«برنامه های حمایتی شبکه های مختلف سیما از عملکرد دولت» که در دوره ی هیچ دولتی سابقه نداشت و دلیل انتشار آن نیز مشخص نبود. جالب آنکه در گزارش اداره کل اطلاعات و برنامه ریزی معاونت سیما به این نکته هم اشاره شده بود که «هر یک از شبکه های سیما با توجه به ماموریت و گروه مخاطبان خود در انعکاس فعالیت ها و برنامه های دولت یازدهم تلاش کردند تا گوی سبقت از یکدیگر بربایند.»

به گزارش لنگرنیوز ، ابتدای این هفته گزارش عجیب و بی سابقه ای از سوی معاونت سیمای سازمان صداوسیما منتشر شد که سوالات بسیاری را در ذهن مخاطبان ایجاد می کرد. گزارشی با محوریت «برنامه های حمایتی شبکه های مختلف سیما از عملکرد دولت» که در دوره ی هیچ دولتی سابقه نداشت و دلیل انتشار آن نیز مشخص نبود. جالب آنکه در گزارش اداره کل اطلاعات و برنامه ریزی معاونت سیما به این نکته هم اشاره شده بود که «هر یک از شبکه های سیما با توجه به ماموریت و گروه مخاطبان خود در انعکاس فعالیت ها و برنامه های دولت یازدهم تلاش کردند تا گوی سبقت از یکدیگر بربایند.»

 به گزارش "رجانیوز"، از نکات جالب و قابل توجه دیگر این گزارش اما این بود که به جز شبکه هایی سراسری که قاعدتا همواره برنامه های سیاسی را در کنداکتور دارند و پرداختن آن ها به اقدامات دولت خیلی دور از ذهن نیست، به اقدامات حمایتی شبکه هایی مانند نمایش و نسیم و مستند هم اشاره شده بود.

به عنوان مثال در مورد اقدامات شبکه نسیم در این گزارش آمده بود که: «با هدف تقویت روحیه نشاط و امید در جامعه با فاصله زمانی اندکی از زمان شروع به کار دولت جدید شبکه نسیم قدم به میدان گذاشت و با پخش روزانه 2 ساعت در روز به طور آزمایشی به بهره برداری رسید تا در دولت تدبیر و امید؛ جلوه های شادی و سرزندگی مردم شهرها و روستای کشور به نمایش درآید.»

یا در گزارش عملکرد شبکه مستند آمده است که: «شبکه مستند به دنبال سیاست تقویت دولت برنامه هایی را در دستور کار قرار داد. مستند"صنعت ملی" کاری از شبکه مستند سیما نیز بدون هرگونه رویکرد تبلیغاتی دستاوردهای صنعتی دولت یازدهم را به تصویر در خواهد آورد و به انعکاس اقدامات موثر دولت در زمینه صنعت اشاره خواهد کرد.» در حالیکه در سه ماه ابتدای دولت اساسا اقدامی در حوزه ی صنعت انجان نگرفته است که قابیلت مستند و برنامه سازی هم داشته باشد.

جز انتشار این گزارش بی سابقه اما اتفاقی که سوا ل برانگیز شد دیدار عزت الله ضرغامی با سه مجری برنامه گزارش صدروزه ی رئیس جمهور و حمایت ضرغامی از عملکرد آن ها بود، در حالی که بسیاری از حامیان دولت یازدهم هم به عملکرد مجریان این برنامه انتقادات فراوانی داشتند.

ضرغامی در این دیدار با آنکه به این نکته اشاره کرد که این سه مجری توسط دفتر ریاست جمهوری انتخاب شده اند نه صداوسیما، اما بازهم برخلاف انتقادات فراوان به این برنامه در حمایت از مجریان برنامه گزارش عملکرد دولت گفت که: «انتقادهای زیادی که از جناح های مختلف به شما وارد شد، بدون اطلاع از پشت صحنه و هدف گذاری خاص برای این گفت وگو بوده است و این انتقادها از ارزش و جایگاه شما در رسانه ملی نمی کاهد.»

ضرغامی به کدام پشت صحنه اشاره کرده است؟

نکته ی مهم این حمایت آن جاست که ضرغامی ادعا می کند منتقدان بدون اطلاع از «پشت صحنه» این گفت و گو از اجرای آن انتقاد می کنند. اما در پشت صحنه این گفت و گو چه خبر بود؟

در روزهای گذشته خبرهایی از اتفاقات بی سابقه ی پشت صحنه گفت و گوی رئیس جمهور در رسانه ها منتشر شده است که تا این لحظه توسط هیچ مقامی در دولت نیز تکذیب نشده است. ظاهرا مانند دوره های گذشته، صداوسیما پیشنهاد می دهد مرتضی حیدری عهده دار گفت وگو با روحانی شود. همچنین حسن عابدینی نیز برای موضوع توافق ژنو پیشنهاد شده بود. اما این پیشنهاد صدا و سیما با مخالفت جدی دفتر رئیس جمهور مواجه می شود و محمود احمدی-که اخیرا در دولت روحانی به ریاست دانشکده خبر منصوب شد- محمدرضا شهیدی فر و همچنین ندا سپانلو توسط دفتر رئیس جمهور به عنوان مجریان این گفت و گو انتخاب شدند.

اما نکته ی مهم اتفاقاتی ست که پس از نهایی شدن مجریان روی می دهد. روزنامه «وطن امروز» در گزارشی در همین زمینه آورده است که: «گویا موبایل های هر 3 مجری از حوالی ظهر تا پس از برگزاری گفت وگو، از آنان گرفته شده بود ضمن اینکه هیچ ارتباطی با محیط بیرونی نداشته اند، برخی درخواست های آنان برای برقراری ارتباط نیز با مخالفت مواجه شده است. همین موضوع باعث انتقاد یکی از این مجریان شد. در طول برگزاری مصاحبه نیز محمد نهاوندیان، رئیس دفتر روحانی تابلویی در دست داشت و برخی نکات و آمار و ارقام را به رئیس جمهور یادآوری می کرد. برخی شنیده ها درباره هماهنگ کردن سوالات مجریان توسط حسام الدین آشنا نیز حکایت دارد. از دیگر نکات قابل توجه درباره این گفت وگوی تلویزیونی، عدم استفاده از کادر تصویربرداری سازمان صدا و سیما بوده و دفتر رئیس جمهور به صورت یکجانبه تصویربرداری را برعهده گرفته است.»

این روزنامه همچنین آورده است که: «این توهین به مجموعه صدا و سیماست که به فیلمبرداران متخصص سازمان اجازه فیلمبرداری از برنامه تلویزیونی رئیس جمهور نمی دهند. رفتاری که با مجریان صورت گرفت رفتار نادرستی است. واقعا به آنها توهین شد. یکی از این مجریان نسبت به مخدوش شدن وجهه خود در افکار عمومی بشدت معترض است و ظاهرا به توصیه آقای ضرغامی در این باره سکوت کرده است.»

اهرمی به نام بودجه و ماجرای حمایت های تعجب برانگیز

با این اوصاف و این نوع برخورد دولت با صداوسیما، حال سوال اساسی این است که دلیل حمایت های شدید رسانه ی ملی از دولت و انتشار گزارش برنامه های حمایتی شبکه های مختلف صداوسیما چیست؟ چرا باید حتی برنامه های حمایتی شبکه های نسیم و نمایش و این قبیل شبکه ها نیز منتشر شود؟

به گزارش روابط عمومی سیما، به منظور اطلاع رسانی صحیح و دقیق از برنامه ها و اقدامات دولت یازدهم، شبکه های مختلف سیما، پوشش کامل سخنرانی ها و سفرهای رئیس قوه مجریه را در دستور کار خود قرار داده اند. همچنین تمام شبکه های سیما با دعوت از اعضای هیات دولت، مدیران و شخصیت های مرتبط با طرح های دولت یازدهم در برنامه های پربیننده و اصلی ترین شبکه های خود این فرصت را در اختیار مسؤولان قوه مجریه قرار داده اند تا بدون واسطه برنامه های دولت جدید را برای عموم مردم تشریح کنند.

همچنین در طول صد روز تصدی دولت یازدهم؛ شبکه های سیما بیش از 300 ساعت از آنتن خود را به مسؤولان دولتی اختصاص داده اند تا علاوه بر تشریح کارشناسانه برنامه های دولت جدید، موانع و مشکلات پیش رو را با مردم در میان گذارند. از 300 ساعت برنامه های مختلفی که در اختیار دولتمردان قرار گرفته است بیش از 88 درصد از برنامه های یاد شده به صورت زنده روی آنتن شبکه ها رفته است. مسؤولان و دست اندرکاران قوه مجریه در طول 100 روز فعالیت دولت یازدهم به بیش از 365 برنامه تلویزیونی دعوت شده اند.

همه چیز از بی پولی ناشی می شود؟

اما ریشه ی این گزارش ها و پاسخ این حمایت ها را باید در بی پولی و بودجه صداوسیما جست و جو کرد. این نپرداختن بودجه رسانه ی ملی البته از زمان دولت دهم آغاز شد ولی حالا تبدیل شده است به یک اهرم فشار از سوی دولت بر صداوسیما. دولت دهم در سال پایانی استقرارش در جدال با مدیران رسانه ملی اقدام به کاستن بودجه سال 92 این نهاد کرد. پس از این اقدام دولت، صدا و سیما با مشکلات مالی فراوانی مواجه شد اما این افق برای مدیران رسانه ملی وجود داشت که با تغییر دولت، مشکلات مالی صدا و سیما مرتفع خواهد شد.

اما ظاهرا این روزها مسئولان رسانه ی ملی دست های خود را در برابر فشار اقتصادی و کمبود بودجه بالا برده اند و این بهترین فرصت است برای استفاده ی دولت. دولت یازدهم توقع دارد خدمات رسانه ای سازمان صدا و سیما را تحت اختیار داشته باشد تا در صورت عدم محقق شدن وعده های کلیدی، حجم انتقادات رسانه ای را کنترل کند.

در همین زمینه اخیرا در یکی از روزنامه های صبح اعلام شده بود بدهی صدا و سیما به برنامه سازان از مرز 430 میلیارد عبور کرده است و دولتی ها به تنگناهای مالی رسانه ملی اشراف دارند و از این زاویه به راحتی می توانند مدیران رسانه را تحت فشار قرار دهند.

با این اوصاف به نظر می رسد باید بصورت جدی فکری برای بودجه ی سازمان صداوسیما کرد. چون در حالت فعلی فارغ از اینکه چه دولتی بر سر کار باشد، با قطع بودجه رسانه ی ملی به راحتی به تریبون تبلیغاتی دولت تبدیل خواهد شد، در حالی که اساسا رسانه ی ملی فارغ از هر ارگان و سازمانی باید بتواند آزادانه ضعف های دولت و دولتمردان و باقی دستگاه ها را بگوید و مشکلات را پیگیری کند. رسانه ی ملی در حال حاضر به جای اینکه تنها به رهبری پاسخگو باشد و تنها خود را ملزم به خطوط قرمز نظام بداند زیر بلیط دولت است. این البته ربطی هم به مدیریت صداوسیما ندارد و از مشکلات ساختاری و قانونی نشات می گیرد.