رونق نوغان داری از حرف تا عمل

۱۴۰۱/۰۶/۱۴ ۱۴:۵۴ چاپ کد خبر: 177692
نوغانداری در سال های گذشته در قطب تولید آن یعنی گیلان با بی توجهی و سوء مدیریت رو به افول رفت اما با اقدامات انجام شده روزنه های امید برای رونق دوباره این صنعت اقتصادی و سودآور باز شده است.

خبرگزاری مهر، گروه استان ها- مریم ساحلی: وقتی بافته های ابریشمی چشم ها را به ضیافت تماشا فرا می خوانند، روایت پرفراز و نشیب کرم های ابریشم، برگ های توت و زحمت بسیار نوغانداران در کوچه پس کوچه های ذهن جان می گیرد.

عمر پرورش کرم ابریشم در جهان به بلندای ۴۵۰۰ سال است. ایران از کشورهای قدیمی در این عرصه به شمار می رود و گیلان قطب نوغانداری یا پرورش کرم ابریشم در کشور محسوب می شود. نگاهی به گذشته این خطه سبز حاکی از رونق بسیار نوغانداری در آن است، رونقی که به مرور رنگ باخت و طی سال های اخیر حرف و سخن از احیای آن بسیار می شنویم. بی تردید جان گرفتن نوغانداری در گیلان می تواند نقش به سزایی در اقتصاد و بهبود معیشت روستاییان داشته باشد و اما این ممکن نمی شود مگر با ایجاد زیرساخت های لازم و کمک به نوغانداران.

فراهم نبودن شرایط لازم برای تبدیل پیله به نخ در گیلان و برخوردار نبودن نوغانداران از آگاهی لازم در حوزه مبارزه با بیماری های نوغان، مشکلاتی که در حوزه بیمه نوغان وجود دارد و همچنین احیای باغات توت از جمله مواردی است که نیازمند توجه بیشتر است.

نگاهی کوتاه به آمار و ارقام حوزه نوغان

«عدیل سروی زرگر» رئیس مرکز توسعه نوغانداری کشور در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: نوغانداری به عنوان یک میراث کهن فرهنگی و اقتصادی در کشور، علاوه بر تأمین مواد اولیه صنعت فرش و منسوجات ابریشمی که یکی از مزیت های مهم اقتصادی ایران است به اشتغال و درآمد روستاییان کمک می کند.

وی با بیان اینکه استان گیلان با تولید یک سوم ابریشم کشور همواره دارای جایگاهی ممتاز در نوغانداری است، افزود: در سال های اخیر که تولید پیله ابریشم از ۹۸۰ تن به ۱۷۵۰ تن افزایش یافت، سهم استان گیلان نیز از ۴۰۵ تن به ۵۷۰ تن ارتقا یافته است.

رئیس مرکز توسعه نوغانداری کشور ادامه داد: لازم به ذکر است که در این میان تعداد نوغانداران نیز از ۷۵۰۰ خانوار به ۱۰ هزار خانوار افزایش یافته و این حرفه مجدداً در مسیر رونق قرار گرفته و با اقبال نوغانداران مواجه شده است.

افزایش حمایت از نوغانداران

این مقام مسئول در شرح اقدامات صورت گرفته نیز اظهار کرد: امسال برای حمایت از نوغانداران تعداد ۱۰۰ هزار اصله نهال توت اصلاح شده بین نوغانداران ۱۶ شهرستان گیلان، به قیمت یارانه ای هر اصله ۵۰۰ تومان توزیع شده و در عین حال با حمایت دولت تخم نوغان یارانه ای و بدون افزایش قیمت نسبت به سال گذشته به تعداد ۱۵۵۰۰ جعبه که ۶۳۰ جعبه بیشتر از سال گذشته بود برای پرورش بهاره و پاییزه بین نوغانداران توزیع شد.

سروی زرگر با بیان اینکه برای حمایت بیمه محصول ۸۰ درصد هزینه مربوطه را دولت تقبل کرده و کشاورزان با پرداخت ۲۰ درصد در این زمینه اقدام می کنند، ادامه داد: با توجه به هماهنگی انجام شده با صندوق بیمه محصولات کشاورزی سهم بیمه نوغانداران افزایش نداشته و سهم دولت و تعهدات آنها دو برابر شده و از ۲۸۰ هزار تومان به ۴۰۰ هزار تومان افزایش یافته است.

وی همچنین در زمینه بیماری های کرم ابریشم در پرورش، نیز گفت: با توجه به آموزش هایی که در طول سال و قبل از پرورش انجام شده توضیحاتی به نوغانداران داده می شود و در زمان پرورش نیز کارشناسان مرکز و جهاد کشاورزی از اماکن پرورش بازدید و نکات فنی را به نوغانداران یادآوری و آموزش لازم را ارائه می کنند.

رئیس مرکز توسعه نوغانداری کشور ادامه داد: در این خصوص ۳۷۵۰ نفر از نوغانداران و کارشناسان مربوطه آموزش دیده اند.

سروی زرگر در ادامه درباره تأمین منابع مالی برای تسهیلات نوغانداران اظهار کرد: به لحاظ اینکه اغلب نوغانداران اشتیاقی به اخذ وام با بهره بانکی متعارف ندارند لذا یک میلیارد تومان تسهیلات ۴ درصد در اختیار نوغانداران قرار گرفت که امیدواریم تأمین آن با اجرای تفاهم نامه مشترک با بنیاد برکت به نحو بهتری انجام شود.

وی همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا خرید تضمینی پیله ابریشم انجام می شود به خبرنگار مهر گفت: با تفویض اختیار قیمت گذاری خرید تضمینی به شورای قیمت گذاری محصولات کشاورزی افزایش نرخ تضمینی خرید پیله تر ابریشم حدود ۵۰ درصد بوده و با توجه به شرایط مطلوب بازار فروش و متوسط قیمت ۲۳۵ هزار تومان برای خرید هر کیلو پیله تر دولت هیچ گونه خرید تضمینی نداشته و خرید و فروش پیله و ابریشم توسط تجار و خریداران بخش خصوصی، کمیته امداد امام (ره) و صنایع ابریشم صورت می گیرد.

نوغانداری با تکیه بر علم و تجربه

تردیدی وجود ندارد که مجموعه ای از اقدامات برای احیای نوغانداری در سال های اخیر شکل گرفته است، اما رونق پرورش کرم ابریشم در گیلان و حمایت از نوغانداران همچنان نیازمند نگاه ویژه است.
«کیهان رجبی» نوغانداری جوان از اهالی روستای ویسرودِ شهرستان شفت است. وی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: ۲۹ ساله هستم و از نوجوانی کنار پدر و مادرم کار کردم و اکنون به صورت مستقل به نوغانداری می پردازم، اما بدون تکیه بر تجارب والدین در این حرفه نمی توانم به این کار بپردازم. تحصیلات دانشگاهی من در رشته کشاورزی است اما در کار نوغانداری علم از یک طرف و تجربه از سوی دیگر باید با هم همراه باشند.

وی با بیان اینکه ویسرود یکی از روستاهایی است که بیشترین تولید پیله ابریشم را در شهرستان شفت به خود اختصاص داده است، افزود: شرایط روستای ما به گونه ای است که وقتی به سن برخوردار بودن از توانایی انجام کاری می رسیم، ناخودآگاه به سمت شغل پدر و مادرمان هدایت می شویم. اجداد ما نوغانداری می کردند و بدین ترتیب این مسیر را پدرم و من نیز ادامه داده ایم.

بهره ای که نصیب دیگران می شود

این نوغاندار درباره رونق نوغانداری در گیلان اظهار داشت: قیمت نوغان تا همین چند سال پیش بسیار پایین بود. بطوری که بسیاری نوغانداری را رها کردند و حتی درختان توت اراضی خویش را بریدند اما در سه سال اخیر چون بهای نوغان مقداری بالا رفته عده ای مجدداً به نوغانداری روی آورده اند.

وی با بیان اینکه واقعیت این است که کشاورز در تولید محصول به صرفه اقتصادی و گذران معیشت خویش فکر می کند، ادامه داد: در واقع تولید یک محصول باید درآمد معقولی داشته باشد تا کشاورز به تولید آن بپردازد. همچنین از یاد نباید برد که نوغانداری کاری بسیار سخت و طاقت فرسا است.

رجبی با اشاره به اینکه ما این کار سخت را انجام می دهیم ولی ارزش افزوده که در تبدیل پیله به نخ وجود دارد نصیب دیگران می شود، گفت: چرا که پیله ها برای تبدیل به نخ بیشتر سمت کاشان، اصفهان، خراسان، شیراز و آذربایجان حمل می شوند.

وی اضافه کرد: نوغانداری طی یک ماه تا ۴۵ روز صورت می گیرد و مقدار درآمد آن به اندازه ای است که اگر نوغاندار این مدت را در جایی به عنوان کارگر مشغول به کار شود هم همین اندازه نصیبش می شود. بنابراین اگر بخواهیم نوغانداری رونق یابد، باید درآمد آن موجب ترغیب شود.

فراهم نبودن زیرساخت ها

تبدیل پیله به نخ نیازمند زیرساخت های مورد نیاز است. رجبی در این باره نیز به خبرنگار مهر گفت: زیرساخت های لازم برای تبدیل پیله به نخ و دست یافتن به ارزش افزوده در گیلان فراهم نیست. به عنوان مثال من کارگاهی را مهیا کردم و حتی توان نصب تجهیزات مورد نیاز در کارگاه را هم داشتم، اما برای تهیه حجم مناسبی از پیله برای تبدیل به نخ نیازمند تسهیلات مناسبی بودم که متأسفانه علی رغم اینکه صحبت هایی هم در مورد حمایت از این پیشنهادم شد اما عملاً حمایتی انجام نگرفت.

وی تأکید کرد: در حالی که انتظار می رود به منظور ترویج نوغانداری و بهره مندی از این تولید در گیلان، متولیان امر تسهیلاتی با کارمزد مناسب در اختیار آنانی قرار دهند که مایل هستند در استان به این کار بپردازند.

این نوغاندار جوان با بیان اینکه در واقع چون سرمایه ای برای تهیه پیله به اندازه کافی نداریم، پیله از استان خارج می شود، اضافه کرد: باید توجه داشت که بخش پر زحمت و سخت کار یعنی پرورش پیله را ما انجام می دهیم، اما کار آسان با درآمد خوب نصیب آنانی می شود که پیله را خریداری کرده و از گیلان خارج می کنند.

وی با اشاره به اینکه به نظر من کار با دستگاه تبدیل پیله به نخ بسیار راحت است و زنان خانه دار و حتی بچه ها می توانند به راحتی با آن کار کنند، افزود: فعالیت در این زمینه با حدود ۴ ساعت کار در روز می تواند معیشت یک خانواده را تأمین کند اما متأسفانه حمایت لازم صورت نمی گیرد.

مبارزه با بیماری ها و بیمه در صنعت نوغانداری

این نوغاندار همچنین در بخشی از سخنانش با اشاره به اهمیت کمک به نوغانداران در زمینه رفع بیماری های نوغان گفت: ارائه تسهیلات به منظور حفظ ارزش افزوده پیله در استان دارای اهمیت است و اما از سوی دیگر شناخت و مبارزه با بیماری های نوغان موضوع دیگری است که باید مورد توجه قرار گیرد.

وی افزود: در واقع باید به نوغانداران در تشخیص بیماری ها و دریافتن علل مرگ نوغان در سن پایین و رفع این موارد کمک شود. همچنین بحث بیمه در نوغان از اهمیت بسیاری برخوردار است سقف بیمه ۶۵۰ هزار تومان برای هر جعبه نوغان بوده و یک جعبه نوغان به طور میانگین ۳۰ تا ۳۵ کیلو محصول می دهد. یعنی بیمه در صورت خسارت فقط پول ۲ کیلو از آن را پرداخت می کند.

رجبی رونق نوغانداری را منوط به درختان توت دانست و گفت: بسیاری می خواهند به نوغانداری بپردازند اما باغ توت ندارند. در حالی که می توان زمین های شیبدار منابع ملی را به جوانان اجاره داد تا تبدیل به باغ توت کنند.

وی در پایان تاکید کرد: بنظرم نوغان جای پیشرفت بسیار دارد و ما تا کنون ۲۰ درصد از راه را هم نرفته ایم.

قطعاً با توجه به این اشتغال یکی از دغدغه های اصلی مسئولان و دولت محسوب می شود و از سوی دیگر استان گیلان طی سال های گذشته شاهد مهاجرت جوانان روستایی به شهر برای پیدا کردن شغل بوده است می توان با ایجاد زیرساخت های مناسب و لازم و رونق صنعت نوغانداری که روزگاری گذشتگان در گیلان به آن مشغول بودن از مهاجرت جوانان روستایی جلوگیری و درآمد خانواده های روستایی را افزایش داد.

همرسانی کنید:

طراحی و پیاده سازی توسط: بیدسان