سند 2030 پس از هشدار مقام معظم رهبری(مدظله العالی) و به دنبال آن بررسی در شورای عالی انقلاب فرهنگی به صورت رسمی از مجموعه اسناد مورد تأیید برای اجرا در کشور کنار گذاشته شد. اما جریان فعال 2030 در کشور که نتوانستند به صورت رسمی به اهداف خود دست پیدا کنند، با تغییر شیوه کار، درصدد هستند این سند ضد خانواده را در کشور اجرا کنند، یکی از بخش های این سند افزایش سن ازدواج به 18 سال و به عبارتی دیگر «ممنوعیت ازدواج دختران و پسران زیر 18 سال» است. سیاست سوم هدف پنجم سند 2030 به این موضوع میپردازد که طبق تعریف کنوانسیون بینالمللی حقوق کودک سازمان ملل، سنین زیر 18 سال کودک تلقی می شود[1]».
جریان 2030 در کشور در ابتدا به این بهانه که «ازدواج دختران کوچک تر از 13 سال آسیب های زیادی دارد» موضوع «ممانعت از ازدواج دختران زیر 13 سال» را مطرح کردند. در ادامه یک گام جلوتر رفته اند و از «افزایش حداقل سن ازدواج دختران» سخن به میان آورده اند. عضو فراکسیون زنان در مصاحبه با خبرگزاری پانا گفت: «طرحی را برای تغییر سن ازدواج از 13 سال به 15 سال ارائه داده ایم که این طرح بر اساس رسیدن دختر به سن فقهی است و در قانون مدنی ایران اولین سن ازدواج برای دختران همان 15 سال بود». طیبه سیاوشی افزود: «طبق این طرح تمامی ازدواج های زیر 13 سال غیرقانونی تلقی می شود و بین 13 تا 15 سال هم با اجازه ولی و حکم دادگاه بلامانع است». اما این نیز هدف نهایی نبوده و با گذشت زمان اهداف اصلی طرح مشخص شده است، در ادامه صحبت هایی که جریان 2030 با رسانه ها داشتند، هدف نهایی خود _ممنوعیت ازدواج دختران و پسران زیر 18 سال_ را علنی کرده اند. فاطمه سلحشوری نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با خانه ملت بیان کرد[2]: «اصلاح سن ازدواج به 16 یا 18 سال مطرح است». وی در ادامه به موضوع افزایش سن ازدواج پسران نیز ورود پیدا کرد و گفت: «علاوه بر اصلاح سن ازدواج دختران، اصلاح سن قانونی ازدواج پسران نیز موردنظر نمایندگان قرار گرفته است، ازاین رو شاید بتوان سن 18 سال هم برای پسران تغییر داد زیرا هم اکنون سن ازدواج برای پسران 15 سال تمام است». نماینده دیگر مجلس نیز در مورد افزایش حداقل سن ازدواج پسران گفت[3]: «حداقل سن ازدواج را برای پسران سن 18 سال مطرح کردیم اما هنوز روی سن ازدواج پسران کار کارشناسی دقیقی انجام نداده ایم».
با نگاه به صحبت های نقل شده در بالا، چند سؤال اساسی مطرح می شود.
اول: بهانه مطرح شده برای افزایش حداقل سن ازدواج، مشکلات ایجادشده برای دختران متأهل زیر 13 سال است، پس به چه دلیلی خواهان افزایش سن ازدواج دختران در گروه سنی دیگر هستند؟
دوم: طبق اظهارات حامیان طرح، هنوز پژوهشی کامل و علمی دراین باره انجام نشده است، نقطه اشتراکی که همه آن ها را برای رساندن حداقل سن ازدواج به 18 سال همراه کرده، چه بوده است؟
سوم: چه دلیلی برای افزایش حداقل سن ازدواج «پسران» -دوباره 18 سالگی- وجود دارد؟ آیا پسران مانند دختران برای رهایی از فقر ازدواج می کنند؟
نخ تسبیح پاسخ به سؤال های بالا فقط یک چیز می تواند باشد و آن هم تعهد نانوشته «فراکسیون زنان مجلس» و «معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری» برای اجرای سند ضد خانواده 2030 است -در ابتدای متن ذکر شده که در تعریف این سند، افراد زیر 18 سال کودک محسوب می شوند و برای بهبود در رتبه بندی های سازمان های بین المللی باید از ازدواج افراد زیر 18 سال جلوگیری شود- آن ها با حرکتی خزنده و تعمیم دادن و برجسته کردن مشکلات محدود موجود در برخی ازدواج ها به همه ازدواج های زیر 18 سال در تلاش اند تا به هر صورتی که می شود سند 2030 را اجرایی کنند. این گروه اگر کمی تحقیق درباره این سند انجام می دادند، متوجه این موضوع می شدند که سن ازدواج در برخی کشورهای اروپایی مشابه ایران تنظیم شده است. به عنوان نمونه انگلستان سن ازدواج را 16 سال و اتریش 15 سال قرار داده است، اما گروهی در ایران، بدون هیچ گونه بررسی علمی در تلاش برای دخالت و تغییر الگوی دیرینه زندگی ایرانی-اسلامی هستند. دخالتی که مطمئناً خسارت های غیرقابل جبرانی ازجمله گسترش شدید ازدواج های غیررسمی را در پی خواهد داشت.
*******************************************
پی نوشت:
[1] سازمان ملل متحد، دستور کار 2030 برای توسعه پایدار، ص 37
[2] خبرآنلاین 3/5/1396 ؛ کد خبر: 47234
[3] وبگاه استانداری خراسان جنوبی 13/4/1396
۱۳۹۶/۰۸/۱۵ ۱۱:۲۲
