کارشناسان برنامه های ماهواره ای نه توصیه ای برای چگونه باردار شدن دارند و نه پیشنهادی برای سلامتی مادران باردار، بلکه تنها از این سخن می گویند که زنان ایرانی تنها در صورت زدن قید بارداری می توانند از سلامتی کامل برخوردار باشند.

به گزارش لنگرنیوز، این روزها بحث کاهش جمعیت ایران بدون تردید یکی از مهم ترین موضوعات اجتماعی و سیاسی و حتی فرهنگی ایران است؛ موضوعی که سازمان ملل هم درباره آن سخن گفته و اعلام کرده ایران در کاهش سریع نرخ رشد جمعیت رکوردی عجیب به جای گذاشته است.

براساس آمارها، نرخ باروری در ایران به 7/1رسیده و حتی پیش بینی می شود با موج فعلی کاهش جمعیت به رقمی پایین تر از این عدد هم سقوط کند.

برخی صاحبنظران براین باورند که کاهش جمعیت در 10 سال آینده نتایج چشمگیر خود را نشان خواهد داد، آنچنانکه جامعه از افراد 35 تا 50 ساله اشباع خواهد شد و این در حالی است که این روزها 14 میلیون جوان مجرد در جامعه ایرانی زندگی می کنند. جوانان مجردی که حتی برخی از آنها به وادی تجرد قطعی هم ورود پیدا کرده اند.

* رسانه های زنجیری روی فرکانس سبک زندگی

در این میان منابع خبری به تازگی از اختصاص هزینه قابل توجهی از سوی برخی کشورهای غربی برای تاثیرگذاری در روند جمعیتی ایران خبر می دهند. حال به نظر می رسد یکی از مهم ترین این مکان های سرمایه گذاری، رسانه ها هستند.رسانه هایی که هر روز تعداد جدیدی از آنها با بودجه های قابل توجه تاسیس می شوند و در همه آنها نکات مشترک یکسانی درباره سبک زندگی مطرح می شود!

یکی از مهم ترین راه های نفوذ این رسانه ها به تفکر جامعه ایران و ایجاد تغییر نگرش به موضوع جمعیت در بین ایرانیان پروراندن یک نوع طرز فکر خاص از طریق رسانه هاست. در چندین سال گذشته برنامه هایی با عنوان برنامه های بهداشت و سلامت در بسیاری از رسانه های خارجی و شبکه های ماهواره ای پخش شده است، این در حالی است که دراین برنامه ها درباره مسائلی همچون بارداری به گونه ای  دیگر صحبت می شود.

  کارشناسان این برنامه ها نه توصیه ای برای چگونه باردار شدن دارند و نه پیشنهادی برای سلامتی مادران باردار، بلکه تنها از این سخن می گویند که زنان ایرانی تنها در صورت زدن قید بارداری می توانند از سلامتی کامل برخوردار باشند.

* سلامتی و ثروت در گرو فراموشی فرزندآوری

تاکتیک دوم در اینگونه تاثیرگذاری برنامه هایی است که تحت عنوان برنامه های ورزشی پخش می شود. در این برنامه ها که بسیاری از آنها برای زنان پخش می شود به صورت مکرر تاکید می شود که بارداری بشدت فیزیک زنان را به هم می ریزد و این به هم خوردن و به اصطلاح افزایش وزن دیگر قابل بازگشت نیست. در حقیقت در این روش نوعی هراس نسبت به از دست رفتن فیزیک بدنی در زنان ایجاد می کنند. در اینگونه برنامه ها فرد آموزش دهنده ورزش و نرمش در بسیاری اوقات حتی بدون اطلاع از مسائل پزشکی، دائم براین موضوع تاکید دارد که اگر خواهان بدن زیبا و فیزیکی مناسب هستید باید دور بارداری را خط بکشید. در حقیقت از بارداری برای دختران جوان یک غول بزرگ می سازند! در این میان مساله سوم که در این رسانه ها به طور دائم  درباره آن صحبت می شود، بحث توانایی نداشتن بیشتر افراد جامعه ایرانی برای پرداخت هزینه یک بچه است. دراین باره، سیاهنمایی فوق العاده در دستور کار این رسانه ها قرار دارد، برنامه هایی همچون «نوبت شما بی بی سی» و همچنین «خیابان زندگی» صدای آمریکا به طور دائم در طول هفته با ارائه آمارهای عجیب و غریب از زندگی ایرانیان، آنها را به شکل قابل تاملی به داشتن فرزند کمتر تشویق می کنند.

*پایه ریزی برای نگاه منفی به جمعیت

در همین باره پرویز علی بخشی، روانشناس و استاد دانشگاه بر این باور است که شبکه های ماهواره ای  در بخشی از فعالیت خود تلاش دارند در ابتدا ذهن مخاطب ایرانی را از اطلاعات غلط پرکنند، به صورتی که از لحاظ روانشناسی به محض اینکه نامی از بارداری و فرزندآوری برده می شود، مخاطب ایرانی ذهنش ناخودآگاه به سوی سختی، فقر و همچنین از بین بردن فیزیک بدن می رود، دلیل این موضوع هم این است که این رسانه ها ذهن مخاطب را بشدت با اینگونه مسائل به اختیار خود درمی آورند. این استاد دانشگاه در گفت وگو با «وطن امروز» می افزاید:  زمانی که زن ایرانی در حال تماشای اینگونه برنامه ها است در واقع به تدریج و به صورت ناخودآگاه در معرض تغییر نگرش هم خواهد بود، چرا که این رسانه ها بنیان خانواده را به گونه ای نشانه می روند که در ذهن مخاطب خود بی معنا بودن داشتن فرزند را القا می کنند.

* برچسب زنی،تاکتیک روانی اثرگذار

اظهارات این کارشناس روانشناسی اجتماعی در شرایطی مطرح می شود که در برخی از برنامه های شبکه «من وتو» بر این  تاکید می شود که فرزندآوری نوعی عقب ماندگی محسوب می شود، آنچنان که مجری این برنامه ها اینگونه بیان می کند که در عصر جدید فرزندآوری نوعی نشان تحجر و بازگشت به گذشته در زنان ایرانی است. به گفته علی بخشی، برچسب زدن یکی از تاکتیک های رایج این رسانه ها در مسائل اجتماعی است، برای مثال کسی که از حجاب برخوردار باشد به طور غیرمستقیم عقب مانده نامیده می شود یا کسی که به فرزندآوری علاقه داشته باشد سنتی و واپس گرا خوانده می شود. در واقع این نوع برچسب زنی می تواند باعث شود برخی زنان نسل جدید این برچسب ها را نسبت به دوستانشان تکرار کنند. به تدریج همین موضوع باعث خواهد شد تا زنان برای برچسب نخوردن در جمع دوستان از صحبت یا عمل به  فرزندآوری خودداری کنند.

* سیاهنمایی و آینده هراسی تاکتیکی برای ترساندن زوج ها

همچنین مهدی اسماعیلی، کارشناس رسانه هم درباره تاکتیک های شبکه های ماهواره ای برای  تاثیرگذاری در روند جمعیت ایران در گفت وگویی با «وطن امروز» تاکید دارد سیاهنمایی در این رسانه ها در چندین سال گذشته  تغییر رفتار اجتماعی ایرانیان را هدف گرفته است. وی یادآور می شود: این رسانه ها درباره ارتباط اقتصاد خانواده با فقر آنقدر صحبت می کنند و ذهن مخاطب را مورد هدف سیگنال های منفی قرار می دهند که به تدریج والدین جوان را از همه چیز ناامید می کنند. به گفته اسماعیلی، مهم ترین تاثیر این ناامیدی این خواهد بود که زوج های جوان هیچ تحول تازه ای در زندگی خود ایجاد نخواهند کرد و به این ترتیب پس از این موج های ناامید کننده خبری از فرزند نخواهد بود. از سوی دیگر به باور برخی صاحبنظران، تاکید بر تکیه کلام هایی همچون زندگی با رفاه بدون داشتن فرزند، خواب های راحت بدون فرزند، فرزند کمتر و فقر کمتر از جمله اتفاقاتی است که در بسیاری از برنامه های شبکه های ماهواره ای و در دیالوگ های بین مجریان و کارشناسان این شبکه ها تکرار می شود.

* تبلیغ روابط نامشروع به جای ازدواج

پرویز علی بخشی، روانشناس اجتماعی،دراین باره با نگاهی به یک موضوع تکمیلی با عنوان ازدواج، خاطرنشان می کند: این رسانه ها در این راه گام به گام پیش می روند، این روزها درباره مزیت های فرزند کمتر و حتی فرزند نداشتن برای زوجین به انواع گوناگون می گویند و چند وقت بعد درباره بهتر بودن دوستی های نامشروع به جای ازدواج صحبت می کنند. آنها آنقدر این جملات و واژه ها را تکرار می کنند که مخاطب به تدریج این جملات را در رفتارهای خود بازتاب می دهد و بازتاب آن همین تغییر فرهنگی امروزی است که در جامعه ما جریان دارد. هنگامی که روابط خارج از ازدواج در جامعه باب  شود به تدریج بنیان خانواده رنگ خود را از دست می دهد و به همین دلیل هم دیگر نمی توان انتظار افزایش جمعیت از جامعه ایران داشت. البته درباره راه های مقابله با این جریان، بسیاری از کارشناسان نقش رسانه های داخلی و بویژه صدا و سیما را برجسته می دانند و تاکید می کنند باید ساز و کار مناسبی برای آگاه سازی مردم نسبت به خطرات اینگونه برنامه های ماهواره ای تدوین و به کار گرفته شود، چرا که شبکه های ماهواره ای از کم اطلاعی مخاطبان خود به بهترین شکل ممکن برای اهداف سازمانی استفاده می کنند.