آشنایی با هنر آینه کاری تتراگلس

۱۳۹۹/۰۳/۱۷ ۱۷:۱۹ چاپ کد خبر: 111209
مردم ایران همواره توجه زیادی به هنرهای زیبا، معماری و زیباسازی ساختمان ها داشته اند. در طی قرون متمادی، معماران ایرانی از تکنیک های بسیاری برای زیباسازی داخلی و خارجی ساختمان ها، به وسیله مصالح ساختمانی منطقه ای، استفاده کرده اند. شرکت تتراگلس ارائه دهنده انواع خدمات مربوط به شیشه رنگی، کابین دوش، شیشه هوشمند، شیشه لاکوبل و آینه دکوراتیو در حال فعالیت است. یکی از خدمات و هنرهایی که تتراگلس برای تزئین فضای داخلی ساختمان از آن استفاده می کند، دکوراسیون با آینه یا آینه کاری است که در ادامه مطلب با این هنر اصیل ایرانی بیشتر آشنا خواهیم شد. ریشه و خواستگاه آینه کاری صنعتگران ایرانی این هنر خاص را در طول قرن ها توسعه داده اند، زیرا آینه کاری به ظرافت، توجه به جزئیات، مهارت ها و شکیبایی نیاز دارد. این هنر در حقیقت یک کار پر زحمت محسوب می شود. در برخی مناطق ایران از آینه در صنایع دستی نیز استفاده می شود. به عنوان مثال از آینه ها در گلدوزی و دوخت بر روی پارچه لباس و همچنین پارچه های رومیزی و ... استفاده می شود. در اصل، آینه کاری هنر ساخت نقاشی های منظم، متقارن و هندسی با استفاده از قطعات بزرگ و کوچک آینه در فضای داخلی یک ساختمان است که جلوه ای زیبا، خیره کننده و درخشان ایجاد می کند. آینه کاری باعث انعکاس بی شماری از نور با استفاده از این تکه های آینه می شود که یک نمایش خیره کننده از نور درخشان ایجاد خواهد شد. اسناد تاریخی حاکی از آن است که اولین بنایی که فضای داخلی آن با آینه کاری ها تزئین شده است، بنایی در شهر قزوین در شمال غربی ایران است که در سال 965 قمری بنا به دستور شاه طهماسب صفوی، پادشاه ایران در آن زمان ساخته شد. شاهکارهای آینه کاری به نقل از زومیت، در کاخ چهل ستون اصفهان نیز از تکنیک آینه کاری بسیاری استفاده شده است. این کاخ پس از کاخ آینه ها ساخته شده است و آینه ها در تمام طول دیوارهای این کاخ تعبیه شده است. در زمان سلطنت شاه طهماسب، قزوین برای چند سال پایتخت ایران بود، اما وقتی پایتخت از قزوین به اصفهان منتقل شد، از هنر آینه کاری به طور گسترده ای برای تزئین کاخ ها و عمارت های سلطنتی استفاده کردند. بدین ترتیب بسیاری از صنعتگران از تکنیک آینه کاری در اصفهان استفاده کردند که این امر به تبدیل شهر به مرکز این هنر کمک کرد. چاردین، نویسنده و توریست مشهور فرانسوی، در کتاب خود از بیش از 100 کاخ در شهر اصفهان نام برده است که اکثریت قریب به اتفاق آنها به زیبایی با آینه ها تزئین شده اند. زیباترین و مشهورترین این کاخ ها "کاخ آینه خانه" بود که به اصطلاح نیز با عنوان کاخ آینه ها شناخته می شود زیرا تعداد بسیار زیادی آینه برای تزئین فضای داخلی این کاخ استفاده شده است. این کاخ دارای یک ایوان بسیار بزرگ بود که روبروی ورودی اصلی کاخ قرار داشت. تمام ستون ها، دیوارها و سقف های ایوان و سالن پذیرایی اصلی با قطعات کوچک آینه پوشیده شده بودند. این بنا در ساحل رودخانه زاینده رود ساخته شده بود که در اصفهان جریان دارد و انعکاس آب جاری، درختان و فضای سبز در آینه های دیوارها و ستون های کاخ، صحنه ای جادویی و باشکوه ایجاد می کرد. این بنا به دستور ظل السلطان، حاکم قاجاری اصفهان تخریب شد. همانطور که پیش تر اشاره کردیم، در کاخ چهل ستون اصفهان نیز از تکنیک آینه کاری بسیاری استفاده شده است و باز هم از تکه های کوچک آینه و شیشه رنگی برای تزیین سقف ها، دیوارها، ایوان ها و سالن پذیرایی اصلی (تالار آینه) کاخ چهل ستون بکار گرفته شده است. توریست و نویسنده مشهور ایتالیایی قرن 18، Gemelli Careri، در سفرنامه خود نوشته است: "من از کاخی در آذربایجان (شمال غربی ایران) بازدید کردم و در حیاط داخلی کاخ یک تالار آینه زیبا بود. هنگامی که خورشید طلوع کرد، آینه های بی شماری آفتاب درخشان را بازتاب می دادند، جلوه خیره کننده ای ایجاد می کرد که مانند آن که من هرگز ندیده بودم." سازوکار و مکانیزم آینه کاری قبل از شروع تزئین با آینه ها، ابتدا یک طراح روی کاغذ طرح خود را به تصویر می کشد. سپس این طرح ها را با استفاده از سوزن های مخصوص به دیوارها، سقف ها و ستون ها منتقل می کند. پس از آن قطعات آینه ای یکی یکی روی سطح دیوارها، سقف ها و ... چسبانده می شوند. این امر به مهارت و صبر قابل توجهی نیاز دارد. در حالت ایده آل، قطعات آینه باید ضخامت حدود یک میلی متر داشته باشد. دو تکنیک برای آینه کاری وجود دارد که شامل مسطح و دارای برجستگی می شود. متداول ترین طرح مورد استفاده در آینه کاری، به اصطلاح "طراحی گره" است. در دوره قاجار، آینه های اندازه کامل غالباً به دیوارها چسبانده می شد و نقوش متنوعی که اغلب پرتره هایی از افراد بود، روی آینه ها ترسیم یا نقاشی می شدند. سپس، صنعتگران به عنوان لمس نهایی، قطعات کوچک شیشه را روی سطح چسباندند. معمولا از آینه کاری در کنار کار با گچ برای ایجاد یک دکوراسیون داخلی بسیار زیبا استفاده می شد. در سال های اخیر از شیشه های رنگی با نقوش گل کاری نیز در هنر آینه کاری استفاده می شود. ترکیب دیگر استفاده از آینه کاری با نجاری یا کارهای منبت کاری است. نمونه ای عالی از کارهای چوبی و آینه کاری زیبا را می توان در کاخ بادگیر که بخشی از مجموعه کاخ های گلستان در تهران است و همچنین عمارت نارنجستان در شهر شیراز مشاهده کرد. رشد و توسعه هنر آینه کاری آشفتگی سیاسی و اقتصادی به دنبال حکومت صفویه منجر به افول هنر آینه کاری در سراسر ایران شد، اما در زمان سلطنت کریم خان زند، هنر دکوراسیون داخلی با آینه ها یک بار دیگر این بار در شهر شیراز، پایتخت آن زمان شکوفا شد. بسیاری از بناها و کاخ های برجسته با آینه کاری زیبا در زمان حکومت کریم خان در شیراز ساخته شده اند. در دوره قاجار نیز علاقه مندی پادشاهان قاجار و افراد ثروتمند به نمایش و جلوه ظاهری موجب تجدید حیات این هنر شد. در طول قرن 13 قمری، از آینه کاری در بسیاری از اتاق ها و سالن های پذیرایی کاخ شمس الاماره و کاخ گلستان در تهران و همچنین در مقبره های امام هشتم مسلمانان شیعه، امام رضا (ع) در مشهد و در حرم حضرت عبدالعظیم در شهرری، استفاده شده است. هر یک از این بناها، شاهکارهای دکوراسیون با هنر آینه کاری به حساب می آیند. در کاخ مرمر و کاخ های مختلف در سعدآباد نمونه های بسیار خوبی از آینه کاری وجود دارد. در سال های اخیر، هنر آینه کاری از کاخ های سلطنتی خارج شده و در خانه های معمولی رایج تر شد. به گونه ای که می بینیم رستوران ها، فروشگاه ها، مراکز خرید، هتل ها و حتی خانه های شخصی با استفاده از آینه کاری دکوراسیون داخلی ساختمان خود را مزین می کنند و جلوه ای زیبا می بخشند. این امر باعث نوآوری در هنر سنتی آینه کاری شده است.
همرسانی کنید:

طراحی و پیاده سازی توسط: بیدسان