به گزارش لنگرنیوز، پایگاه اطلاع رسانی مرکز اسناد انقلاب اسلامی نوشت: مجوز فعالیت یک هفته ای بی بی سی فارسی در ایران برای تهیه گزارش در زمینه مذاکرات هسته ای مورد توجه رسانه ها قرار گرفته است؛ رسانه ای که نمی توان از نقش بی بدیل آن در ایجاد فتنه انگیزی و خیانت در ایران چشم پوشی کرد و با تورق تاریخ می توان فهمید که مشی و روش بی بی سی از سال 1320 تاکنون هیچ تغییری نکرده است.

1.  رادیو بی بی سی در آستانه اشغال ایران توسط متفقین در شهریور1320

در سال‏های منتهی به اشغال ایران در شهریور 1320 شوروی و انگلستان براساس رویه رقابت آمیز همیشگی خود در ایران به منظور پیگیری سیاست‏های تبلیغاتی خود در طول جنگ جهانی دوم به رسانه برتر روز یعنی رادیو روی آوردند و هر کدام به فاصله اندکی از همدیگر در برنامه ‏های رادیویی برون‏مرزی خود بخش فارسی تاسیس کردند. ابتدا شوروی و به فاصله حدود یک سال انگلیس رادیویی به زبان فارسی راه اندازی کردند. آلمان هیتلری نیز برای بهره ‏گیری از سلاح تبلیغات، رادیو برلین را پایه ریزی کرده بود تا افکار عمومی ایرانیان را به سود کشور متبوع خود سوق دهد. بنابراین، در سال های پایانی عصر رضاشاه رادیو مهم ترین رسانه تاثیرگذار در حیات سیاسی و اجتماعی ایران و جهان به شمار می‏رفت. این مسئله درست مقطعی بود که تنها 2 سال از ورود رادیو به ایران سپری شده بود.

برنامه های گسترش رادیو که یک سال و اندی از عمر آن می گذشت با اشغال ایران با مشکل روبه رو شد. در این میان «دایره سانسور» نیز با فشار شوروی و انگلستان در اسفند 1320 با حضور نمایندگان این دو کشور، برای سانسور در رادیو و مطبوعات ایران و متحدین شکل گرفت.

بی بی سی فارسی که به رادیو لندن نیز معروف است، از قدیمی ترین بخش های این رسانه به زبانی غیرانگلیسی است که در دی 1319 / دسامبر 1940 با بودجه وزارت خارجه انگلیس آغاز به کار کرد. توجه به اهمیت راهبردی ایران و نقش تبلیغات در این بخش از جهان، عمده‏ترین ماموریت‏های آن، این بود که ضمن خنثی‏سازی تبلیغات رادیو برلین، برنامه هایی درراستای سیاست های جنگی دولت بریتانیا و متفقین سازمان دهد و ذهن ایرانیان را آماده برکناری رضاشاه و اشغال ایران کند.

رادیو لندن با پخش مطالبی علیه رضاشاه زمینه اشغال ایران را فراهم می کردو روس ها نیز با اعلامیه های فارسی که توسط هواپیماهای جنگنده روی شهرهای شمالی می ریختند، وی را مورد انتقاد قرار می‏دادند. در مجموع اهداف و محورهای برنامه‏های بخش فارسی رادیو بی بی سی را در ایام اشغال ایران در شهریور 1320 می‏توان به شرح زیر جمع‏بندی کرد:

تلاش برای نشان دادن خود به عنوان رسانه بی‏طرف در رویدادهای داخلی ایران در حوزه های مختلف

مشروعیت بخشیدن به اشغال ایران شکستن مقاومت ایرانیان در مقابل اشغالگران شکل‏دهی افکار عمومی ایرانیان درخصوص منافع متفقین و ایجاد نگاه مثبت نسبت به آنها نقش اطلاعاتی در تمامی بحران ها و رویدادهای سیاسی ایران ایجاد اختلافات قومی و مذهبی در ایران تلاش برای جذب مخاطبان تحصیلکرده جامعه ایران بویژه جوانان

رادیو بی بی سی توانست با مهندسی افکار عمومی ایرانیان در شهریور 1320، با شایعه‏سازی و در هم آمیختن برخی واقعیت ها با ادعاهای غیرواقعی، موفق به شکل دهی یک واقعیت تاریخی یعنی پایان سلطنت رضاشاه شد.

به این ترتیب که این رادیو نقش عمده‏ای در کنار سایر عوامل در تخریب چهره رضاشاه ایفا کرد تا حدی که آن شایعات به واقعیاتی تاریخی بدل شد و تا سال ها بر اذهان ایرانیان سنگینی کرد. بی بی سی توانست با شگردهای جنگ روانی و تبلیغاتی، مقاومت ایرانیان را در برابر قوای اشغالگر بشکند و ذهن آنان را آماده پذیرش اشغال کشورشان از سوی متفقین کند. غیر از رادیو لندن که مرتبا از رضاشاه انتقاد و افکار عمومی ایران را علیه او تحریک می کرد، رادیو دهلی و سایر رادیوهای اقماری انگلیس نیز با رادیو لندن همصدا شده و بستر مناسب و قابل پذیرشی برای برکناری و تبعید رضاشاه فراهم آوردند.

2. خیانت بی بی سی فارسی به مردم ایران در دوران پهلوی

همانطور که اشاره شد، در جریان جنگ دوم جهانی رضاشاه با چرخش به سمت آلمان، در مقابل متفقین قرار گرفت، لذا انگلستان تلاش کرد تا این مهره سوخته را کنار بگذارد. در این حین بی بی سی مسئول اولیه آماده کردن شرایط برکناری رضا شاه و تحول اوضاع سیاسی به جانشین او شد. در کنار این نقش مهم، بی بی سی نقش حامی محمد رضا را داشت. چرا که انگلیسی ها بقای او را در راستای سیاست های خودمی دیدند. لذا این رسانه انگلیسی چشم خود را بر روی تمام اقدامات محمدرضا شاه جز در مقاطعی که انگلستان قصد امتیاز گیری از ایران را داشت، بسته بود؛ یعنی در شرایطی از پهلوی حمایت می کرد که بتواند منافع استعماری خود را در ایران پیش ببرد و بتواند از منابع غنی ایران بهرمه مند شود؛ به عنوان مثال در شکل دهی به امارات متحده عربی و قائله سازی در خصوص جزایر سه گانه ایران دیده می شود.

3. نقش بی بی سی در کودتای 28 مرداد و غارت نفت ایران

در جریان ملی شدن نفت، انگلستان که بیشترین زیان را دیده بود تلاش کرد تا بار دیگر نفت ایران را در اختیار خود بگیرد. در سال 1330 در ابتدای ورود هریمن نماینده آمریکا به ایران، انگلیس سعی داشت از طریق حزب توده در خیابان های تهران آشوب ایجاد کند. این آشوب در 23 تیر به وجود آمد که طی آن عده ای کشته و زخمی شدند. روز 24 تیر رادیو بی بی سی در تفسیر وقایع ایران گفت: «فاجعه روز یکشنبه نشان داد که دکتر مصدق حاکم و مسلط بر اوضاع نیست و کمونیست ها در کمین هستند که ایران را ببلعند و اگر انگلستان پای خود را کنار بکشد کار ایران تمام خواهد شد.» این تبلیغات سوء بر بستر زمینه سیاسی ایران تا زمان سقوط دولت ادامه داشت.

در این زمان بی بی سی سه وظیفه مهم و سرنوشت ساز برعهده داشت:1- ارتباط میان کودتاچیان و شاه. 2- ابلاغ پیام رمزی به شاه جهت جلب اعتماد او. 3- حمایت از کودتاچیان و ضعیف کردن جبهه مصدق با تبلیغات وسیع. برهمین اساس در لندن داربی شر و وودهاوس ترتیبی دادند که برنامه اخبار بی بی سی که همیشه با عبارت «اکنون نیمه شب به وقت لندن است» آغاز می شد، با عبارت «اکنون دقیقاً نیمه شب است» آغاز شود. این علامت رمزی بود برای شاه که انگلیسی ها از او حمایت خواهند کرد. رادیوی بی بی سی فارسی در فاصله 25 تا 28 مرداد همچنان به پخش و انتشار «گفتنی های لازم» مشغول بود. بی بی سی فارسی در شب 28 مرداد در پایان برنامه ای که بر ضد مصدق پخش کرد بار دیگر همان شعر فردوسی را یاد کرد که در شب 25 شهریور 1320 آورده بود: چو فردا برآید بلند آفتاب/من و گرز و میدان و افراسیاب

4. نقش بی بی سی در جدایی بحرین از ایران

در تابستان 1350 با فشار انگلستان، بحرین طی یک رفراندوم ساختگی و غیرقانونی از ایران جدا شد. بخش وسیعی از تبلیغات در این رابطه بر عهده بی بی سی بود. این شبکه که یکی از عوامل شکل دهنده 28 مرداد بود، در جریان جدایی بحرین از ایران با خیانت به ملت ایران شاه را نیز فریب داد. این شبکه طی برنامه های خود در مورد مطالبات ایران در خلیج فارس، علیه ایران و به سود اعراب( و در واقع به نفع منافع استعماری خود) وارد عمل شد. پخش برنامه های بی بی سی در این رویداد ننگین به صورت ویژه ای جریان داشت. طوری به صورت مستمر و مداوم در راستای آماده سازی زمینه های فکری ایرانیان برنامه سازی و تبلیغ می شد. بی بی سی فریب افکار عمومی در ایران را طوری با موفقیت انجام داد که بعد از این اقدام هیچ اعتراضی صورت نگرفت.

5. کارشکنی های بی بی سی در جریان انقلاب اسلامی

در جریان انقلاب اسلامی ایران، بنگاه سخن پراکنی بی بی سی با زیرکی خاصی همواره درصدد تضعیف مبانی انقلاب بود. این شبکه با به راه انداختن جنگ روانی علیه نیروهای انقلابی سعی می کرد تا از پیروزی انقلاب جلوگیری کرده و حکومت شاه را تداوم بخشد. بی بی سی با تفسیر وارونه رویدادها و انتشار اخبار دروغین تلاش می کرد تا بین نیروهای انقلابی اختلاف ایجاد کند، ارتش را علیه نیروهای انقلابی تحریک کند، با قدرت مند جلوه دادن رژیم پهلوی انقلابیون را از ادامه کار مایوس کند، تشکیل حکومت اسلامی را زیر سوال ببرد، حرکت تکاملی مردم را حرکت به سوی هرج و مرج جلوه دهد و با بی نتیجه جلوه دادن انقلاب مردم را از شرکت در راهپیمایی بترساند.

بی بی سی در آستانه ورود امام خمینی(ره) دست به یک جنگ تمام عیار روانی علیه انقلاب زد. رادیو بی بی سی در دهم بهمن گفت که هرج و مرج در ایران حاکم شده است. این شبکه با دگرگون کردن واقعیت، ایران را در آستانه یک جنگ داخلی نشان می داد و انقلابیون را از حضور در تظاهرات ضد رژیم باز می داشت. در جریان انقلاب اسلامی بی بی سی هرگز نتوانست ضدیت خود با انقلاب اسلامی را مخفی نگاه دارد. به همین جهت مصاحبه شوندگان آن اکثرا عناصر مخالف و ناخرسند از انقلاب بودند.

از شهریور 20 تا آغاز نهضت ملی شدن صنعت نفت، سیاست انگلیس بر آن بود تا دولت قوی در ایران روی کار نیاید. به همین دلیل، در یازده سال، نوزده کابینه طلوع و غروب کردند؛ همچنین دیکتاتوری متمرکز که موجب گسترش اعتراضات شده بود. در چنین فضایی که تهدید و ارعاب عوامل انگلیسی، مانع از هرگونه اقدامی در راستای حفظ مصالح ملی می شد، تنها جریانی که توانست با برخورداری از پشتوانه مردمی، استبداد حاکم شده بر کشور توسط این گروه ها را خنثی کند، گروه فداییان اسلام بود. بی بی سی در این بخش نه از ماهیت هژیر سخنی به میان می آورد و نه از گروهی که این عنصر سد راه برگزاری انتخابات آزاد را از میان برداشت؛ در حالی که به گفته سنجابی با وجود چنین مجری قدرتمندی که مانع جدی شکل گیری مشارکت مردم در اراده امور جامعه بود، امکان راهیابی افراد غیروابسته به مجلس وجود نداشت. سیاست ضدمردمی انگلیس را به خوبی می توانیم از نوع عملکرد افراد شاخص وابسته به این کشور دریابیم.

6. بی بی سی و تطهیر فرقه ضاله بهایت  بنای بنگاه خبر پراکنی بی بی سی فارسی از همان ابتدا با به کار گیری افرادی از فرقه ضاله بهائیت گذاشته شده است؛ موقر بالیوزی که یکی از سرشناس ترین چهره های بهائیت در ایران بود، در ابتدا رادیو بی بی سی را بنا نهاد و افرادی همچون باقر معین، شاداب وجدی، لطفعلی خنجی و ... را در بدنه اصلی بی بی سی فارسی به کار گماشت و بهروز آفاق(عنصر بهایی که نقش عمده ای در بهایی کردن کارکنان بی بی سی فارسی داشته است)  اوایل سال 2011 بود که سایت بی بی سی فارسی را با همکاری اعضای این فرقه انگلیسی ساخته وارد فضای مجازی کرد و با آغاز به کار تلویزیون بی بی سی فارسی به تلویزیون آمد تا برخی از اعضا تیم بهایی مستقر در سایت بی بی سی فارسی به همراه عناصر جدید بهایی به تلویزیون بی بی سی نقل مکان کنند. با راه اندازی شبکه تلوزیونی بی بی سی فارسی سنت تبلیغ فرقه ضاله بهائیت در این رسانه ادامه یافت. بی بی سی فارسی با اعزام خبرنگاران خود به سرزمین های اشغالی، سعی کرد تا با توسل به ترفندهای مختلف، چهره بهائیت را تطهیر کند.

7. اقدامات بی بی سی در فتنه 88

در رابطه با انتخابات ریاست جمهوری سال 1388 نقش رسانه ای بی بی سی در ایران وارد مرحله جدیدی می شود. طوری که این رسانه استعماری سعی دارد از حوادث احتمالی انتخابات ریاست جمهوری سال 88 سوءاستفاده کند و برای رسیده به هدف خود نیز اقداماتی را به شرح زیر در دستور کار خود قرار می دهد؛

از سال 1385 بود که وزارت امور خارجه انگلیس پیشنهاد تاسیس تلویزیون بی بی سی فارسی را مطرح کرد و در سال 1386 بود که این پیشنهاد از سوی بازوهای رسانه ای دربار سلطنتی پذیرفته شد. از همان سال 86 تمامی تلاش ها برای هر چه زودتر روی آنتن بردن برنامه های بی بی سی فارسی اغاز شد و سرانجام در 25 دی 1387 و چند روز بعد از هفتاد سالگی رادیو فارسی «بی بی سی»، برنامه های تلویزیون بی بی سی فارسی روی آنتن رفت. تلویزیون بی بی سی فارسی از همان ابتدا به انتخابات دور دهم ریاست جمهوری ایران که قرار بود در خرداد ماه 1388 برگزار شود پرداخت؛ موضوعی که شاید در آن زمان برای مخاطبان عام چندان غریب نمی نمود.

7-1: 24 ساعته شدن برنامه های بی بی سی در زمان انتخابات دهم ریاست جمهوری: شبکه بی بی سی فارسی که چیزی حدود 6 ماه پیش از دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری پا به عرصه وجود گذاشته بود، تلاش بسیاری برای پوشش اخبار جهت دار انتخابات و نامزدها می کرد و درست 24 ساعت پیش از آغاز رای گیری برنامه های خود را شبانه روزی کرد.

7-2: تلاش بی بی سی در جهت تئوریزه کردن بحث تقلب:      شبکه متعلق به استعمار پیر که از ماه های قبل ازانتخابات، خود را آماده بحران سازی کرده بود پیشاپیش در اخبار و تحلیل های به اصطلاح کارشناسان سیاسی مسائل ایران، بحث تقلب را تئوریزه و قاطعانه بر آن پای می فشرد. بی بی سی در چارچوب سناریوی خود، جمعه شب 22 خرداد در قالب برنامه های زنده پروژه تقلب در انتخابات را با حضور فرخ نگهدار، رئیس گروهک فدائیان خلق و صادق صبا تحلیلگر سیاسی کلید زد و پس از این به تناوب انتشار خبرهایی از ایران، ارتباط مستقیم و. . . کارشناسانی مانند جمشید برزگر، هاشم احمدزاده، احمد سلامتیان، سعید برزین، مسعود بهنود و. . . در استودیو و آدم هایی از احزاب و گروهک های داخل ایران هر لحظه به موازات اعلام آرا انتخابات ریاست جمهوری، بر حملات و تثبیت و تلقین تقلب در انتخابات افزود، به صورتی که نزدیک صبح و تا ظهر شنبه جملگی گزارش های این شبکه دستور حمله، اغتشاش و افزایش نارضایتی بود.

7-3: نقش بی بدیل بی بی سی در اغتشاشات:        پوشش وسیع اخبار اغتشاشات در چند نقطه معدود تهران در این شبکه و انتشار بلادرنگ اخبار فتنه گران وبیانیه های آنان از جمله خطوطی بود که در حوادث بعد از انتخابات توسط این شبکه خبری دنبال می شد و به خاطر پوشش همین اخبار بود که نمایندگان مجلس عوام انگلیس از دست اندرکاران این شبکه تقدیر و تشکر کردند.

8. وارونه نمایی بی بی سی در مذاکرات هسته ای

نقش بی بی سی در جریان مذاکرات اخیر هسته ای در وین نیز در امتداد نقش تاریخی این رسانه استعماری است. بررسی محورهای تبلیغاتی و اطلاع رسانی این رسانه معاند جمهوری اسلامی به روشنی نشان می دهد که این رسانه مطابق آنچه دستور می گیرد در تلاش است تا به هر شکل ممکن از رسیدن جمهوری اسلامی ایران به اهدافش از مذاکرات هسته ای ممانعت کند. در این باره باید اشاره کرد که گزارش های تلویزیون بی بی سی فارسی درباره وضعیت سایت نطنز، پیوستن وزیران خارجه قدرت های اروپایی به مذاکرات هسته ای وین و مکانیسم لغو تحریم ها علیه ایران مهمترین سوژه های تبلیغی بنگاه رسانه ای دولت بریتانیا در زمینه هسته ای بوده اند. موارد زیر در این باره بیشتر توضیح می دهد:

القای بی اعتمادی به ایران: در حالی که جمهوری اسلامی ایران از نظر حقوقی تمام موازین قانونی هسته ای را تاکنون اعمال کرده و فعالیت های هسته ای اش مطابق معاهده منع گسترش بوده است اما بی بی سی فارسی اصرار ویژه ای دارد که همچنان انجام این تعهدات را غیر قابل اتکا دانسته و ایران را غیر قابل اعتماد نشان دهد. بر این اساس، طرح این گزاره که «هرچند 3سایت فردو، نطنز و راکتور تحقیقاتی اراک هیچ کدام معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای را نقض نکرده و آمریکا هم این را قبول کرده اما اعتماد کافی به آینده فعالیت های هسته ای ایران ایجاد نشده است» در همین راستا ارزیابی می شود.

تکرار کلیدواژه «جنگ سرد» و تاکید بر «آینده ای نامطمئن»: در این باره همواره تاکید می شود که تهدیدهای جنگ سرد تمام نشده است و برنامه هسته ای ایران چالش بزرگی برای امنیت جهان و شاید بزرگترین چالش باشد. در ادامه این گزاره البته تاکید می شود که در مقایسه با خطراتی که ایران هسته ای در «دهه های بعد» خواهد داشت حمله به ایران بدترین گزینه نیست! دراین جا اتاق فکرها هم البته به کمک رسانه می آیند، آنجا که به نقل از «جوزف سیرینسیونه رئیس بنیاد امنیت جهانی پلاشر موضوع هسته ای ایران تا حد یک رقیب جنگ سرد برای آمریکا، بزرگنمایی می شود.

فراوانی به کارگیری واژه «پنهان کاری» در مورد ایران: در حالی که ایران در طول مذاکرات تماماً در راستای شفاف سازی حرکت کرده و در عین حال با تمام توان در پی احقاق حقوق مسلم بوده است، فراوانی به کارگیری واژه پنهان کاری از سوی بی بی سی فارسی خباثت دیگری است که این رسانه معاند مامور انجام آن است. بی بی سی فارسی با بهره گیری از بدیهیاتی چون سیستم های حفاظتی سایت های هسته ای کشورمان اینگونه القا می کند که «تاسیسات غنی سازی نطنز نوعی کابوس برای غرب است چون تاسیساتی بسیار حفاظت شده در چندین حصار امنیتی بوده که مجاور «خاکریزی طولانی» ایجاد شده است تا این تاسیسات را از چشم ها پنهان کند»!

بازی مکرر با مفهوم «امنیت جهانی»: پیوستن وزیران خارجه قدرت های اروپایی به مذاکرات هسته ای ایران در وین نیز بهانه ای برای طرح مفاهیم و گزاره های تبلیغی علیه کشورمان از سوی این رسانه غربی فراهم کرده است. بی بی سی در این مدت به دفعات اینگونه القا کرده است که مهمترین مسئله در موضوع هسته ای ایران، مسئله امنیت جهانی و تهدید سلاح اتمی است و به همین دلیل است که کشورهای بزرگ در سطح وزرای خارجه به مذاکرات پیوسته اند.

تاکید بر واژه «تصمیم سیاسی» در مورد ایران: بی بی سی فارسی طی روزهای اخیر بارها حل «مسائل باقی مانده» را منوط به «تصمیم سیاسی» ایران عنوان کرده در حالی که تقریبا بر آگاهان سیاسی عرصه مذاکرات روشن است که بیش از هر چیز سردرگمی و اختلاف نظر تروئیکای اروپایی و آمریکاست که ترمز اصلی روند مذاکرات شده است.

بر این اساس به نظر می رسد که بی بی سی فارسی تاکنون نقش خود را در وارونه نمایی حقایق مذاکرات به خوبی ایفا کرده و بیشترین تاثیر را در مقصرنمایی ایران داشته است، موضوعی که این روزها در دستور کار اصلی اتاق فکرهای غربی علیه جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته است.

همرسانی کنید:

طراحی و پیاده سازی توسط: بیدسان