[ad_1]

در حالی در قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (۱۴۰۰ـ ۱۳۹۶)، کمیته امداد موظف به توانمندسازی مددجویان خود شده و طبق آن باید سالانه ۷۰ هزار شغل ایجاد کند که در چهار سال ۹۶ تا ۹۹، ۷۰۱ هزار مددجوی نیازمند شاغل شده اند.

به گزارش ایسنا، در همین راستا خرداد ماه سال گذشته بود که حجت الله عبدالملکی، معاون سابق اشتغال و خودکفایی کمیته امداد اعلام کرد که یک سوم کل جمعیت بیکار کشور مخاطب کمیته امداد هستند. یک میلیون نفر از اعضای خانواده های تحت حمایت کمیته امداد مستعد کار هستند و همچنین ۵۰۰ هزار نفر بیکار نیازمند نیز از خدمات موردی این نهاد بهره مندند.

بر همین اساس در بند ب ماده ۸۳ قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (۱۴۰۰ـ ۱۳۹۶)، کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی موظف شده اند جهت توانمندسازی افراد تحت پوشش خود سالانه یکصدهزار نفر به ترتیب ۷۰ درصد کمیته امداد امام خمینی (ره) و ۳۰ درصد سازمان بهزیستی را صاحب شغل کنند. دولت طبق بودجه سنواتی تسهیلات قرض الحسنه لازم را در جهت تحقق این امر در نظر خواهد گرفت.

کمیته امداد توانسته است طی سالیان اخیر براساس تکالیف تعیین شده در چارچوب اسناد بالادستی (قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اساسنامه نهاد، قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه کشور، سیاست های کلی اشتغال، سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری) برنامه های توانمندسازی اقتصادی مددجویان را با محوریت اشتغال به عنوان اصلی ترین راهبرد در مبارزه با فقر در چارچوب الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت تدوین و اجرا کند.

این الگو با رویکردی تحولی- جهادی بر سه راهبرد «توسعه مشارکت فعالان کسب و کار (با محوریت بکارگیری کارآفرینان حرفه ای کشور و جلب همکاری خیرین کارآفرین، جهادگران کارآفرین، مراکز نوآوری، پارک های فن آوری، شرکت های دانش بنیان، مراکز آموزشی فنی و حرفه ای، شرکت ها و کارخانه های متوسط و بزرگ، اصناف، صنایع خرد، شهرک های صنعتی، مراکز مشاوره شغلی و ...)، توسعه زنجیره های ارزش منتخب (با اولویت زنجیره های ارزش موثر در اقتصاد ملی و متناسب با زیست بوم اقتصادی امداد در بخش های صنایع دستی، فن آوری اطلاعات و ارتباطات، صنایع اسباب بازی، کشاورزی، دامپروری و ...) و پیگیری بهبود فضای کسب و کار (در دو بخش خرد: کمک به بازاریابی و فروش، تعامل با موسسات مالی و اعتباری، ایجاد صندوق ضمانت و صندوق پوشش ریسک و کلان: مطالبه بهبود فضای کسب و کار در سطح ملی)» قرار دارد و تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی، رفع فقر، توسعه عدالت اقتصادی و اجتماعی و ارتقاء بنیه معیشتی خانواده های تهی دست، صیانت و تحکیم نهاد خانواده و احیای عزت و کرامت فردی و خانوادگی در جامعه و ترویج و نهادینه کردن فرهنگ و ارزش های اسلامی تولید، کار و جهاد اقتصادی در جامعه از جمله اهداف و برنامه های اشتغال و خودکفایی کمیته امداد است.

اما آنچه جزو برنامه و جامعه هدف برنامه اشتغال این نهاد محسوب می شود، خانواده های تهیدست مستعد اشتغال هستند که این جامعه به دو گروه خانواده های دریافت کننده خدمات معیشتی (مستمری) و سایر خانواده های نیازمند که مستمری دریافت نمی کنند (موسوم به تک و چند خدمتی) تقسیم می شوند.

از آنجایی که در چارچوب نظریه اقتصاد مقاومتی، ماموریت کمیته امداد فقرزدایی و تقویت اقتصاد خانواده های تهیدست از طریق تامین معیشت، اشتغال و مسکن این خانواده هاست، اولین برنامه امداد به منظور ایجاد اشتغال توسعه فضای کسب و کار امداد و دومین برنامه ورود به عرصه اصلاح و بهبود فضای کسب و کار کشور است که در چارچوب برنامه توسعه فضای کسب و کار امداد مدل عملیاتی بر دو راهبرد توسعه مشارکت فعالان کسب و کار و در راهبرد دوم توسعه زنجیره های ارزش مخاطب تعریف شده است؛ نظریه پایه در راهبرد توسعه همکاری فعالان کسب و کار، استفاده از ظرفیت هایی همچون آموزشگاه های ارائه کننده آموزش ها و مهارت های کسب و کار، پارک های علم و فناوری، شرکت های دانش بنیان، موسسات مشاوره شغلی، کارآفرینان حرفه ای، موسسات کاریابی و کارفرمایان، خیرین کارآفرین، جهادگران کارآفرین، بانک ها و موسسات مالی و اعتباری و... با تاکید بر بخش تخصصی مردمی است که متناسب با وضعیت دو گروه اصلی مستعدین اشتغال امداد، بر دو نظام «هدایت شغلی» و «راهبری شغلی» استوار است.

مخاطب نظام هدایت شغلی محرومین مستعد اشتغال که توانمندی اولیه برای سازماندهی کسب و کار اشتغال را دارند اما فاقد یک یا چند حلقه ضروری مثل مهارت یا سرمایه و ... هستند، محسوب می شوند و مخاطبین نظام راهبری شغلی، آن دسته از محرومین مستعد شغلی که فاقد توانمندی های اولیه برای تولید و اشتغال بوده و نیازمند راهبرانی که به آنها کمک کنند تا بعد از ایجاد توانایی لازم، به صورت مستقل فعالیت کنند، هستند.

در نظام هدایت شغلی کارشناسان دارای تجربه و مهارت های ویژه متناسب با زیست بوم اقتصادیِ اشتغال کمیته امداد، محوریت طراحی مسیر شغلی متقاضی و هدایت او را در این مسیر برعهده دارند که کارشناسان فنی اشتغال امداد ضمن ارزیابی فضای کسب و کار محلی و بررسی استعدادها و توانمندی های اولیه متقاضی از طریق مشاوره شغلی حرفه ای، با بهره گیری از موسسات مشاوره شغلی، موسسات کاریابی، کارفرمایان، آموزشگاه ها، نهادهای مالی، خیرین و... مسیر شغلی متقاضی را طراحی کرده و هدایت او را تا تحقق اشتغال پیگیری می کنند و پس از آن بین ۳ تا ۵ سال بر فعالیت طرح نظارت می کنند تا زمینه پایدارسازی طرح و اطمینان از تداوم آن فراهم شود.

در نظام راهبری شغلی، راهبر شغلی که کارآفرینی حرفه ای است و در یک رشته شغلی خاص دارای سابقه فعالیت موفق و مسلط بر همه حلقه های زنجیره ارزش بوده، به لحاظ تخصصی و عمومی موردتایید کمیته امداد قرار دارد. در این نظام راهبران شغلی در کانون برنامه ریزی قرار می گیرند و با توسعه زنجیره ارزش فعالیت خود، فرصت های شغلی جدید و مستقلی برای متقاضیان ایجاد می کنند و خود راهبری این واحدهای نوپا را طی دوره ای مشخص (حسب تفاهم نامه منعقد شده با امداد و قراردادها منعقد شده با متقاضیان) تحت نظر همکاران اشتغال در امداد برعهده می گیرند.

برخی از خدمات راهبران شغلی به مجریان طرح های اشتغال امداد که در چارچوب تفاهم نامه و قرارداد تعیین می شود شامل مشاوره و استعدادسنجی، کمک به آموزش و مهارت آموزی، کمک به تامین فضای کسب و کار، کمک به تهیه مواد اولیه و تجهیزات، مشاوره های فنی حین تولید و تامین بازار مطمئن برای محصولات است. 

کار ویژه شبکه امداد در این نظام شناسایی، ارزیابی و به کارگیری راهبران شغلی و نظارت عملیاتی بر اقدامات آنها است. براساس آمارهای سال ۹۸-۹۹، ۱۵۰۰ راهبر شغلی در کشور با امداد همکاری می کنند که براساس طرح نامه های مصوب هرکدام به طور متوسط ۴۰ فرصت شغلی را سازمان دهی می کنند. این درحالیست که براساس پیش بینی ها با جلب همکاری ۲۰ هزار راهبر شغلی مشروط بر تامین منابع موردنیاز، مسئله بیکاری محرومان به طور کامل برطرف می شود.

بخش دیگر و دومین پایه در الگوی مفهومی اشتغال امداد در زیر برنامه توسعه فضای کسب و کار امداد، توانمندسازی است که در این بخش ایجاد آمادگی های لازم جهت اجرای طرح اشتغال برای جامعه مخاطب با همکاری مشترک عوامل اشتغال امداد و فعالان کسب و کار است و سومین پایه در برنامه توسعه فضای کسب و کار امداد، پشتیبانی از مستعدین اشتغالی است که توانمند شده اند که در این راستا کاریابی، نظارت ادواری (در سال اول حداقل هر سه ماه یکبار و در سالهای دوم تا پنجم حداقل هر ۶ ماه یکبار با هدف رصد وضعیت طرح اجرا شده یا کاریابی صورت گرفته، شناسایی مشکلات طرح و پیشگیری از انحراف طرح و اطمینان حاصل از تدوام آن)، مشاوره اقتصادی و پایدارسازی نیز صورت می گیرد.

تکلیف کمیته امداد برای ایجاد ۷۰ هزار شغل در سال

طبق برنامه ششم توسعه، کمیته امداد باید هر سال ۷۰ هزار شغل ایجاد کند؛ یعنی در ۵ سال ابتدایی ۳۵۰ هزار شغل؛ این درحالیست که در ۴ سال ۹۶ تا ۹۹، ۷۰۱ هزار مددجوی نیازمند با استفاده از خدمت اشتغال شاغل شده اند؛ این یعنی بیش از ۲.۵ برابر تکلیف برنامه شغل ایجاد شده است. 

بررسی عملکرد این نهاد نشان می دهد که باتوجه به اینکه در قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه کمیته امداد موظف به توانمندسازی جامعه هدف خود شده است، طی سه سال ۹۷، ۹۸ و ۹۹ به طور میانگین حدود یک سوم شاغلین کشور از طریق سیستم امداد شاغل شده اند.

تزریق درآمد خالص به خانواده ها 

در سال ۱۳۹۹، طرح های اشتغال مددجویان کمیته امداد ۱۷۵۰۰ میلیاردتومان درآمد داشته اند که این مبلغ بیش از ۲ برابر مستمری پرداختی امداد مددجویان است. همچنین در چهار ساله ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۹ طرح های اشتغال مددجویان کمیته امداد ۳۶۸۰۰ میلیارد تومان درآمد داشته اند که این درآمد ۴۲ درصد بیشتر از کل مستمری پرداختی به مددجویان کمیته امداد است. 

اما طبق اعلام این نهاد و براساس گزارشات موجود، از اثرات اقتصادی برنامه اشتغال امداد در زمینه تامین شغل می توان به صرفه جویی ۴۸۰۰ میلیاردتومانی در هزینه های عمومی کشور اشاره کرد. 

اما در سالی که گذشت (۱۴۰۰) کمیته امداد ایجاد ۳۰۰ هزار فرصت شغلی را مد نظر داشت که ۱۰ هزار میلیارد تومان اعتبار در قالب تبصره ۱۶ بودجه ۱۴۰۰ به طرح های اشتغال مددجویان اختصاص داشت که براساس اعلام روابط عمومی این نهاد، در مجموع در سال ۱۴۰۰، ۵۴ هزار خانوار به خاطر برنامه های اشتغال امداد به خودکفایی رسیدند و از تحت پوشش خارج شدند.

هدفگذاری کمیته امداد برای ایجاد اشتغال در سال ۱۴۰۱ چقدر است؟ 

در سال ۱۴۰۱ اما، کمیته امداد مکلف به ایجاد ۵۰۰ هزار فرصت شغلی شده که براساس مصوبه کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی، ۲۵ هزار میلیارد تومان برای اشتغال مددجویان در سال آینده پیش بینی شده است. در این راستا چندی پیش بود که مرتضی فیروزآبادی، معاون اشتغال و خودکفایی کمیته امداد افزایش درآمد مددجویان از طرح های اشتغال را یکی از سیاست های کمیته امداد در سال آینده دانست و گفت: تلاش خواهیم کرد درآمد مددجویان از اشتغال در سال آینده افزایش پیدا کند که در همین زمینه طرح هایی را از جمله اجرای طرح های زنجیره ارزش را در دستور کار داریم.

وی با بیان اینکه طرح راهبری شغلی با هدف تشکیل زنجیره ارزش در سال آینده تقویت خواهد شد، تصریح کرد: باید مشاغلی ایجاد کنیم که زنجیره فقر را قطع کنند که نوغانداری و فرش دستباف از جمله این موارد است.

انتهای پیام


[ad_2]
منبع
همرسانی کنید:

طراحی و پیاده سازی توسط: بیدسان