ذلیلانه

۱۳۹۲/۰۶/۳۱ ۲۱:۴۷ چاپ کد خبر: 2091

تحلیلی متفاوت 9 دی از «نقشه راه» دیپلماتیک و انقلابی امام خامنه ای؛

 سخنان مقام معظم رهبری در جمع فرماندهان سپاه پاسداران و  بکار بردن اصطلاح «نرمش قهرمانانه» در بیانات ایشان که مرتبط با حوزه سیاست خارجی است، بازتاب های زیادی را در رسانه های داخل و خارج از کشور به دنبال داشت. بکار بردن این واژه هر چند در میان جملات قبل و بعد بیانات ایشان کاملا گویا و حکایت از موضع عزتمندانه همیشگی ایشان داشت اما خیلی زود با تحریف معنوی بوق های رسانه ای جریان سلطه در خارج از کشور و برخی از دنباله های داخلی آنها مواجه شد. در این بین حتی برخی از رسانه های خودی، بازی خوردند و به عقیده نگارنده این سطور نتوانستند پیام روشن این بیانات را دریابند.

در بسیاری از رسانه های بیگانه «نرمش» در بیانات رهبری انقلاب به «سازش» تفسیر و براساس آن خبرسازی شد. برخی از رسانه های داخلی و شبکه های اجتماعی با جنجال رسانه ای این بیانات محکم را نشانه پایان دوره «آرمانخواهی» و غلبه «واقعیت گرایی» در میان مسئولان عالی نظام دانستند! حتی برخی پایگاه های خبری با انتشار جلد کتاب صلح امام حسن(ع) راضی آل یاسین که رهبر معظم انقلاب آن را در دوره جوانی و سال های قبل از انقلاب ترجمه کرده و عنوان «پرشکوه ترین نرمش قهرمانانه تاریخ» را بر روی جلد کتاب قرار داده بودند، دوره فعلی را دوره صلح حسنی دانستند و به طور ضمنی پایان عصر عاشورای حسینی را اعلام کردند! شاید به همین دلیل بود که یکی از رسانه های معاند در همین راستا از استعاره رهبری انقلاب به حضور در عرصه دیپلماسی خارجی همانند یک کشتی گیر، چنین قصه بافی کرد که از نگاه رهبری انقلاب، آمریکا دیگر یک دشمن نیست بلکه رقیب جهانی ماست!

واقعیت اما این است که این بار هم امام خامنه ای همچون موارد متعدد دیگر با تیزبینی و رصد دقیق فعل و انفعالات داخلی و خارجی، به بهترین شکل ممکن از آرمان های انقلاب خمینی (ره) محافظت کردند. برای درک دقیق این مهم، نکاتی به نظر می رسد که در ادامه به آن می پردازیم :

1 . در طول سال های گذشته همواره شاهد انحراف برخی شخصیت های برجسته حتی برخی از جریانات سیاسی - فکری با اعضای ریشه دار و باسابقه از مسیر بنیانگذار جمهوری اسلامی و آرمان های غیرقابل تغییر انقلاب اسلامی بوده ایم. این انحرافات در تمام موارد نه الزاما از روی عمد بلکه گاهی سهوا ولی به مرور زمان اتفاق افتاده است. ریشه بسیاری از این انحرافات نیز تغییر تاکتیک ها و روش ها در مواجهه با دشمن برای حفظ ایدئولوژی و آرمان ها بوده است اما سوگمندانه اندک اندک و عمدتا به دلیل حفظ موقعیت و ضعف بنیه فکری و درک غلط مبانی حکومتی در دوره غیبت، پس از مدتی همان «روش ها» به «ایدئولوژی» تبدیل شده اند!

2 . یکی از ویژگی های امام خمینی(ره) این بود که در مواقعی با معادل سازی صحیح برخی از مفاهیم دو پهلو و قرار دادن این مفاهیم متضاد در برابر هم، خط روشنی را برای بصیرت افکار عمومی و جلوگیری از انحراف در جامعه تبیین می نمود. در همان روزهای نخست انقلاب که قالب و فرم نظام اسلامی، مهم ترین و پرچالش ترین موضوع پس از انقلاب بود، هم ایشان با هوشمندی تمام ایده جمهوری اسلامی نه یک کلمه بیشتر و نه یک کلمه کم تر را مطرح کرد. اهمیت این شعار وقتی بیشتر می شود که دریابیم در آن مقطع تاریخی، برخی از جریانات در تلاش بودند تا «جمهوریت» که یک «روش» برای نظام بعد از انقلاب بود را به «هدف» و «محتوا» و منبع مشروعیت نظام تبدیل کنند اما امام خمینی (ره) آن را در حد و اندازه یک رکن، در کنار مشروعیت نظام نگه داشت. موارد دیگری از این دست در سیره حضرت روح الله به چشم می خورد، که از جمله آنها قرار دادن دوگانه اسلام آمریکایی و اسلام محمدی در برابر یکدیگر است. خلق همین دو واژه در ادبیات سیاسی کشور، نه آن روز که تاکنون بسیاری از توطئه ها و جریانات نفوذی را رسوا کرده است. حقیقی دانستن جنگ فقر و غنا در برابر جنگ جناح های سیاسی چپ و راست، مجمع روحانیون و مجمع روحانیت که در آن سال ها باب بود، را نیز در همین راستا می توان مثال زد.

3 . این سیره امام خمینی(ره) به شکل کامل تری در دوره امام خامنه ای به کار گرفته شد. یکی از شباهت های مدیریتی امام خامنه ای به حضرت روح الله نیز همین خلق واژگان جدید یا مصادره واژگان دو پهلو و ترمیم آنها یا دوگانه سازی آن مفاهیم برای مدیریت فکری و سیاسی جریانات داخلی کشور بوده است. برای اثبات ادعای نگارنده کافی است به چند نمونه از این موارد در سال های گذشته اشاره کنم:

در دوره دولت سازندگی شاهد طرح شعار توسعه و سازندگی با هدف فقر زدایی بودیم. از همان ابتدا زنگ خطر سازندگی بدون عدالت و توسعه بدون پیشرفت از سوی رهبری انقلاب نواخته شد. بی توجهی به این هشدارها سبب شد تا اندک اندک سازندگی و توجه به سرمایه داری تبدیل به «هدف» شد و فقر زدایی به فقیر زدایی انجامید!

در دوره حاکمیت جریانی به نام دوم خرداد وقتی شعار اصلاح طلبی - بدون تعیین حد و مرز  و نسبت آن با آرمان های امام خمینی - توسط استراتژیست های این جریان وارد ادبیات سیاسی کشور شد و اندک اندک همین شعار دستمایه توطئه های دشمنان انقلاب قرار گرفت، امام خامنه ای با طرح دوگانه اصلاحات آمریکایی در برابر اصلاحات اسلامی، بسیاری از توطئه ها را خنثی کرد. در همان سال ها وقتی تلاش می شد تا «دمکراسی» به عنوان یک امر مقدس  و یک ایدئولوژی به خورد جامعه داده شود، هم ایشان با ایجاد تردید در این واژه غربی، طرح دوگانه مردم سالاری دینی در برابر مردم سالاری غربی، پرده از یک انحراف ایدئولوژیک برداشت.

با مروری گذرا در بیانات امام خامنه ای با دوگانه هایی مانند سبک زندگی اسلامی در برابر سبک زندگی غربی، خشونت انقلابی در برابر خشونت کور و بی منطق سیاسی، پیشرفت - توسعه - تعالی در برابر توسعه تک بعدی، الگوی ایرانی اسلامی اقتصاد در برابر الگوی غربی و ترجمه ای، بیداری اسلامی در برابر بیداری انسانی، طرح وضعیت بدر و خیبر در برابر وضعیت شعب ابی طالب، طرح جهاد اقتصادی و اقتصاد مقاومتی در برابر اقتصاد ریاضتی و تحریم اقتصادی که یکی فشار به طبقه بالا برای کمک به طبقه پایین و کم کردن مصرف است و دیگری فشار به طبقه پایین و کم کردن تولید و مصرف است برمی خوریم.

در تمام این موارد شاهد قرار گرفتن دوگانه هایی هستیم که یکی به مثابه روش، تاکتیک، فرمت و قالب در برابر موارد دیگری است که باید آنها را ایدئولوژی، محتوا و هدف دانست. همه آنهایی که دوره دوم خرداد را درک کرده اند، از یاد نبرده اند که تمام تلاش دستگاه رسانه ای جریان سلطه و دنباله داخلی آن، بر این استوار بود که مفاهیمی چون مردم سالاری، اصلاحات و ... را به عنوان یک اصل ایدئولوژی جا بیندازند در حالی که این موارد چیزی جز یک «روش» برای ایدئولوژی اسلامی و دینی نبود. در تمام این موارد نیز این رهبری انقلاب بود که با مدیریت فکری خود و با مصادره این مفاهیم و ترمیم یا دوگانه سازی آنها، زمینه سوءاستفاده و انحراف را از بین برد.

4 . با طرح این سابقه و مقدمه باید گفت که اکنون رهبری انقلاب با تغییر و تحول در مدیریت اجرایی کشور و حاکم شدن سلیقه ای از جریانات مورد تایید نظام اسلامی با تبیین دقیق یکی از حساس ترین موضوعات مورد توجه در سیاست خارجی، نه تنها ذره ای از اصول و آرمان های حقیقی انقلاب اسلامی عدول نکرده اند و نه تنها آرمان گرایی را به قربانگاه واقعیت گرایی نبرده اند و نه تنها از تقابل با دشمن ذاتی کوتاه نیامده اند بلکه این بار نیز با خلق یک اصطلاح پر مفهوم، نقشه راه دیپلماسی و مواجه با دشمن را بر اساس سلیقه جریان حاکم در داخل کشور تبیین نموده و در حقیقت از برخی انحرافات احتمالی جلوگیری کرده اند.

از نگاه امام خامنه ای، «نرمش» یک روش است برای هدف و غایت «پیروزی و قهرمانی» و این در حالی است که جنجال شبکه های ماهواره ای و دنباله های داخلی آنها در تلاش است تا این «نرمش» را به عنوان «سازش» و ایدئولوژی معرفی کند. 

در نگاه رهبری دوگانه «نرمش قهرمانانه و سازش ذلیلانه» در برابر هم قرار دارند. از نگاه ایشان «نرمش» یک تاکتیک و فن است برای پیروزی، در حقیقت «قهرمانانه» شرط مفید بودن این نرمش است. به عبارت دیگر، «نرمش» جنبه دیپلماتیک و «قهرمانانه» جنبه انقلابی این روش است. به عبارت دقیق تر، نتیجه این نرمش باید حفظ اصول، آرمان ها و ایدئولوژی باشد.

بنابراین بر خلاف خطی که جریان رسانه ای نظام سلطه و دنباله های داخلی آنها به دنبال القای آن هستند، سیره عملی و همچنین بیانات صریح امام خامنه ای نشان می دهد که از نگاه ایشان «نرمش» رفتاری غیر از «کرنش» است و البته هر دوی این مفاهیم در قالب روش ها دیده می شوند. کما اینکه از نگاه رهبری انقلاب، «سازش» و «مقاومت» نیز دو مقوله در برابر هم هستند که به عنوان دو ایدئولوژی مطرح اند.

 اگر بخواهیم بیشتر به تبیین این موضوع بپردازیم باید گفت که سخن اصلی رهبر انقلاب به دولتمردان جدید این است که مراقب باشند «روش ها» به جای «ایدئولوژی» به آنها تحمیل نشود. نرمش قهرمانانه یعنی در مذاکرات دُر گرانبها ندهیم و آبنبات بی ارزش تحویل بگیریم، تانک ندهیم و آرپی جی تحویل بگیریم. چنین رفتاری نرمش قهرمانانه نیست!

5 . با این حساب باید سخن چند روز قبل امام خامنه ای را هشداری دلسوزانه به دیپلمات های دولت یازدهم و حتی رییس جمهور محترم دانست که در میدان های پیش رو، وقتی شعار  اعتدال در سیاست خارجی را بر روی دست می گیرند، از یاد نبرند که از این نرمش باید میوه قهرمانانه به دست آورند خصوصا در روزهای آینده که رییس جمهور و تیم دیپلماسی همراه وی به نیویورک و سازمان ملل سفر خواهند کرد. خصوصا که پیش از این در دوره ای که آقای روحانی فرمان مذاکرات هسته ای را در دست داشت، تمام تلاش خود را برای نرمش در برابر دشمن بکار گرفت اما این نرمش نه تنها نتیجه ای قهرمانانه نداشت بلکه نهایتا امام خامنه ای مجبور به دخالت شد و تیم هسته ای را به برگرداندن وضعیت قبل از تعلیق غنی سازی ملزم کردند.  

تجویز تاکتیک و روش «نرمش قهرمانانه» برای دولت یازدهم در حقیقت، فرصتی است که امام خامنه ای در اختیار این دولت قرار داده تا با توجه به شعار اعتدال، در آینده بهانه ای برای طرح ادعای «ما می توانستیم هزینه های بین المللی را کاهش دهیم اما سیاست های غیر اعتدالی اجازه نمی داد» نباشد. نرمش قهرمانانه نه تنها تعیین حد و مرز برای دستگاه دیپلماسی در محدوده موضوعات بین المللی است بلکه پیغام روشنی است به برخی از کشورها که در محاسباتشان روی کار آمدن تفکر اعتدالی را روزنه ای برای به کرسی نشاندن اهداف سلطه گرانه خودشان می پندارند اما باید بدانند که اگر قرار است به نام اعتدال نرمشی صورت گیرد، این نرمش نهایتا باید با نتیجه و خروجی قهرمانانه باشد.

6 . بکار بردن اصطلاح «نرمش قهرمانانه» از سوی امام خامنه ای به هیچ وجه حکایت از تغییر استراتژی ایشان در مواجهه با جریان سلطه ندارد کما اینکه پیش از این و در سال 75 نیز ایشان با بکار بردن همین واژه، خط و مشی مردان دیپلماسی دولت سازندگی را تبیین کردند آنجا که فرمودند: «نمایندگان سیاسى جمهورى اسلامى ایران در جهان باید تیزتر از شمشیر، نرم تر از حریر و سخت تر از سنگ و پولاد باشند، اما نرمشى که در برابر دشمن تیز باشد. بنا براین دیپلمات هاى ما باید در مواضع اصولى خود مستحکم بایستند، عرصه سیاست خارجى، میدان نرمش هاى قهرمانانه است و استقامت و پایمردى حضرت امام خمینى (ره) را الگوى خود قرار دهند.» از نگاه امام خامنه ای سیاست خارجی جمهوری اسلامی باید بر اساس سه رکن «عزت، حکمت و مصلحت» و با روش «استقامت، تدبیر و حوصله» یا همان تعبیر «شمشیر، پولاد و حریر» بنا نهاده شود و در این صورت پیروزی از آن ماست.

 

 

 

 

 

 

 

همرسانی کنید:

طراحی و پیاده سازی توسط: بیدسان