«چهارشنبه سوری» یکی از جشن های قدیمی ایران است که پیش از آمدن بهار، مردم در آخرین چهارشنبه سال آتش افروخته تا بلا و شر را از خود دور کنند. استان کردستان نیز از گذشته تا امروز چهارشنبه سوری را با رسم های ...

امیر صادقی ـ کارشناس مردم شناسی استان کردستان ـ درباره این عروسک و آیین های چهارشنبه سوری در کرستان به ایسنا گفت: در شهرستان «بیجار» آیین چهارشنبه سوری را با این عروسک برگزار می کنند. مادر خانواده، شب چهارشنبه سوری این عروسک را می سازد و در  رسم های دور آتش در این شب استفاده می شود. در یکی از رسم های این شب، تمام اعضای خانواده در آتشی که  در حیاط یا پشت بام افروخته شـده، دور هم جمع می شوند و «عروسک چهارشنبه سوری» همراه با یک عدد پیاز و یک جارو  در دست فرد ارشد خانواده قرار می گیرد.

او اضافه کرد: ابتدا از بزرگ ترین فرد تا کوچک ترین که معمولا بچه ها هستند، هر کدام به پیاز  گاز می زنند و پس از هر بار گاز زدن به آن تف می کنند. این کار توسـط تمام اعضای خانواده انجام می شود تا  نوبت به بچه آخر برسد، سپس جارو را نیز به همین نحو دست به دست می کنند. دست آخر «عروسک چهارشنبه سوری» را در دست گرفته و مانند جارو و پیاز به آن تف می کنند. پس از پایان این شب و پریدن از روی آتش  و رسم های دیگر، این سه شیء را به بیرون از خانه پرت کرده و روی خاکروبه ها می اندازند.

این کارشناس مردم شناسی با بیان این که «عروسک چهارشنبه سوری» نقش بلاگردان را داشته و اهالی معتقدند که این عروسک، بیماری و بلا و هر نوع  دردی را از آن ها دور کرده و در سال جدید بلا و مصیبت نخواهند دید، درباره نحوه ساخت این عروسک توضیح داد: برای ساخت این عروسک از وسایل دم دست منزل استفاده می کنند. چوبی به طول ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتری را به عنوان بدن عروسک در نظر گرفته و آن را در پارچه ای سفید می پیچند و با نخ می بندند. سپس چوبی کوچک تر و  باریک تر را که معمولا از ساقه درخت اسـت، به عنوان دست های عروسک به تنه اصلی با نخ می بندند. در ادامه سه قطعه پارچه که از  تکه پارچه های موجود در منزل است، به عنوان لباس عروسـک استفاده می شود. دامن عروسک را با نخ و سوزن می دوزند، همچنین پارچه ای برای دست های عروسک در نظر گرفته و در آخر روسری عروسک را برایش می دوزند.

صادقی بیان کرد: برای عروسک چهارشنبه سوری چهره ای نیز رسم می کنند. برای این کار سکه ای را  در پارچه ای سـفید پیچیده و با نخ و سوزن در قسمت بالای چوب اصلی می دوزند و با مداد مشکی چشم و ابرو برایش کشیده و با مداد قرمز لب عروسـک را می کشند. به این شیوه، عروسک «وَی کوله چوارشه مه» یا چهارشنبه سوری ساخته می شود که در فهرست آثار میراث ناملموس کشور نیز به ثبت رسیده است.  

انتهای پیام 

همرسانی کنید:

طراحی و پیاده سازی توسط: بیدسان