به گزارش پایگاه اطلاع رسانی لنگرخبر، با ورودش به خبرگزاری خاطراتی در ذهنش زنده شد که ناخودآگاه هر از گاهی لبخند را برلبانش می نشاند، می گفت یک بار پیش از انقلاب وقتی از دست ماموران گاردی درحال فرار بود به این ساختمان آمده و در اینجا مخفی شده بود.
از او جویای این مطلب شدیم و به طور تفصیلی یکی از خاطره اش را پیرامون چگونگی پیروزی انقلاب اسلامی شنیدم کمی از تمام شدن حرفش نگذشته بود که بی درنگ به موضوع انتخابات اخیر مجلس اشاره کرد و گفت: من از اول عمرم تاکنون نگفته ام افشا می کنم ولی نمی دانم چطور این لغت دستمایه تیتر برخی رسانه ها – اصلاح طلب – شد؛ ولی مهم این است حرکت تشکلی و رای لیستی مردم در این انتخابات بسیار خوب بود.
رئیس دوره ای خانه احزاب ادامه می دهد رای لیستی مردم پدیده خوبی برای تحزب است؛ چون مردم می دانند به چه لیست و جریانی رای داده اند و می دانند باید از چه کسانی مطالبه داشته باشند.
وی که دارای مدرک دکترای فیزیک ذرات هسته ای از دانشگاه کانزاس ایالات متحده آمریکاست و ریاست کمیته فنی انرژی هسته ای مجلس شورای اسلامی را در دوره هفتم و هشتم به عهده داشت با تاکید براینکه رشد هسته ای ما در ماجرای برجام متوقف شده است تاکید دارد: هرکس به آمریکا اعتماد داشته باشد، از سیاست جهانی چیزی نمی فهمد.
حسن غفوری فرد که در کابینه میر حسین موسوی و هاشمی رفسنجانی حضور داشت و به دلایل مختلفی از جمله اختلافات با دولت موسوی و بحث تجمل گرایی در دولت سازندگی از حضور در کابینه استعفا داده بود در مورد کناره گیری اش از دولت سازندگی می گوید: مسئله رانت خواری از اوایل دهه 70 شروع شد و من هم در سال 72 از دولت استعفا دادم؛ بنابراین همان اوایل شروع این مسئله بود. به هر حال من در همان دوران استعفا دادم.
رئیس سازمان تربیت بدنی کابینه هاشمی همچنین در این گفت و گو درباره رانتی بودن فوتبال در کشورمان معتقد است: ورزش ما خیلی رانتی است، البته مدیریت ما هم یارانه ای است یعنی اگر بخواهیم مدیر قوی باشیم باید برای آنها بودجه بگیرید.
آنچه در ادامه می آید مشروح گفت و گوی تفصیلی خبرنگاران حوزه احزاب خبرگزاری فارس، با محمدحسن غفوری فرد درباره مسائل مختلفی از جمله صنعت هسته ای، ماجرای استعفا از دولت موسوی و رفسنجانی، حادثه طبس در زمان استانداری وی در خراسان، اختلافات با بنی صدر و مسائل روز از جمله انتخابات مجلس، چرایی شکست لیست صدای ملت و ماجرای استقلال و پرسپولیس پرداخت.
آقای غفوری فرد از موضوع هسته ای شروع کنیم، ارزیابی شما از وضعیت رشد هسته ای کشور از اول تاکنون چطور است؟
غفوری فرد: بحث مطالعات هسته ای قبل انقلاب از سال 53 شروع شد، البته آن زمان ما دانشجو بودیم، راکتور اتمی دانشگاه تهران 44-45 توسط آمریکایی ها ساخته شد. در آن زمان کار صنعتی انجام نمی شد، قبل از انقلاب تمام دنیا ما را تشویق می کرد یک نیروگاه هسته ای داشته باشیم، آن موقع می گفتند این جنایت است که شما نفت را برای تولید انرژی بسوزانید اما الآن برعکس می گویند و مدعی می شوند شما که این قدر نفت دارید چه نیازی به انرژی اتمی دارید. آن زمان تمام دنیا مسابقه گذاشته بودند که به ایران بیایند و نیروگاه اتمی بسازند.
بعد از انقلاب یک موجی ایجاد شد که ما به نیروگاه هسته ای چه احتیاجی داریم و آمدند قراردادها را لغو کردند آن زمان واحد اول نیروگاه بوشهر بود که 80 درصد پیشرفت داشت و واحد دوم حدود 60-55 درصد پیشرفت داشت؛ این یک اشتباه بسیار استراتژیک بود.
* خیلی از قراردادهایی که به نفع ما بود در زمان «دولت موقت» لغو شد
آمریکا گفته بود ایران نمی تواند این نیروگاه را خودش راه اندازی کند.
غفوری فرد: ایران آن موقع در سطحی نبود که این کار را انجام دهد و صنایع کوچک تر از آن هم برای ما امکان نداشت. حتی بعد از سال 75 که همین نیروگاه بوشهر را که روس ها قرارداد بستند، آن را تمام کنند، ما قرار بود مشاور باشیم که یک گروه هم تشکیل دادیم، اما انرژی اتمی گفت باید همه کارها را به دست روس ها بدهیم، به هرحال واحد اول آن 80 درصد پیشرفت داشت. اشتباه بزرگ این بود که خیلی از قراردادهایی که به نفع ما بود، همه آنها لغو شد.
* «ابراهیم یزدی» گفت به جای زیردریایی برویم تراکتور بخریم!
چه زمانی این اتفاق افتاد؟
غفوری فرد: دقیقاً دوره دولت موقت. دولت موقت آمد و تمام اینها را لغو کرد. من یادم هست که در شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی بحث می شد که ما قرارداد خرید زیردریایی از آلمان داریم. آقای یزدی گفته بود که ما زیردریایی می خواهیم چه کار، به جای آن تراکتور بخریم و کشاورزی را راه بیندازیم! خدا رحمت کند شهید منتظری را که در شورا گفت تراکتور را از همه جا می شود خرید، اما زیردریایی مهم است اما به هرحال جوی ایجاد شد که قرارداد خرید سلاح ها و زیردریایی ها را لغو کردند. آلمان ها هم خیلی از این اتفاق خوشحال شدند، اگر لغو نمی کردیم، می توانستیم از آنها خسارت بگیریم.
قبلاً سازمان انرژی اتمی جزو وزارت نیرو بود، من که به وزارت نیرو رفتم، خوب کار می کرد، متأسفانه اشتباه بزرگ را آقای مهندس موسوی کردند و گفتند که این را به نخست وزیری بدهیم. من مخالف بودم؛ چراکه هم از لحاظ قانونی این کار اشتباه بود و هم از لحاظ فکری.
از لحاظ قانونی چرا اشتباه بود؟
غفوری فرد: از لحاظ قانونی چون سازمان انرژی اتمی خودش قانون مجلس را داشت، نخست وزیر یا رئیس جمهور نمی توانستند آن را تغییر دهند، کما اینکه این اشتباه را آقای احمدی نژاد هم مرتکب شد که یک سازمان را خیلی راحت منحل کرد، مجلس هم خیلی داد و بیداد کرد، اما فایده نداشت و سازمان برنامه منحل شد.
انرژی اتمی از مجلس قانون داشت و تغییر درباره آن خارج از نظر مجلس اشتباه بود. به هرحال یک مدت زیرنظر نخست وزیری رفت تا اینکه در دهه 80 کار خوبی روی آن شد، من خودم سال 1365 اولین دوره دکتری علوم و تکنولوژی هسته ای را در ایران ایجاد کردم و دکتر شهریاری که شهید شد، دانشجوی ما بودند. از آن موقع که ما این دوره دکتری را در دانشگاه امیرکبیر آغاز کردیم، صنعتی شریف هم بعد ما شروع کرد و این حرکت حالت جهش گونه گرفت و سانتریفیوژهای خوبی ساخته شد، اما عملاً متوقف شد.
یعنی تعلیق شد.
غفوری فرد: حداقل جلوی رشد آن گرفته شد.
*ما مخالف پلمپ و توقف صنعت هسته ای در دولت اصلاحات بودیم
درنهایت با توجه به پلمپ در زمان دولت اصلاحات، ارزیابی کلی شما از وضعیت هسته ای با توجه به برجام چیست؟
غفوری فرد: ما در سال 65 از لحاظ علمی کار را در دانشگاه شروع کردیم. کار انرژی اتمی، کاری نیست که به یک روز و دو روز انجام شود. در دولت اصلاحات با مخالفت های جدی غرب عملاً کار متوقف و پلمپ شد که ما مخالف بودیم.
آقای احمدی نژاد آمد و پلمپ را شکست و تعبیر کردند که دنده عقب، ترمز ندارد، واقعاً این طور شد و یک پیشرفت خیلی خوبی تا اواخر دولت احمدی نژاد صورت گرفت. اما فشار جهانی روی ایران زیاد شد، آنها دیدند که ما وارد باشگاه های هسته ای دنیا شدیم، آنها فکر نمی کردند ما در این حد پیشرفت داشته باشیم. این پیشرفت را نمی توان مخفی کرد، دستگاه های عکس برداری به راحتی تمام فعالیت ها را در همه جا کنترل می کند، علی رغم اقدامات خوب حفاظتی، اما بالاخره فهمیدند ما ساخت سانتریفیوژ را آغاز کرده ایم، آن هم صرفاً نه یک مدل بلکه نسل های متفاوت آن را.
دقیقاً چه زمانی این موضوع مطرح شد؟ از زمان گزارش منافقین یا نطق شیرزاد؟
غفوری فرد: مجموعه همه اینها بود، یکی گروه منافقین بود، یکی دیگر برخی نمایندگان که این پیشرفت را دیده بودند و آن را نقل می کردند، برخی درباره آن مقاله می نوشتند که اشتباه بزرگی بود.
زمانی که در آمریکا بودیم، جنگ ویتنام بود، آمریکا برنامه ای برای مبارزه با ویتنام ریخت، این برنامه را بین 50 نفر تقسیم می کرد. آنها هم می دانستند برای چه انجام می دهند، اما درنهایت آن بالا مانند پازل جمع می شد، لذا هر کس یک مقاله می داد و فکر می کردند شاید مانند قطعات پازل این مقاله ها کنار هم چیده شود، بنابراین نقش منافقین خیلی پررنگ و مخرب بود؛ در نهایت قرار شد مذاکره کنیم که این مذاکره بسیار طولانی شد و در نهایت امر به برجام رسید.
*برجام رشد هسته ای ما را متوقف کرد
حالا باوجود امضای برجام رشد هسته ای را چطور ارزیابی می کنید؟
غفوری فرد: برجام عملاً رشدی که ما داشتیم را متوقف کرد، اما دانش آن هنوز وجود دارد، 8 مدل مختلف سانتریفیوژ ساخته شد. از نسل اول تا نسل هشتم سانتریفیوژ ها در کشور ساخته شد، اما با این قراردادها، حرکت تا حدودی کند شد، اما به هرحال بنیان این دانش در ایران وجود دارد.
آیا این برجام ارزش کُند شدن چرخه هسته ای کشور را داشت؟ چون قرار بود هم چرخ هسته ای بچرخد هم چرخ زندگی.
غفوری فرد: چرخیدن چرخ زندگی را که شما بهتر از ما می دانید! زحمت زیادی کشیده شد، اما به نظرم بهترین قضاوت را مقام معظم رهبری کردند؛ این چیزی نیست که حق ما بود، اما ماکسیمم چیزی بود که می توانستیم به دست آوریم؛ البته نباید فراموش کنیم که شما با 5 ابرقدرت جهان مواجه هستید، فقط آلمان بزرگ ترین اقتصاد است. در بعد دیپلماسی جهانی، وزن ما به اندازه وزن این 6 کشور قرار داده شد که این افتخار بزرگی برای ماست. ما همه چیز را به دست نیاوردیم، اما اینکه انجام شود یا نه، بحث دیگری است.
*خیلی از مواد برجام انجام نمی شود/ غارت اموال ایران ضدبرجام بود
به نظر شما با توجه به بدعهدی آمریکا این مسئله انجام می شود؟
غفوری فرد: خیر، الآن خیلی از مواد برجام انجام نمی شود. همین پولی که از اموال بلوکه شده ایران برداشتند، حتماً ضدبرجام بود. قبل برجام ما قرارداد الجزایر را داشتیم که بر طبق آن قرار بود آمریکا در امور کشور ما دخالت نکند، اما چه شد؟
در برجام نوشته شده بود که معاملات تجاری ما در دنیا انجام شده، اما در حال حاضر آمریکا رسماً اعلام کرد که اجازه نمی دهیم معاملات دلار انجام شود. حتی غیرمستقیم تهدید کردند، اگر با ایران همکاری کنید، برای شما مشکل درست می شود، آنها منافع جهانی خود را ترجیح می دهند. آمریکا در عمل خیلی از مواد برجام را هم اجرا و بیان نکرده است.
* هرکس به آمریکا اعتماد داشته باشد، از سیاست جهانی چیزی نمی فهمد
درواقع این مؤید یک نوع بی اعتمادی به آمریکاست، با توجه به اذعان رئیس جمهور مبنی بر «دزدی آشکار» آمریکا، به نظر شما موضع دولت باید در برخورد با آمریکا پس ازاین بدعهدی آشکار باید چه باشد؟
غفوری فرد: ما از اول هم به آمریکا اعتماد نداشتیم، هیچ وقت نبوده که به آمریکا اعتماد داشته باشیم. رهبری هم درحالی که گفتند مذاکره کنیم، گفتند که ما به آمریکا اعتماد نداریم. هرکس اعتماد به آمریکا داشته باشد، معلوم است از سیاست جهانی چیزی نمی فهمد. من خودم سال ها آمریکا بودم و دیده ام، اما مذاکرات الزاماً به این معنا نیست که ما به آنها اعتماد کرده ایم.
بالاخره به نوعی تیم مذاکره کننده به نوعی اعتماد داشت که این چنین برجام را پذیرفت.
غفوری فرد: توافق هم کنیم، این به معنای اعتماد به طرف مقابل نیست. باید مراقب باشیم و نباید غفلت کنیم. معنای امضای توافق و مذاکره، اعتماد نیست، باید مراقب بود که طرف مقابل سوء استفاده نکند.
یعنی ما غفلت کردیم که اکنون شاهد این غارت آمریکا هستیم؟
غفوری فرد: اگر ما می دانستیم که 3 میلیارد دلار آنجا داشتیم، یک ثانیه هم نباید آن پول را نگه می داشتیم. هر لحظه ما می دانیم که ممکن است دنیا دارایی های ما را تصرف کند.
اگر تا این حد بی اعتمادی به آمریکا بود، چرا با آنها سر یک میز نشستیم؟ شما می گویید این توافق دال بر اعتماد نیست، اما ما توافق مشترک امضا کردیم و آمریکا متعهد شده است.
غفوری فرد: شما وقتی چیزی می خرید ممکن است در آن هم تقلب شود.
به نظر شما سیاست مداران و اعضای تیم مذاکره کننده ما بی احتیاطی کرده اند که الآن شاهد این اتفاق هستیم؟ درست در زمان حضور آقای ظریف در آمریکا به اموال ایران دستبرد می زنند و حالا اگر بخواهیم به خاطر این بدعهدی توافق را یک طرف لغو کنیم، چطور قلب رآکتوری که با بتن پر شده است را می توانیم احیا کنیم و درواقع خسارت های ما بیش تر از آمریکاست.
غفوری فرد: آمریکا که هیچ خسارتی ندیده است. آنها اگر حداکثر تمام تعهدات خود را هم انجام بدهند، باید اموال ما را پس بدهند، آمریکا هیچ ضرری در هیچ شرایطی نمی کند.
* آمریکا و 5+1 در برجام هیچ ضرری نمی کند
حتی تضمین نگرفتیم که اموال مان را پس بگیریم.
غفوری فرد: بله، آمریکا و 5+1 در این جریان هیچ ضرری نمی کند.
ضرری که ما در صنعت هسته ای امروز دادیم، به چنین توافقی می ارزید؟
غفوری فرد: اینکه چه مقدار برای شرایط کشور ارزش قائل هستیم، مهم است. ممکن است بگویید که حاضر هستید برای کشور بجنگید، اگر پیگیری کنیم و تمام آنچه در برجام آمده، به دست بیاید، بله، ارزش داشته است؛ رهبر انقلاب فرمودند که به یاد داشته باشید برای این کار هزینه بسیار زیادی داده اید، بنابراین ما هزینه کرده ایم، اگر حداقل این مطالبی که در برجام آمده و به توافق رسیده، انجام شود، این کار ارزش داشته است، اما اگر این طور نشود، خیر.
همین دستبرد 2 میلیاردی که به عقیده شما نیز نقض برجام بود..
غفوری فرد: من همان زمان درباره ژنو هم گفتم، این متن ها توسط آمریکا تهیه شده و سپس آنجا می آید و روی آن توافق می شود، آنها به قول صالحی با یک لشکر حقوق دان و افراد فنی آمدند و ما با 5-4 نفر می رفتیم به مذاکره.
*وضع تحریم های جدید علیه ایران در برجام مسکوت مانده است
آن زمان گفتند هر تحریم هسته ای لغو شود، تحریم های دیگر هست و حتی می شود به آن اضافه کرد، لذا یک طرف مسئله باز است، فرض کنید هیچ تحریم هسته ای انجام نشود و فقط تحریم حقوق بشری و تروریسم وضع شده یا تحریم در رابطه با حمایت از حزب الله لبنان باشد، این مسئله متأسفانه یا مسکوت مانده است یا دقت نشده است. من گفته بودم حتماً باید تصریح کرد که تمام تحریم ها مطلقاً لغو شود و هیچ تحریمی اضافه نشود، خیلی واضح است.
اما گفتند دیوار تحریم تَرَک خورده است و موضوع کلی را مطرح کردند.
غفوری فرد: به فرض که ترک خورده باشد؛ مگر این تَرَک خوردن مشکل ما را حل می کند؟ از روز اول کاملاً قابل پیش بینی بود. رهبری بارها فرمودند که همه تحریم ها باید برداشته شود. در سخنرانی عید هم فرمودند برخی خط قرمزها رعایت نشده است.
یک بحث دیگر در رابطه با این است که ادعا می کند ایران به دنبال سلاح هسته ای است، با توجه به اینکه برخی می گویند در یک مقطع به دنبال سلاح هسته ای بودیم این مساله را چطور ارزیابی می کنید، چون شما از اول در این پروسه هسته ای حضور داشتید.
غفوری فرد: سلاح هسته ای، یعنی چه؟ سلاح هسته ای یعنی انتهای تحقیقات هسته ای. وقتی می توانید سلاح هسته ای داشته باشید که اورانیوم را 99 درصد غنی سازی کنید و هر قدم که شما به سمت غنی سازی بروید، می شود آن را به ساخت سلاح هسته ای تعبیر کرد و گفت مقدمه ساخت این سلاح است، اما هیچگاه قرار نبوده است بمب ساخته شود.
برخی افراد در داخل معتقد هستند که ما دنبال سلاح هسته ای بودیم ... آیا ما اصلاً چنین نیتی داشتیم؟
غفوری فرد: این حرف ها به نفع آنها (دشمن) شد، ما حتی در جنگ با عراق هم تا مجبور نشدیم موشک های معمولی استفاده نکردیم، چون امام به شدت مخالف بود. آنها وقتی دائم شهرهای ما را می زدند، اما فرمودند که ما نباید این کار را انجام دهیم، چون مردم بی گناه کشته می شوند. دوباره گفتند ما اعلام می کنیم که قبل از آن از شهر بیرون بروند، اما امام گفتند اگر صدام به آنها اجازه این کار را نداد چه؟ لذا امام تا این حد حساس بودند. رهبری هم پیرو امام هستند.
من کاملاً در جریان بودم، آن زمان که هرچه فرماندهان ما به امام (ره) گفتند آنها شهرهای ما را بمباران می کنند، اما امام موافقت نمی کرد که ما مقابله به مثل کنیم، چه برسد به سلاح هسته ای.
به نظر شما هدف کسانی که با چنین حرف هایی هرازگاهی آب به آسیاب دشمن می ریزند، چیست؟
غفوری فرد: آنچه آقای هاشمی گفت این بود که ما می خواستیم با فلانی ملاقات کنیم، این به این معنا نبوده است که ما الزاماً به دنبال ساخت بمب هسته ای هستیم، منتهی برخی حرف ها تحت جو سیاسی است که منافع ملی در نظر گرفته نمی شود.
هم صحبت آقای هاشمی بود و هم صحبت آقای شیرزاد.
غفوری فرد: البته در مجلس ششم خیلی از این حرف ها زده شد، حتی گفتند اگر مرگ موش هم بدهند، مردم ایران در صف می ایستند. بحث آنها را اصلاً قابل توجه نمی دانم.
اما به هرحال پاشنه آشیل این قضایا بود.
غفوری فرد: البته می شود گفت آنها هم از این صحبت ها سوءاستفاده کردند، درحالی که نباید منافع ملی را فدای دعواهای جناحی کرد. آقای هاشمی اخیراً درباره موشک هم یک مسئله ای را گفت که درنهایت هم اعلام کرد اشتباه بود، اینها را نباید خیلی دنبال کرد.
* با بینشی که از آقای هاشمی انتظار داریم آن موضع گیری موشکی بعید بود
پس این نوع موضع گیری غفلت یک سیاستمدار است؟
غفوری فرد: بله، با بینشی که از آقای هاشمی انتظار داریم این مسئله بعید بود.
آقای غفوری فرد! شما یکی از مخالفان سرسخت بنی صدر پیش از ریاست جمهوری او بودید. دلیل این اختلافات و ریشه این مشکل شما با بنی صدر چه بود؟
غفوری فرد: ما از 48-47 حتی قبل از سفر من به آمریکا، یک شناخت منفی از بنی صدر داشتم.
* کودتای 28 مرداد در منزل پدر بنی صدر در همدان شکل گرفت
بر چه اساسی به این شناخت منفی از بنی صدر رسیدید؟
غفوری فرد: سال های 41-40 که ما تازه دانشجو بودیم، مبارزان اصلی در دانشگاه های اصلی، آقای شیبانی، جلال الدین فارسی و آقای حسن حبیبی بودند، همان موقع می گفتند وقتی اینها شلوغ می کنند و دست گیر می شوند به سلول انفرادی می روند، اما بنی صدر را احترام می کنند و این برای ما سؤال بود. شنیده بودیم کودتای 28 مرداد در منزل پدر بنی صدر در همدان شکل گرفته است.
درست یا نادرست، فعلاً بحث من نیست، لذا این ایده را داشتم، بعد هم که بنده دبیر تشکیلات انجمن اسلامی آمریکا و کانادا بودم و با انجمن اسلامی اروپا هم ارتباط داشتم. آن زمان بنده مخالف بودم مقالات ایشان در نشریه «اسلام مکتب مبارزه» چاپ شود.
* به بنی صدر و قطب زاده اجازه سخنرانی ندادم
مطلبی در مخالفت شما با سخنرانی بنی صدر مطرح شده ...
غفوری فرد: بله؛ چون حرف های وی باعث اختلاف بین گروه های مختلف می شد و هم خیلی از مطالب او با اعتقادات ما سازگاری نداشت، لذا در مجمع سالانه انجمن های اسلامی، از بنی صدر و قطب زاده دعوت کرده بودند که ما به هیچ کدام اجازه ندادیم، سخنرانی کنند.
به عنوان دبیر تشکیلات؟
غفوری فرد: بله به عنوان دبیر تشکیلات اجازه ندادم.
درباره قطب زاده چطور؟
غفوری فرد: شناختم از قطب زاده بیش تر و منفی تر بود، چون او را منطقی و عاقل نمی دانستم، باز بنی صدر یک مقدار منطق داشت، به هرحال این اختلافات بود تا به ایران آمدیم. از اوایل سال 58 که در حزب جمهوری اسلامی بودیم و هنوز قانون اساسی نوشته نشده بود، گفتم که بنی صدر برنامه دارد که رئیس جمهور شود.
پیشنهاد من برای ریاست جمهوری شهید بهشتی بود، حتی نزدیک انتخابات که شد من استاندار خراسان بودم، به جلسه حزب در تهران آمدم و حتی گریه کردم و گفتم بنی صدر می خواهد رئیس جمهور شود و تنها کسی هم که می تواند مقابل او باشد، شهید بهشتی است.
البته امام (ره) هم راضی نبود که یک شخصیت روحانی رئیس جمهور شود.
غفوری فرد: بله، امام(ره) موافق نبود که یک شخص روحانی رئیس جمهور شود، البته منافقین و گروهک ها و نهضت آزادی می گفتند که پدر طالقانی رئیس جمهور شود و یک مصاحبه هم با او کرده بودند که ایشان به شوخی گفته بود من هر شب خواب ریاست جمهوری می بینم!
شهید بهشتی تابع صرف امام(ره) بود و گفت که ایشان موافق نیستند، لذا گفتیم از دکتر شیبانی حمایت کنیم. حزب آقای جلال الدین فارسی را کاندیدا کرد، ما آن زمان عضو حزب بودیم و باید دستور حزب را اجرا می کردیم، لذا تنها جایی که او به آن تبلیغات انتخاباتی رفت، استان خراسان بود و من هم تحلیل کردم، آن زمان موقعیت آقای جلال الدین فارسی خیلی خوب بود.
ولی بعد از آن آقای علی تهرانی یک پرونده آورد که ایشان ایرانی نیست و افغانستانی است، در حالی که طبق قانون اساسی کاندیدای ریاست جمهوری باید ایرانی الاصل باشد.
و درنهایت همه مسائل به نفع بنی صدر شد؟
غفوری فرد: خیلی به نفع بنی صدر شد. وقتی ایشان رفت ما ماندیم، مشکل دیگر اختلاف بین جامعه روحانیت مبارز تهران و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بود. ما خیلی با آنها صحبت کردیم و برای حسن حبیبی هم در خراسان تلاش کردیم و به شهرهای مختلف صحبت کردیم، اما فرصت کم بود و این اختلاف هم مزید بر علت بود، ما تلاش می کردیم انتخابات را به مرحله دوم بکشانیم تا در مرحله دوم فرصت تبلیغات برای آقای حبیبی باشد که درنهایت بنی صدر 11 میلیون رأی آورده و آقای حبیبی سوم شد و تیمسار مدنی دوم شد و آقای حبیبی فقط 600 هزار رأی آورد.
ایشان می دانست که من این کارها را انجام داده ام و آقای نوبری را به ریاست بانک مرکزی گذاشته بود. او گفت تو خیلی تلاش کردی که بنی صدر رئیس جمهور نشود، گفتم، بله! این نکته آشکاری بود و او هم می دانست؛ یک بار در روزنامه اش نوشته بود که وقتی جنگ تمام شود به خراسان می روم و حساب استاندار آن را می رسم! بزرگ ترین مشکل بنی صدر هم این بود که بسیار متکبر بود و این باعث شد کسی غیر از خود را نبیند. یکی از بزرگان اوایل انقلاب به نقل از بنی صدر گفت که او مدعی شده من بهشتی و خامنه ای و هاشمی را خواهم کشت. یعنی چنین آدمی بود. همین تکبر او باعث شد کار به آنجا برسد. من می دانستم کار به اینجا ختم می شود.
مطرح است در حادثه طبس که شما در آن مقطع استاندار خراسان بودید، مسئولان این موضوع را باور نداشته، چرا مسئولان ما این نکته و حمله آمریکا را باور نداشتند؟
غفوری فرد: هیچ کس باور نداشت، چون طبس جایی نیست که کسی حمله کند، اگر می گفتیم به مشهد حمله شده، این قدر جای تعجب نداشت، چون طبس بیابان بود. من صبح به آقای میرسلیم که آن زمان معاون وزیر بود زنگ زدم و گفتم آمریکا به طبس حمله کرده است، گفت دکتر خواب دیده ای! نمی دانستیم قضیه چیست، خبر هم نبود، شایعات فراوان بود که می گفتند هواپیماها دارند به مشهد و قوچان می آید!
فرماندار قوچان به من زنگ زد و گفت هفت هواپیمای آمریکایی را انداخته ایم! موج شایعه وحشتناک بود. به شوخی گفتم ما در حادثه طبس 85 هواپیمای آمریکا را انداختیم و بعد تلفن و موبایل هم نبود و جاده را هم بسته بودند و کسی نمی توانست فرار کند، اما لشکر بسیجی ها دور مشهد مستقر شد. خلاصه هیچ کس نمی توانست باور کند تا اینکه گروهی از مشهد رفت و خبر آورد.
آن زمان خودتان اقدام خاصی انجام دادید؟
غفوری فرد: ما آن زمان بسیج را برای حفاظت از مشهد مستقر کردیم و بسیج هم تازه تشکیل شده بود و وسیله هم نداشتند.
آقای ظریف در یکی از سخنرانی های خود گفته بودند «آمریکا که می تواند با یک بمب تمام سیستم دفاعی ما را از کار بیاندازد» شما وضعیت فعلی کشور را از لحاظ بازدارندگی و دفاعی چطور ارزیابی می کنید؟
غفوری فرد: این فکر خیلی شوخی است، اگر توانسته بود این کار را انجام داده بود. سال 56 شاه اعلام کرد که ایران بزرگ ترین ارتش غیراتمی دنیا را در اختیار داریم اما ارتش آن موقع یک صدم قدرت الان را هم نداشت. هم از لحاظ تجهیزات و هم از لحاظ جنگی.
زمانی که جنگ آغاز شده بود مجهزترین لشکر ایران، لشکر 77 خراسان بود. دلیلش هم این بود که یک فشنگ هم بیرون نرفته بود، اما پادگان های تهران هم غارت شده بود. لشکر 77 خراسان دست نخورده بود و ارتش آن به مردم پیوسته بود و فرمانده آن نیز آدم عاقلی بود.
تازه این ارتش با این قدرت آبان 69 به جبهه می رفتیم، خیلی از افسران آن نمی توانستند تفنگ را باز کنند. می بینید الان این همه نیروی آموزش دیده است. به قول آقا جنگ، ارتش زمینی ایران را به ارتش رزمی تبدیل کرد و یقینا نه آمریکا و نه بزرگ تر از آن با یک دکمه که هیچ با بدتر از آن هم نمی توانند کاری کنند، البته می توانند خسارت بزنند.
یعنی این عزت و اقتدار آمریکا را مجبور کرد با ایران مذاکره کند؟
غفوری فرد: بله، 100 درصد همین طور است؛ چراکه اگر تصور می کرد غیر مذاکره می تواند ایران را شکست دهد، این کار را می کرد.
بحث مخالفت شما با نخست وزیری میرحسین موسوی چه بود؟
غفوری فرد: وقتی شهید باهنر به شهادت رسیدند می خواستیم خیلی سریع دولت را جمع وجور کنیم و آقای مهدوی کنی در دسترس بودند، ما از ایشان خواهش کردیم، اما ایشان نمی پذیرفتند. واقعاً التماس کردم حتی پیش ایشان گریه کردم، رأی گیری کنیم و با اختلاف 2-3 نفر ایشان رأی آوردند.
بالاخره نخست وزیر شدند. از هشتم شهریور تا آبان ماه ایشان نخست وزیر کشور بودند تا انتخابات ریاست جمهوری انجام شد و آیت الله خامنه ای رئیسی جمهور شدند. آن موقع پیشنهاد بنده برای نخست وزیری آقای مهدوی کنی بود؛ البته به جز ایشان آقای پرورش، آقای هاشمی، نوربخش و خود من مطرح شدیم. در واقع 8-7 نفر مطرح شدند، اما به دلیل مختلف ایشان (مهدوی کنی) انتخاب شدند.
مطرح است آن زمان در مخالفت با آقای موسوی با آقای آیت پیگیری هایی را داشتید؟
غفوری فرد: هم آقای آیت و هم آقای موسوی با هم در شورای مرکزی حزب بودیم، اما موضع گیری ما با آقای آیت نزدیک تر بود تا با آقای موسوی؛ حتی قبل از نخست وزیری هم در سال 58 اختلافات ما با آقای موسوی آغاز شد، وقتی روزنامه جمهوری اسلامی مجوز انتشار گرفت، آقای موسوی مدیرمسئول شد و صاحب امتیاز خود آیت الله خامنه ای بودند. شب ها ما به دفتر حزب می رفتیم و مقاله می نوشتیم، اما آقای موسوی مقاله مرا چاپ نمی کرد. من هم چیزی نمی گفتم تا اینکه ایشان آمد و مسئله را در شورای مرکزی حزب مطرح کرد. من هم نگفتم، خودش گفت دکتر غفوری فرد مقالات می نویسد که ما صلاح نمی دانیم چاپ کنیم، چون مقالات ایشان ما را با سازمان مجاهدین خلق درگیر خواهد کرد.
*مسعود رجوی در برنامه زنده گریه کرد که بعد پدر طالقانی برای نماز جمعه چه کار کنیم!
یعنی روحیه محافظه کاری بود؟
غفوری فرد: خیلی این بحث محافظه کار و لیبرال را نمی پذیرم، ایشان می گفت ما صلاح نمی دانیم الان با سازمان مجاهدین خلق درگیر شویم، اما مقالات آقای غفوری فرد ما را با این سازمان درگیر می کند و صلاح نیست. سازمان مجاهدین خلق به طور رسمی آن موقع همه جا حضور و دفتر و تشکیلات داشت. چریک های فدایی خلق هم دفترشان در بلوار کشاورز بود که جلوی آن تانک گذاشته بودند. یک یال دانشگاه تهران هم دست مجاهدین بود و یک یال دست چریک های فدایی خلق. آنها آن زمان رسما در رادیو تهران برنامه زنده داشتند، حتی بعد فوت آیت الله طالقانی، مسعود رجوی یک ساعت آمد و در رادیو سخنرانی و گریه کرد که بعد پدر طالقانی برای نماز جمعه چه کار کنیم!
اما فکر می کنم آن زمان با سازمان مجاهدین درگیر شده بودیم؟
غفوری فرد: بله؛ به همین دلیل آنجا که موسوی گفت به صلاح نمی دانم با سازمان مجاهدین درگیر شویم. به او گفتم، آنها درگیر شده و اموال دولت را تصاحب و بانک ها را مصادره کرده اند. دیگر درگیری چه طوری است کلی اسلحه پنهان کرده بودند، حتی تانک جلوی دفترشان بود، تانک!
فکر می کنم ماجرای آن تانک را شنیده ام همانی که آخر سر هم تحویل داده نشد؟
غفوری فرد: بله؛ تانک را تحویل ندادند. در این شرایط بود که آقای موسوی می گفت ما صلاح نمی دانیم با آنها درگیر شویم. ما می گفتیم آنها را محاکمه کنید. حتی در جمع دوستان و خصوصی خود می گفتیم یک به یک آنها را بکشیم مملکت درست می شود!
زمانی که آنها با هواپیما فرار کردند، یکی از مسئولان که شهید هم شده و نمی توانم اسم او را ببرم، گفت ما می توانستیم هواپیما را بزنیم، اما دیدیم حیف است آن را بزنیم! فقط یک حمله مرصاد منافقین چند دلار به کشور ضرر زد؟ برخی حجم خیانت آنها را نمی توانستند تصور کنند.
بعد همین فرد می خواست رئیس جمهور سال 88 شود؟
غفوری فرد: حالا عرض خواهم کرد، نخست وزیر به من زنگ زد و به من گفت می خواهم اسم شما را به عنوان وزیر نیرو اعلام کنم. به او گفتم من شرایطی دارم آن را خدمت شما می گویم اگر پذیرفتید، من مانعی ندارم؛ گفت نه شما قبول کن اسم شما را به هم هر شرطی داشته باشید قبول می کنم.
از فردای آن روز اختلاف ما شروع شد و دعوا داشتیم و آخرش نوشتم والله بالله تالله نمی خواهم وزیر شوم و نمی توانم ادامه دهم. آن زمان خدمت مقام معظم رهبری رفتم که رئیس جمهور بودند و گفتم آنها می خواهند به من ضربه بزنند اما به وزارت نیرو ضربه می زنند.
بعد از اینکه شما رفتید دوباره بودجه سرازیر شد؟
غفوری فرد: از همان اول که آقای مهدوی کنی نخست وزیر بودند تقاضا کردیم که وزارت نیرو جای شورای اقتصاد باشد، کاری که در 4 سال انجام نشده در کم تر از 4 روز انجام شد، بعد بودجه سرازیر شد.
زمان آقای هاشمی هم استعفا دادید؟
غفوری فرد: زمان آقای هاشمی رفتم و استعفا دادم و نوشتم که خسته شدم و گفتم اجازه بدهید به دانشگاه بپردازم؛ ایشان نوشت شما با قوت به کار خود ادامه دهید. من هم به موضوع اشراف گرایی پرداختم و بحث کردم، اما به هر دلیلی ایشان ناراحت شد، اما گفتم شما اگر ناراحت می شوید، من استعفا می دهم.
انگار در جمع خصوصی به موضوع اشرافی گری که پاشنه آشیل استعفای شما بود پرداخته بودید...
غفوری فرد: بله، یک جلسه جامعه اسلامی مهندسین بود. جلسه داخلی بود. گفتیم ما احساس خطر می کنیم، کشور اگر به سمت تجمل و اشرافی گری حرکت کند، حتماً از انقلاب می ماند، نمی گویم تجمل بد است. بالاخره نمی شود انسان هم دنبال تجملات باشد و هم انقلابی باشد. ما یک بار با یاسر عرفات ملاقات داشتیم. در فلسطین اوایل انقلاب، شامی که آوردند 7-6 نوع کباب بود، من گفتم مطمئن باشید اینها اهل انقلاب نیستند و وا می دهند که اینگونه هم شد.
این مسئله در روزنامه رسالت چاپ شد، یکی از وزرا که خدا رحمتش کند، این را به هیأت دولت برد و گفت شما اینجا نشسته اید، اما معاون شما علیه شما سخنرانی می کند. رفتم دیدم ایشان عصبانی است.
این روحیه اشرافی گری از همان اوایل در آقای هاشمی بود؟
غفوری فرد: اوایل همه انقلابی بودند، در حزب جمهوری اسلامی امثال شهید بهشتی بودند یا در هیأت دولت. آن زمان هیأت دولت صبح ها بود، یک روز صبحانه نان سنگک بیات با پنیر بود، خیلی سفره زاهدانه ای بود، اما به مرور و به ویژه پس از جنگ، یک عده فکر کردند باید به رفاه مردم پرداخت.
من قبل از انقلاب فراری و تحت تعقیب بودم تا سال 69-68 که معاون رئیس جمهور بودم، ماهی 18 تومان می گرفتم، بعد جنگ یک عده فکر کردند می شود تجمل کرد، من قائل به یک جهاد دائمی بودم و معتقدم تا انقلاب هست جنگ و مبارزه هم هست.
پس معتقد به تغییر هستید؟
غفوری فرد: بعد از جنگ کم کم تغییراتی ایجاد شد. اما آن موقع سطح زندگی استانداران و وزرا از سطح متوسط مردم پایین تر بود.
اما خودشان معتقدند که تغییر نکرده اند.
غفوری فرد: نه، ببینید! آقای بنی صدر رئیس جمهور بود و به خراسان آمد و ما به او قیمه پلو دادیم، غذا گوشت هم نداشت، به ما گفت رئیس جمهور خود را دعوت کردید اما استخوان پلو به او می دهید. حالا الان یک بخشدار به جایی برود، چه چیزی به او می دهند؟ به هرحال هیچ کس مخالف رفاه نیست...
بله هیچ کس مخالف رفاه نیست اما مسئولین باید اول به رفاه مردم برسند نه خودشان...
غفوری فرد: بله، آن موقع جوری بود که فلان مسئول آمد و به من گفت من طلا و جواهر همسرم را می فروشم و زندگی می کنم. من و همسرم تحصیل کرده خارج هستیم، اما قبول کرده بودیم که با این شرایط و حداکثر در سطح متوسط مردم زندگی کنیم؛ خب طبیعی است در این بین هم افرادی باشند که منافع فردی خود را در اولویت بدانند.
*مجلس دهم همانند مجلس پنجم می شود
اگر اجازه بدهید وارد بحث انتخابات شویم، ارزیابی شما از انتخابات و ترکیب مجلس آینده چیست؟
غفوری فرد: محاسبات ما قبلاً هم تقریباً شبیه همینی بود که رخ داد. یقین داشتیم نتیجه تهران چنین باشد... به نظر من مجلس دهم خیلی مانند مجلس پنجم خواهد شد. یعنی اکثریت اصولگرا با یک اقلیت اصلاح طلب قوی که می تواند نقش داشته باشد و تضارب آراء خواهد شد.
به خاطر بافت پایتخت؟
غفوری فرد: بله، به همین دلیل بود رأی آقای موسوی در تهران بالاتر بود.
*گرایش اصلاح طلبان به آقای لاریجانی بیشتر است
در خصوص ریاست مجلس ارزیابیان چه طور است؟
غفوری فرد: به نظر من احتمال ریاست آقای لاریجانی خیلی بیش تر است. چون برخی اصلاح طلبان هم گرایش به آقای لاریجانی دارند. شاید توافقی هم پشت پرده شده باشد که آقای عارف پستی مثل مرکز پژوهش ها را بگیرد. بحث ریاست مجلس بیش تر به سمت آقای لاریجانی است.
آقای غفوری چرا در انتخابات اخیر با آنکه خارج از لیست بودید حضور پیدا کردید؟
غفوری فرد: هیچ گاه من دنبال این نبودم که به لیست بروم یا نروم و یا اینکه با کسی صحبت کنم، ببینم چه کسانی در لیست هستند یا نیستند. در این مدت یک لیست تهیه می شد، من با کسانی که لیست تهیه می کردند، سلام و علیک هم نداشتم تا فکر نکنند برای اینکه اسم مرا در لیست قرار دهند، سلام کرده ام؛ آقای موحدی کرمانی خیلی به ما لطف دارند، اما در این مدت من نمی رفتم سلام و علیک کنم که فکر نکنند برای اینکه اسمم در لیست باشد، سلام کرده ام. اطلاعاتی هم که گرفتم اطلاعاتی بود که خود این افراد اعلام کردند.
مثلاً مهندس باهنر اعلام کرد که در مجلس نهم لیست 80 نفره تهیه کرده بودیم و یک گروه 7 نفره تصمیم گیر بودند؛ اگر کسی مخالف بود، نام او را کنار می گذاشتیم. مثلاً گفت هیچ کس با من مخالف نبود، اما وقتی تعداد لیست نهایی 32 نفر شد، بین 3 نفر قرعه کشی کردیم، آیا با این روش می توان با اعتقاد کار کرد؟ این سه نفر چه کسانی بودند؟ یکی دکتر غفوری فرد بود با این سابقه سیاسی، علمی و دانشگاهی و مدیریتی. یکی هم آقای فرمانی بود که کارگر بود و یکی هم دکتر سجادی کارمند وزارت امور خارجه. یعنی بین این 3 نفر قرعه کشی کردند. در حالی که قرعه کشی باید بین افراد هم وزن باشد.
اما در پیش تولید انتخابات مجلس دهم مبتنی بر یک خرد جمعی عمل کردند.
غفوری فرد: حالا به آن خواهیم رسید. در باب مجلس نهم، در روزهای آخر صلاحیت یکی از این 30 نفر تأیید نشد و یک نفر را کم آوردند، طبق روش خودشان باید از بین آن 2 نفر باقی مانده قرعه کشی می شد، اما هر دو را کنار گذاشتند و یک نفر دیگر را آوردند و اسم او هم مطرح نبود.
از این وحشتناک تر بحث مرحله دوم بود که باید 25 نفر معرفی می کردند و 23 نفر داشتند، اینها می توانستند یا اسم مرا بگذارند یا همان 23 نفر را بدهند که در نهایت 2 نفر از لیست پایداری را در لیست خودشان گذاشتند.
تازه آن زمان فقط بین پایداری و جبهه متحد رقابت بود، لذا من چنین تجربه ای داشتم. بنابراین گفتم اگر به این ترتیب نباشد، من انصراف می دهم.
بله، ولی شورای ائتلاف در این دوره برخلاف مجلس نهم، یک شورای فراگیر متشکل از همه طیف های اصولگرا بود که تأکید داشتند نباید خطاهای گذشته تکرار شود.
غفوری فرد: بله، من گفتم اگر همان معیارهایی که خودشان گفتند را رعایت کنند، چنانچه اسمم در لیست نباشد، انصراف می دهم. یکی از این معیارهایی که اعلام شده بود این بود که خود فرد حداقل یک مقدار رأی داشته باشد، نه اینکه یک من ناشناخته باشد و همه می دانند در این 10 دوره من تنها نفری بودم که مستقل وارد مجلس شدم.
*هیچ گاه نگفته ام درباره اصولگرایان افشاگری می کنم
شما قبلاً در گفت وگو با یکی از رسانه های اصلاح طلب مطرح کرده بودید یک سری مسائل را افشا می کنم، ماجرای این افشاگری چیست؟
غفوری فرد: من هیچ گاه از این لغت استفاده نکردم، من از اول عمرم تاکنون نگفتم افشا می کنم.
اما تیتر آن رسانه اصلاح طلب «افشاگری» بود.
غفوری فرد: بله، آنطور گفتند و نوشتند اما من چنین چیزی نگفتم. اصلاً افشاگری خلاف شرع است، البته ناگفته هایی دارم ولی من چنین چیزی نگفته ام.
*حرکت تشکلی و رای لیستی مردم در این انتخابات بسیار خوب بود
ارزیابی کلی شما از انتخابات هفتم اسفند و مجلس دهم چیست؟
غفوری فرد: انتخابات هفتم اسفند از نظر من به عنوان رئیس خانه احزاب نکته جالبی داشت و این بود که مردم به لیست رأی دادند و مردم به صورت متشکل عمل می کنند که این پدیده خوبی برای تخریب است.
گرچه خودم رأی نیاوردم، اما اگر مردم به یک لیست و حزب اعتماد کنند، نتیجه خوبی دارد و آن جبهه می تواند برنامه ریزی کند و شناسنامه دار باشد و مهم تر اینکه پاسخ گو باشد. مردم بگویند ما به شما رأی دادیم و شما تعهد هم کرده اید و حالا باید عمل کنید.
نکته دوم حضور بالای مردم بود که نشان داد مردم نظام را قبول دارند و هم اگر نظام را قبول نداشته باشد، در آن نظام رأی نمی دهند. ما نظام شاه را قبول نداشتیم و در انتخابات آن شرکت نکردیم. من تا قبل از 10 فروردین 58 صندوق رأی ندیده بودم، در حالی که از سال 42 فعال سیاسی بودم. چون آن نظام را قبول نداشتم، به طرف صندوق رأی آن هم نمی رفتم.
در دنیا نشان دادیم از یک دموکراسی قابل قبول برخورداریم، آن هم در منطقه ای که همه کشورها حکومت پادشاهی دارند. بزرگ ترین دموکراسی در منطقه که می تواند الگوی دنیا باشد، جمهوری اسلامی است.
دلیل شکست لیست صدای ملت چه بود و شما در آن لیست بودید، اما چرا از آنجا هم رأی نیاوردید؟
غفوری فرد: واقعاً صدای ملت برای اینکه صدای خود را به گوش ملت برساند، امکانات نداشت.
اما صدای ملت از قبل از تبلیغات رسمی، تبلیغات خود را شروع کرده بود.
غفوری فرد: نه به عنوان لیست صدای ملت، چقدر افراد آن شناخته شده است؟
اما این «صدای ملت» از مجلس نهم فعال شده بود و نسبت به بقیه شناخته شده تر بود.
غفوری فرد: بله، ما از اواخر مجلس قبل صدای ملت را تأسیس کردیم و بیش از 3-2 نفر برای آن انتخاب شدند.
*اصلاح طلبان با مظلوم نمایی در تهران پیروز شدند
به هرحال شناخته شده بود.
غفوری فرد: مقام معظم رهبری فرمودند، لیستی رأی بدهید و کسانی که به رهبری اعتقاد داشتند، آمدند و لیستی رأی دادند؛ من فکر می کنم اتفاق غیرطبیعی رخ نداد، البته اصلاح طلبان با مظلوم نمایی در تهران پیروز شدند.
منظورتان از مظلوم نمایی ناظر به این است که اول می گفتند ما هیچ کسی را نداریم، اما الان ادعا می کنند در کل کشور به پیروزی رسیده اند؟
غفوری فرد: بله، اینها مظلوم نمایی کردند و موفق هم بودند. می گفتند ما فقط 5 نفر داریم و ادعا کردند که همه جا سر آنها بریده شده، لذا تمام این هزینه ها را اصولگراها پرداختند. چون منظورشان این بود که اصولگرایان سر آنها را بریده اند، همان قدر که از اصلاح طلب ها ردصلاحیت شد، از اصولگرایان هم رد صلاحیت شدند؛ اصولگرایان از شورای نگهبان طبق قانون اساسی حمایت می کردند، اما هزینه این مسائل را اصولگرایان پرداختند. اگر اهرم مظلوم نمایی از آنها گرفته می شد، وضع بهتر بود. ملت ما مظلوم نواز است و هرکس گریه زاری کند، دل مردم می سوزد، اصلاح طلبان مظلوم نمایی کردند و موفق هم بودند.
آقای غفوری فرد یک سوال ورزشی هم داشته باشیم چه کنیم مشکل پرسپولیس و استقلال حل شود؟ به نظر شما اصلا پرداختن به این دو باشگاه در این سطح که وزارت خانه مدام وارد شوند آسیب زا نیست؟؟
*ورزش ما خیلی رانتی است
غفوری فرد: ورزش ما خیلی رانتی است، البته مدیریت ما هم یارانه ای است یعنی اگر بخواهیم مدیر قوی باشیم باید بودجه بگیرید تا قوی تر شود، مساله پرسپولیس و استقلال از زمان شاه بوده و جاهای دیگر هم این مساله هست؛ مثلا در اسپانیا دو تیم رئال مادرید و بارسلونا هستند، ما زمانی که هیچ امکاناتی هم نداشتیم هم این دو تیم را اداره کردیم، من 4 سال در تربیت بدنی بودم و 4 بار در جام باشگاه های آسیا اول شدیم. دوبار استقلال، یک بار پاس و یک بار پرسپولیس اول شد؛ 23 سال است که من بیرون آمده ام اما یکبار هم اول نشده ایم.
آن زمان آقای آقامحمدی را رئیس باشگاه استقلال گذاشتم، آن موقع پاس و استقلال و پیروزی بودند؛ کل بودجه سالانه آنها 20 میلیون تومان بود، حالا بازیکنان 3-4 میلیون می گیرند، آمارهای ورزشی قابل سانسور کردن نیست.
در المپیک های آسیایی در کل تاریخ 3 بار ما اول شدیم، یک بار زمان شاه، یک بار زمان من و یک بار در این 23 سال، زمان شاه کار با مربی خارجی بوده است، تیمی هم که ما بردیم گفتند این تیم 20 گل می خورد و آبروی شما می بود اما اول شدیم، بنابراین بحث پول نیست. الان مربی تیم ملی می گوید پولم را نداده اید.
*رفسنجانی از لژیونر شدن «پروین» جلوگیری کرد
یکبار عربستان آن زمان می خواست 50 میلیون به آقای علی پروین بدهد و او را به عربستان ببرد، آقای هاشمی مرا دید و گفت چرا ایشان می خواهد به عربستان برود؟ گفتم چون آنها 50 میلیون می دهند و ما یک قِران هم به او نمی دهیم، آقای هاشمی گفت به پروین بگویید نرود، ما هم به او گفتیم به عربستان نروید و ایشان هم پذیرفت و گفت چشم.
با همین یک کلمه از 50 میلیون آن موقع گذشت، حالا چنین افرادی را چطور الان پیدا می کنید؟ ما آن موقع همراه تیم یک فرد روحانی فرستادیم، این روحانی آنها را دوپینگ اخلاقی کرد و به آنها گفت من دست شما و پای عابدزاده را می بوسم، دیدیم تیمی که می گفتند چند گل می خورد رفت و قهرمان شد.
حالا برخی بازیکنان می گویند تا خانه و ماشین نباشد، کاری نمی کنیم، همین امروز گفتند که کفش طلا می دهند، تیم با این چیزها درست نمی شود، ما آن موقع شروع به واگذاری به افراد کردیم، این صحیح هم نیست که دولت فقط به این دو تیم کمک کند و به بقیه تیم ها کمک نکند. مثل اینکه شما به یکی از فرزندان خود پول بدهید و به بقیه پول ندهید، این اصلا ورزشی نیست، می شد واگذار کرد، یک عده روزنامه ها هم تنور را داغ تر می کنند، خیلی بی جهت برای این دو تیم داریم هزینه می کنیم در حالی که آنها می توانستند روی پای خود بایستند.
*میرحسین موسوی با رانت نخست وزیر شد
صحبت از رانت ورزشی شد، به عنوان آخرین سوال بفرمایید، به نظر شما رانتی ترین دولت تاریخ در دوران بعد از انقلاب کدام یکی از دولت های ما بوده است؟
غفوری فرد: بالاخره رانت همه جا وجود دارد، خود آقای موسوی هم با رانت نخست وزیر شد. من نمی دانم او خودش رانت خواست یا خیر اما بالاخره موثر واقع شد که این اتفاقات بیفتد و نظام هزینه های زیادی سال 88 برای موسوی داد؛ خیلی هزینه فراوانی نظام کرد و به همین راحتی نمی توان آن را جبران کرد، آمدند گفتند آقای موسوی نخست وزیر امام است، اسم این رانت هست یا خیر؟ رانت که فقط پول نیست. مردم هم به این اعتقاد که ایمان داشتند به او رای دادند، بعد هم که آن اتفاق برای کشور افتاد و خیلی هزینه داشت و بعید می دانم به این زودی این زخم التیام پیدا کند.
در سال 88 برخی کشورها دولت جدید را به رسمیت شناخته بودند و می گفتند در ایران یک دولت دیگر سرکار آمده است، لذا این مسائل تا بخواهد جبران شود، خیلی کار می خواهد. دعا کنیم یک عده سر عقل بیایند و گذشته را جبران کنند، کشور به اندازه کافی دشمن خارجی دارد و نباید در داخل این مشکلات را داشته باشیم. الان وضعیت عراق و افغانستان، لیبی، سوریه را ببینید چه وضعیتی دارد، هیچ وقت تروریسم تا این حد در دنیا قوی نبوده است، اما برای مملکت ما امنیت تاکنون برقرار بوده است.
۱۳۹۵/۰۲/۲۱ ۰۸:۴۳ چاپ 
کد خبر: 54860
معاون وزیر خارجه ایران به مسکو می رود
آمریکا معافیت های تحریمی ایران در رابطه با فعالیت های هسته ای را تمدید نکرد
اجرای موفق سیاست «درهای باز، نوآوری باز» در سازمان انرژی اتمی
آخرین وضعیت نیروگاه بوشهر از زبان معاون سازمان انرژی اتمی
