به گزارش پایگاه اطلاع رسانی لنگرخبر، تسنیم نوشت: «ایران در سال 1404 باید قدرت اقتصادى اول منطقه باشد.» این را سند چشم انداز ایران در 1404 مى گوید که مهم ترین سند قانونى ایران بعد از قانون اساسى است. در همین حال رییس جمهور گفته است: «قوى ترین کشور در منطقه نباید به عنوان هدف اول دنبال شود... امروز باید به فکر منطقه قوى و قوى تر باشیم و بایستى رقابت هاى مخرب و نابه جا را کنار گذاشت.» حال این پرسش پیش مى آید که آیا حجت الاسلام حسن روحانی و دولت یازدهم قصد دارد در آستانه رسیدن به مهلت پایانى سند؛ از مسیر تعیین شده عدول نماید؟آیا برنامه ریزى براى رشد بر حسب برنامه راهبردى نظام در راستاى قدرت نخست منطقه شدن در تعارض با همکارى منطقه اى است؟آیا براى همکارى منطقه اى باید از رشد دست بکشیم و به عنصر دست چندم شدن در منطقه قانع شویم؟ 1.     سند چشم انداز چیست و چه آینده اى را براى ایران ترسیم کرده است؟ سند چشم انداز بیست ساله ایران، سندى جهت تبیین افقى براى توسعه ایران در زمینه هاى مختلف فرهنگى، علمى، اقتصادى، سیاسى و اجتماعى است که توسط مجمع تشخیص مصلحت نظام تدوین شده است. اجراى این چشم انداز از سال 1384 و در قالب چهار برنامه توسعه 5 ساله انجام مى گیرد. سال 1404 خورشیدى (2025 میلادى) افق چشم انداز است. بر اساس این سند، جامعه ى ایرانى در افق این چشم انداز چنین ویژگى هایى خواهد داشت: -     توسعه یافته، متناسب با مقتضیات فرهنگى، جغرافیایى و تاریخى خود و متکى بر اصول اخلاقى و ارزشهاى اسلامى ، ملى و انقلابى با تأکید بر: مردم سالارى دینى، عدالت اجتماعى، آزادیهاى مشروع، حفظ کرامت و حقوق انسانها و بهره مند از امنیت اجتماعى و قضایى. -     برخوردار از دانش پیشرفته، توانا در تولید علم و فناورى، متکى بر سهم برتر منابع انسانى و سرمایه اجتماعى در تولید ملى. -     امن، مستقل و مقتدر با سامان دفاعى مبتنى بر بازدارندگى همه جانبه و پیوستگى مردم و حکومت. -     برخوردار از سلامت، رفاه، امنیت غذایى، تأمین اجتماعى، فرصتهاى برابر، توزیع مناسب درآمد، نهاد مستحکم خانواده به دور از فقر، فساد، تبعیض و بهره مند از محیط زیست مطلوب. -     فعال، مسؤولیت پذیر، ایثارگر، مؤمن، رضایت مند، برخوردار از وجدان کارى، انضباط، روحیه ى تعاون و سازگارى اجتماعى، متعهد به انقلاب و نظام اسلامى و شکوفایى ایران و مفتخر به ایرانى بودن. -     دست یافته به جایگاه اول اقتصادى، علمى و فناورى در سطح منطقه ى آسیاى جنوب غربى (شامل آسیاى میانه، قفقاز، خاورمیانه و کشورهاى همسایه) با تأکید بر جنبش نرم افزارى و تولید علم، رشد پرشتاب و مستمر اقتصادى، ارتقاء نسبى سطح درآمد سرانه و رسیدن به اشتغال کامل. -     الهام بخش، فعال و مؤثر در جهان اسلام با تحکیم الگوى مردم سالارى دینى، توسعه ى کارآمد، جامعه اخلاقى، نواندیشى و پویایى فکرى و اجتماعى، تأثیرگذار بر همگرایى اسلامى و منطقه اى براساس تعالیم اسلامى و اندیشه هاى امام خمینى(ره). -     داراى تعامل سازنده و مؤثر با جهان براساس اصول عزت، حکمت و مصلحت.
*    قدرت منطقه اى و تعارض با همکارى منطقه اى؟
در سند چشم انداز، در تبیین جایگاه ایران گفته شده است: - دست یافته به جایگاه اول اقتصادى، علمى و فناورى در سطح منطقه ى آسیاى جنوب غربى (شامل آسیاى میانه، قفقاز، خاورمیانه و کشورهاى همسایه) با تأکید بر جنبش نرم افزارى و تولید علم، رشد پرشتاب و مستمر اقتصادى، ارتقاء نسبى سطح درآمد سرانه و رسیدن به اشتغال کامل. در همین حال در بخش دیگرى از سند در تبیین رویکرد ایران در سیاست خارجى آمده است: - داراى تعامل سازنده و مؤثر با جهان براساس اصول عزت، حکمت و مصلحت. بنابراین، سند تعارضى میان تبدیل شدن ایران به قدرت اول اقتصادى در حوزه علمى و فناورى در سطح منطقه ى آسیاى جنوب غربى (شامل آسیاى میانه، قفقاز، خاورمیانه و کشورهاى همسایه) ندیده است. در همین راستاست که مقام معظم رهبری فرموده اند: منطقه خلیج فارس باید با همکارى کشورهاى این منطقه، به منطقه اى امن و آباد و محلى براى همکارى تبدیل شود.
*    قدرت منطقه اى شدن ایران آیا توهم و خیال پردازى است؟
در حالى توسط مقام عالى قوه مجریه ایران؛ قدرت اول منطقه اى شدن رقابت مخرب دیده شده است که اساسا از منظر دشمنان و رقباى جهانى ایران؛ این هدف تأمین شده است؛ هر چند ما معتقدیم جایگاه اقتصادى کنونى ما با نقش تعریف شده به عنوان قدرت نخست منطقه اى همخوانى ندارد. براى اثبات جایگاه ایران مى توان به سخنان و اعتراف دشمنان ایران اشاره کرد: رابرت فورد سفیر سابق آمریکا در سوریه اخیرا اعلام کرد: مخالفان سورى باید سورى هاى طرفدار بشار اسد را به داشتن طرحى براى آینده قانع کنند. وى مدعى شد: بدون راضى کردن روسیه و ایران به این که بشار اسد به نفع منافع آن ها نیست، راه حلى براى بحران سوریه وجود ندارد.فورد در عین حال اعتراف کرد: ایران قدرت منطقه اى است که منافعى دارد. شاهد دیگربر تحقق قدرت منطقه اى بودن ایران آن است که بارى روبین یکى از محققان برجسته صهیونیست و کارشناس مسائل ایران در مقاله اى تحت عنوان «ایران، خیزش یک قدرت منطقه اى» به موقعیت ویژه ایران اعتراف کرد. آنچه این مقاله را باارزش مى کند، تحلیل هاى او از موقعیت منطقه اى و جهانى ایران و در واقع اعتراف او به اعتلاى جایگاه ایران است. وى در این مقاله با وجود همه خصومت و دشمنى که با ایران دارد، ناگزیر از اعتراف به پیشرفت جایگاه منطقه اى و بین المللى شده و به شکلى تحلیلى به این امر مى پردازد. یکی از تحولات مهم اوایل قرن بیستم در خاورمیانه خیزش ایران براى تبدیل شدن به یک قدرت بزرگ منطقه اى است. این امر نه فقط به این خاطر است که ایران داراى نظام اسلامى یا حتى این که با تمام قوا به سوى کسب سلاحهاى هسته اى در حرکت مى باشد بلکه به دلیل فاکتورها و عوامل دیگرى ازجمله امتیازات ژئوپولیتیک و خلأ قدرت است. با این وجود با توجه به ایدئولوژى و تندروى تهران، نفوذ رو به رشد ایران، پیامدها و نتایج جدى براى ثبات منطقه و منافع غرب دارد که می تواند به مسأله اصلى جهان طى سالهاى آینده تبدیل شود. در ماههاى ژوئن و آگوست، این نفوذ در حملات گسترده علیه اسرائیل توسط حزب الله و حماس به نحو روشنى احساس شد که منجر به بروز یک نبرد در مقیاس وسیع گردید.
*    جمع بندى
1.     تحلیل گران بر این باورند که از زمان سقوط رژیم صدام، در نتیجه دخالت ایالات متحد آمریکا در سال 2003، منطقه خاورمیانه و خلیج فارس در معرض تنش ها و فشارهایى قرار گرفت که تعادل منطقه را برهم زد. در این شرایط، به طور قطع ایران تحت تأثیر این تحولات، به یکى از بازیکنان اصلى منطقه تبدیل شد. در همین حال کارشناسان معتقدند که ایران به اندازه کافى منابع طبیعى، اقتصادى، انسانى و نظامى دارد که بتواند آن ها را به منابع سیاسى تبدیل کرده و سیاست خارجى خود را تقویت کند. نکته جالب در مقاله بارى روبین آنست که وى نقطه تمایز جمهورى اسلامى به نسبت کشورهاى منطقه را که موجب موقعیت برتر ایران شده است، برنامه مند بودن ایران و ضعف و بى برنامگى اعراب می داند؛ نقطه تمایزى که متاسفانه در تحلیل مقام ارشد اجرایى ایران، مخرب دانسته شده است. 2.     منطقه قدرتمند ذیل یک قدرت برتر منطقه اى سامان مى یابد و اگر ایران به عنوان قدرت منطقه اى چنین نقشى را ایفا نکند، طبعا قدرت هاى فرامنطقه اى و بیگانه به ساماندهى منطقه بر حسب منافع خود و علیه منافع ایران اسلامى خواهند پرداخت. 3.     روشن است که در فهم این واقعیت سوء تفاهمى براى بعضى مقامات رخ داده و آنان باید در چارچوب منافع ایران و نیز اسناد فرادستى عمل نمایند و نه برداشت هایى که به کاهش جایگاه ایران خواهد انجامید و هیچ نگرش کارشناسى آن را تأیید نمى کند.
همرسانی کنید:
برچسب‎ها : روحانی سند 1404

طراحی و پیاده سازی توسط: بیدسان