با توجه به چالش های احداث سدهای خاکی و بتنی که پیشتر در خصوص سدهای شفارود و لاسک ایجاد شد و با اعتراض فعالان زیست محیطی مواجه بود، ضرورت ایجاد سدهای لاستیکی بیش از همیشه احساس می شود زیرا بسیار به ...

به گزارش خبرگزاری فارس از رشت، استان گیلان به دلیل شرایط جغرافیایی یکی از پربارش ترین استان های کشور به نسبت دیگر استان ها است، اما با اینکه گیلان یکی از پربارش ترین استان های کشور محسوب می شود ولی به دلیل پراکنش بارش در فصول مختلف، مشکل تأمین آب زراعی در زمان نیاز ابی از مسائل عمده استان های شمالی کشور محسوب می شود.

علیرغم بارش های نسبتا مناسب در استان گیلان در طی سالیان گذشته ولی بیش از ۷۰ درصد این بارش مربوط به پیش از فصل کشت و فصل زمستان است که همین امر سبب می شود تا آب ناشی از این بارش فقط در معدودی از سدها و آب بندان های سنتی ذخیره سازی شده و مابقی آب هدر رفته و از طریق رودخانه ها روانه دریا شود.

یکی از بهترین و می توان گفت یکی از کاربردی ترین راهکارها در ذخیره سازی آب ناشی از بارش ها به منظور استفاده حداکثری برای فصل زراعی احداث بندهای کوتاه یا سدهای لاستیکی است که سازگاری بیشتری با محیط زیست دارند به همین دلیل در چندسال گذشته سدهای لاستیکی خوبی در استان گیلان احداث و یا در دست احداث و در آستانه بهره برداری هستند که بسیار به تثبیت و پایداری در تأمین و مدیریت آب مورد نیاز اراضی کشاورزی کمک می کند.

به گفته کارشناسان حوزه آب یکی از اهداف ایجاد سد لاستیکی در گیلان حفظ و بهبود وضعیت موجود در بستر رودخانه ها و ایستگاه های پمپاژ و تأمین معیشت مردم که وابسته به تولید محصول استراتژیک برنج است.

طبق آمارهای سازمان آب منطقه ای در حال حاضر حجم ذخیره آب سد سفیدرود ۱۵۴ میلیون مترمکعب است. آب بندان های گیلان نیز در بهترین شرایط قادر به تامین کمتر از ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب برای کشاورزی هستند؛ این در حالی است که نیاز شالیکاری استان بیش از ۲/۵ میلیارد مترمکعب است لذا علاوه بر لزوم احیای آب بندان های موجود، ساخت سدهای کوتاه (لاستیکی) در مدیریت منابع آب استان ضرورت دارد.

با توجه به چالش های احداث سدهای خاکی و بتنی که پیشتر در خصوص سدهای شفارود و لاسک ایجاد شد و با اعتراض فعالان زیست محیطی مواجه بود، ضرورت ایجاد سدهای لاستیکی بیش از همیشه احساس می شود؛ زیرا بسیار به ذخیره سازی و تأمین آب زراعی در فصل کشاورزی کمک خواهد کرد.

به گفته مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان گیلان در طی سال های گذشته ساخت ۱۱ سد لاستیکی در استان پیش بینی شده بود و تاکنون از این تعداد، چهار سد لاستیکی در استان گیلان به بهره برداری رسیده است.

آن طور که وحید خرمی می گوید دیگر سدهای لاستیکی استان گیلان از جمله ماسال با پیشرفت فیزیکی ۸۷ درصد، تولم شهر صومعه سرا ۷۷ درصد، گرکانرود تالش ۶۷ درصد، فخر آباد رشت ۸۷ درصد، ملاهادی آستارا ۶۵ درصد و انبارسر در آستانه اشرفیه با پیشرفت ۱۰ درصدی در دست احداث است.

همواره یکی از مشکلات در احداث انواع سدها مشکلات مالی و عدم به موقع تخصیص اعتبار بوده است ولی به گفته مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان گیلان برای احداث ۱۱ سد لاستیکی در استان۱۶۰ میلیارد تومان از اعتبارات سفر رئیس جمهوری مصوب شده بود که تاکنون ۱۰۰ میلیارد تومان از این اعتبارات برای این سدها اختصاص یافته است.

طبق گفته های خرمی قرار است تا پایان سال ۲۰ میلیارد تومان دیگر نیز از اعتبارات سفر برای سدهای لاستیکی استان اختصاص یابد که با اختصاص بخشی از این اعتبار برای دو سد خالکایی ماسال و فخرآباد رشت این پروژه ها امسال به بهره برداری می رسد و همچنین مطالعات فاز صفر ۱۰ سد لاستیکی دیگر نیز در استان انجام شده که پس از بررسی های فنی و تأمین اعتبارات لازم می توانند در دستور کار قرار گیرند.

در چند سال اخیر یکی از مشکلات موجود در آغاز فصل زراعی عدم آبرسانی به موقع به پایین دست بوده است ولی با بهره برداری از سد لاستیکی  ماسال با حجم تنظیم سالانه حدود ۱۷ میلیون متر مکعب آب و حجم مخزن ۱۲۰ هزار متر مکعب، وضعیت آبرسانی به  ۹۲۵ هکتار از اراضی شالیزارهای پایین دست بهبود خواهد یافت.

جلوگیری از تداخل آب شور دریا با آب شیرین رودخانه، آبگیری ایمن کانال انحراف آب، ذخیره موقت دبی تراز رودخانه و زهکش ها برای تأمین آب کشاورزی، افزایش سطح تراز آب در رودخانه و کاهش هزینه پمپاژ، بهبود شرایط زیست محیطی و تغذیه سفره های آب زیر زمینی، بهره برداری توریستی و تفریحی و ساماندهی رودخانه در این محدوده را از دیگر اهداف ساخت سدهای لاستیکی است که در فصول کم بارش در استان گیلان بسیار می تواند به آبرسانی به موقع در اراضی کشاورزی کمک کند.

گزارش: سعید شفیعی ثابت

پایان پیام/۸۴۰۰۷

همرسانی کنید:

طراحی و پیاده سازی توسط: بیدسان