در حال بارگذاری... لطفا صبر کنید.

[ad_1]

خبرگزاری مهر، گروه استان ها: ماه رمضان یکی از ماه های مهم برای مسلمانان است. ماهی که در آن فرصت می کنند تا زنگار و غبار از دل و جان بزدایند و با نزدیک شدن با ذات اقدس الهی خود را از هر گناهی پاک کرده و با روحیه ای جدید وارد ماه ها دیگر شوند. یکی از زیبایی های ماه رمضان وجود آداب و رسوم مختلف در هر نقطه از ایران است. آداب و رسومی که البته امروز بسیاری از آنها به فراموشی شده و یا در آستانه فراموشی است. البته هنوز در مناطق مختلف ایران شاهد برپایی این آداب و رسوم قبل و در طول ماه مبارک رمضان هستیم.

گیلان نیز از جمله استانی است که مردم هر منطقه آن در ایام ماه مبارک رمضان آداب و رسوم خاصی دارند. مردم دیار میرزا زمانی که ماه شعبان به روزهای پایانی نزدیک می شود کم کم خود را برای پذیرایی از ماه مبارک رمضان آماده می کنند.

خانه تکانی یکی از مهم ترین آداب و رسومی است که زنان گیلانی در آستانه ماه مبارک رمضان آن را انجام می دهند. از شستن اسباب و اثاثیه منزل گرفته تا تمیز کردن در و دیوارها. هر چند که این روزها با ماشینی شدن زندگی این موضوع کمتر از سوی زنان جوان مورد توجه قرار می گیرد اما هنوز هستند زنانی که می گویند خانه باید برای میزبانی از رمضان تمیز باشد به ویژه ای که اصرار دارند این کار توسط دختران دم بخت انجام شود تا به برکت ماه مبارک رمضان امسال به خانه بخت بروند.

رمضان در گیلان/ پذیرایی از روزه داران با آش و شیرینی ۳۰۰ ساله

پیشاشو و برگزاری مراسم آشتی کنان

روزه گرفتن در روزهای پایانی ماه شعبان و وصل آن به ماه مبارک رمضان یکی از آداب و رسوم گیلانی ها از دیرباز تا به امروز بوده که از آن با عنوان «پیشاشو» یاد می کنند، قدیمی ها معتقد بودند با روزه گرفتن در روزهای پایانی ماه شعبان و اتصال آن به رمضان روح و جان خود را برای بهره بردن از معنویات رمضان آماده می کنند.

همچنین قبل از ورود به این ماه بزرگترهای فامیل و یا بزرگان یک محل و روستا به سراغ افرادی می رفتند که با هم کدورت داشته و قهر بودند. زن و شوهرها و یا فامیل، دوست و همسایه هر کسی که با هم کدورت داشت توسط بزرگان فامیل یا محل به مناسبت ورود به ماه مبارک رمضان آشتی داده می شدند زیرا معتقد بودند نباید با کینه و کدورت وارد این ماه معنوی شد. البته این روزها با توجه به مشکلات فراوان زندگی دیگر کمتر کسی به این موارد در آستانه ماه مبارک رمضان فکر می کند.

هدیه دادن به روزه اولی ها از دیگر رسم هایی بود که در گذشته بزرگان خانواده به ویژه پدربزرگ ها و مادربزرگ ها به آن توجه داشتند. آنها معتقد بودند با دادن هدیه به نوجوانانی که برای اولین بار روزه داری را تجربه می کنند سبب ایجاد انگیزه به آنها می شود. در روزهای دور در بخشی هایی از استان گیلان به ویژه در مناطقی که مردمان آن بیشتر دامدار بودند بزرگان خانواده وقتی زمان افطار متوجه می شدند نوجوانان خانه روزه گرفته اند قبل از افطار سهم او را از گاو و یا گوساله می دادند البته این رسم نیز همانند رسم های دیگر این روزها کم رنگ شده است.

رمضان در گیلان/ پذیرایی از روزه داران با آش و شیرینی ۳۰۰ ساله

بیدار کردن همسایگان برای خوردن سحری

یکی دیگر از آداب و رسومی که در گذشته بود و امروز در میان مردم کمرنگ شده بیدار کردن همسایه ها در وقت سحر و برای خوردن سحری است که توسط بزرگان محل و با شعر خوانی همراه بود. البته شاید هنوز در برخی مناطق استان گیلان به ویژه در روستاها این رسم انجام شود اما در مناطق شهری دیگر خبری از آن نیست.

در گذشته فردی که همان بزرگ محله بود با در دست داشتن یک فانوس و یک عصا کوچه پس کوچه ها را طی می کرد و با خواندن «سحر خوران ویریزید» یعنی «سحر خوران بلند شوید» همسایگان خود را از رسیدن وقت سحر خبر می کرد تا کسی خواب نماند. رسم زیبایی که امروز شاید کوچه پس کوچه ها شهر و روستا و حتی بلندگوهای مساجد نیز دلتنگ شنیدن آن باشند.

برپایی مجالس قرآن خوانی که به زمان محلی در میان گیلانیان قدیم به «عشرخوانی» معروف بود از دیگر رسوم ماه مبارک رمضان در مناطق مختلف استان است. زنان گیلانی بعد از انجام دادن کارهای روزمره خود در خانه یکی از اهالی محل یا مساجد جمع و به قرائت قرآن می پرداخت و این کار تا پایان ماه مبارک رمضان و ختم قرآن ادامه داشت.

رمضان در گیلان/ پذیرایی از روزه داران با آش و شیرینی ۳۰۰ ساله

پذیرایی از روزه داران با آش و شیرینی با قدمت ۳۰۰ ساله

اما مهم ترین آداب و رسوم گیلانی ها پختن غذا و شیرینی های مختلف برای افطاری است. دادن افطاری اصل جدا نشدنی از آداب و رسوم گیلانی ها است که هنوز هم در ایام ماه مبارک رمضان ادامه دارد. تنوع غذایی و شیرینی های مخصوص این ایام در گیلان همانند سایر نقاط کشور بسیار زیاد است. نان و پنیر و سبزی، فرنی، شامی مخصوص گیلان، انواع آش مهم ترین غذاهایی هستند که بر سر سفره افطار گیلانی ها می توان آن را دید.

پختن انواع آش های خانگی به ویژه فاطمه زهرا (س) و توزیع آن در میان همسایگان از جمله آداب و رسومی است که زنان گیلانی بعد از فراغت از قرائت قرآن به درست کردن آن برای سفره افطار مشغول می شوند. آش ترش که به زبان محلی به آن «ترش آش» گفته می شود نیز در این ایام پخته و علاوه بر مصرف خانگی در میان همسایگان نیز توزیع می شود.

و اما رشته خشکار» پای ثابت همه سفره های افطاری گیلانی ها است و هنوز بعد از گذشت ۳۰۰ ساله پختن آن در روزهای قبل از رسیدن ماه مبارک رمضان ادامه دارد و برای آن جشنواره ای در حد استانی برگزار می شود. شیرینی که هر کس برای یک بار آن را امتحان کرده باشد مشتری همیشگی آن می شود. در ماه مبارک رمضان رشته خشکار در کنار زولبیا و بامیه از مهم ترین شیرینی هایی هستند که صاحب خانه برای پذیرایی از مهمانان خود بر سر سفره افطار قرار می دهد.

رمضان در گیلان/ پذیرایی از روزه داران با آش و شیرینی ۳۰۰ ساله

آئین های شب های قدر و عید سعید فطر در گیلان

روزه داران گیلانی از آغاز ماه مبارک رمضان برای رسیدن شب های قدر و گرفتن مراسم احیا و دعا و توسل لحظه شماری می کنند. حضور در مساجد، تکایا، حسینه ها و گلزار شهدا در این ایام و خواندن دعای جوشن کبیر و بلند کردن دستان استغاثه و دعا برای بخشش گناهان از مهم ترین آداب روزه داران گیلانی در شب های قدر است. آنها معتقدند در این شب ها درهای رحمت خداوند باز و گناهان بخشیده می شود.

مراسم دعا و نیایش در شب های ۱۹، ۲۱ و ۲۳ ماه مبارک رمضان با حضور روزه داران گیلانی تا نزدیک های سحر ادامه دارد و حتی برخی از مساجد و تکایا با کمک هایی که از مردم جمع می کنند اقدام به دادن سحری به عزاداران می کنند. در این شب ها دادن نذری از دیگر رسم هایی است که در برخی از مناطق استان گیلان اجرا می شود.

با نزدیک شدن به روزهای پایانی ماه مبارک رمضان و فرا رسیدن عید سعید فطر روزه داران گیلانی خود را برای خداحافظی با ماه رحمت و بخشش و مهمانی خدا آماده می کنند. یکی از آداب و رسومی که توسط گیلانی ها در شب قبل از عید سعید فطر انجام می شود این است که آنها در این شب تا قبل از اذان مغرب به خانه کسی نمی رود و در صورت مهمان بودن در جایی نیز قبل از اذان مغرب از خانه خارج و بعد از اذان وارد می شود. آنها معتقدند که نباید پرداخت زکات فطریه خود را بر گردن صاحب خانه بیاندازند.

شرکت در نماز عید سعید فطر و دادن عیدی به کوچک ترها از دیگر رسومی است که توسط روزه داران گیلانی انجام می شود.


[ad_2]
منبع

طراحی و پیاده سازی توسط: بیدسان