در حال بارگذاری... لطفا صبر کنید.
به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، بابک نگاهداری در رویداد الزامات و سازوکارهای تقویت مرجعیت رسانه ای در ایران، ضمن خیر مقدم به مهمانان این رویداد و با بیان اینکه رویداد امروز حاصل چندین ماه بررسی ابعاد مختلف موضوع مرجعیت رسانه ای است، اظهار کرد: چندین ماه تلاش و پژوهش، به عنوان پشتوانه های علمی این رویداد، به قدری ارزشمند است که مطمئن هستم مستندات و یادداشت های سیاستی ارائه شده به دبیرخانه رویداد، برای تمام پژوهشگران و علاقه مندان این حوزه تا مدت ها مورد بهره برداری قرار خواهد گرفت.
رئیس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه امیدوارم دانش انباشته خوبی برای ارتقای مرجعیت رسانه ای فراهم شده باشد، افزود: این رویداد ما را با فرهیختگان رسانه و فضای مجازی آشنا کرد و راه اندازی شبکه نخبگان را پس از این رویداد، حتماً در دستور کار قرار می دهیم. روز برگزاری این رویداد، نه پایان مسیر، که نقطه عطفی برای تداوم آن در راهی روشن خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه اتفاقات سال گذشته در نمایان سازی مشکلات و خلأ های این حوزه اثرگذار بود، گفت: نیازمند انجام مطالعه و تجمیع نظرات متخصصان و دلسوزان رسانه ای هستیم و بسیار خوش بین هستیم آنچه که از این رویداد به جا خواهد ماند، نکات عملیاتی ارزشمندی است که برای سیاست گذاران و کنشگران رسانه ای، راهگشا است.
مرجعیت رسانه بدون توجه به فناوری های نوین امکان پذیر نیست
نگاهداری با اشاره به اینکه دوران برنامه ریزی و سیاستگذاری ساده به پایان رسیده و زمان سیاستگذاری های پیچیده فرارسیده است، گفت: امروز نمی توان از موضوع مرجعیت رسانه ای بدون پرداختن به پدیده های نوظهور، فناوری های نوین، هوش مصنوعی، فرهنگ، و تغییرات فرهنگی، ارتباطات میان فرهنگی، لزوم بررسی سبد مصرف فرهنگی خانوار، زیست پذیری رسانه ای و بالاتر از این ها لزوم ورود قانون و قانون گذاری، سخن گفت.
وی ادامه داد: با شناخت دقیق این موضوعات و با استفاده قانون، ایجاد فرآیندها و سازوکارهای قانونی و در سایه حکمرانی، می توان مشارکت جمعی را هموار کرد.
بی توجهی به شبکه های مجازی باعث کاهش مرجعیت رسانه ای شد
رئیس مرکز پژوهش های مجلس با اشاره به اینکه گزارش ها و آمار و ارقام مطرح شده در پیش نشست های این رویداد، برای تصمیم گیری های آینده راهگشا است، گفت: برای مثال آنچه از مصرف رسانه ای ایرانیان در یکی از نشست ها مطرح شد، بیانگر آن بود که در اتفاقات سال گذشته به جای صداوسیما یا ماهواره، شبکه های اجتماعی و فضای مجازی، مرجع رسانه ای نوجوانان بوده اند.
وی بیان کرد: همین یک نتیجه مبتنی بر پژوهش، می تواند منبع اصلی برنامه ریزی کوتاه مدت و بلند مدت برای استخراج کاستی های رسانه های جمعی و شناخت توانمندی های شبکه های مجازی باشد که پیش از آن غافل بودیم.
نگاهداری به بیانات رهبر معظم انقلاب در خصوص جنگ ترکیبی و جنگ شناختی اشاره کرد و گفت: سال های زیادی است که ما در معرض دشمنی استکبار جهانی هستیم و آنان در دشمنی خود نوآوری می کنند که آخرین آن ایجاد جنگ ترکیبی است.
نقش رسانه های نوین در جنگ شناختی
وی با بیان اینکه اولین مرحله جنگ ترکیبی، جنگ شناختی است، گفت: رسانه های نوین در این نوع جنگ از همه بیشتر کاربرد دارند و مهم ترین ابزار، این رسانه ها هستند. در ادامه و در صورتی که این مرحله جنگ با موفقیت انجام شود و ذهن نخبگان کشور به اسارت این رسانه ها درآید، طبیعی است که ذهن عامه مردم نیز به اسارت درمی آید و به دنبال آن، با حمایت از اغتشاشگران و پیگیری هایی که انجام می دهند، جنگ را وارد عرصه دیپلماسی می کند.
رئیس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: برای آنان مطلوب بود که خروجی نهایی جنگ ترکیبی در ناآرامی های ۱۴۰۱، تغییر محاسبات ملت و حکومت ایران و پذیرش خواسته های آمریکا در یک توافق باشد.
وی با بیان اینکه جنگ رسانه ای ابزار مهم جنگ شناختی است، گفت: استراتژی فریب و گمراه کردن افکار عمومی، عمدتاً از طریق رسانه ها، پیاده سازی می شود.
نگاهداری گفت: در جنگ شناختی، ذهن مخاطب اسیر می شود و باید تلاش کنیم که گرفتارشدگان را آزاد کنیم و راه آزاد کردن آنان، جهان تبیین است.
وی توضیح داد: هرچقدر جهاد تبیین به درستی انجام شود و دروغ های دشمن در جنگ شناختی برملا شود و هرچقدر رسانه های مهاجم جنگ شناختی، بی اعتبار شوند به آزادسازی اذهان مردم به ویژه نوجوانان و جوانانی که امروز بیش از هرکس دیگری اسیر این جنگ شناختی شده اند، کمک می شود.
اهمیت قدرت تأثیرگذاری رسانه در افزایش مرجعیت
رئیس مرکز پژوهش های مجلس به توضیح مفهوم مرجعیت رسانه ای پرداخت و گفت: مرجعیت رسانه ای در حقیقت به قدرت و تأثیری گفته می شود که رسانه ها در جامعه دارند و این قدرت می تواند بر تعیین جریان های اطلاعاتی و فرهنگی و تشکیل نظرات و افکار عمومی اثرگذار باشد.
وی با بیان اینکه مرجعیت رسانه ها بر پایه چندین عامل شکل می گیرد، گفت: رسانه هایی که توانایی تأثیرگذاری بیشتری بر جامعه و مخاطبان خود دارند، معمولاً مرجعیت بیشتری نیز خواهند داشت. این تأثیر می تواند به وسیله ی پوشش خبری فعال، تحلیل های متفکرانه، یا تأثیر در تشکیل نظر عمومی صورت گیرد.
نگاهداری معتبر بودن و اعتمادسازی را دومین پایه شکل گیری مرجعیت رسانه دانست و گفت: اعتمادسازی در رسانه ها می تواند از طریق استفاده از منابع معتبر، ارائه اطلاعات دقیق و مستند، و رعایت قوانین رسانه ای صورت گیرد.
وی به ضرورت توجه به تنوع و پوشش گسترده رسانه ای در مرجعیت رسانه ای اشاره کرد و گفت: تنوع در پوشش موضوعات مختلف، اطلاعات منصفانه و جامع را به مخاطبان ارائه می دهد و مرجعیت را بالا می برد.
ضرورت شفافیت منابع و مسئولیت پذیری رسانه ها
رئیس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در ادامه به شفافیت و مسئولیت پذیری رسانه ها اشاره کرد و گفت: رسانه هایی که در فرآیند تولید خبر و انتشار آن ها شفافیت و مسئولیت پذیری را رعایت می کنند، معمولاً توانایی ایجاد اعتماد و مرجعیت بیشتری را دارند. این شامل اعلام منابع و تحقیقات، اصلاح خطاها و پاسخ گویی به نقدها و شکایات مخاطبان است.
وی تصریح کرد: با توجه به این عوامل، مرجعیت رسانه ها به عنوان منابع اطلاعاتی و تشکیل دهنده نظرات عمومی در جامعه بسیار حائز اهمیت است. حفظ چنین مرجعیت می تواند به تقویت ارتقای شفافیت و اطلاع رسانی مؤثر در جامعه کمک کند.
نگاهداری بیان کرد: همایش امروز از میان محورهای یاد شده با تمرکز بر چهار عنوان اعم از وضعیت حال و آینده نظام ارتباطی رسانه ای کشور، هوش مصنوعی و حوزه محتوا، تجربیات موفق مرجعیت رسانه ای و شاخص های ترکیبی سنجش و پایش مرجعیت رسانه ای برگزار می شود.
مرجعیت رسانه در دستورکار دستگاه قانون گذاری قرار گیرد
وی ادامه داد: مرکز پژوهش های مجلس هم بر اساس اهداف و مسئولیت های خود، حتماً تلاش می کند نکات مطروحه را در چارچوب شفاف سازی، کارآمدسازی، هوشمندسازی و مردمی سازی، طبقه بندی کرده و در همه مراتب تقنین در دستور کار دستگاه قانون گذاری کشور قرار دهد.
رئیس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی گفت: معتقدم که در اتفاقات گذشته، حضور پررنگ رسانه های معاند در جزئیات اتفاقات، اطلاع رسانی دیرهنگام رسانه های داخلی و مواردی از این دست، موجب کاهش مرجعیت رسانه های داخلی شد.
وی بیان کرد: سوءاستفاده رسانه های معاند از خلاءهای ما، حتی بر اطلاع رسانی از امور جاری گرفته تا پیشرفت ها نیز سایه انداخت و وضعیت ناپایدار را به بحران بدل کرد و در حالی که با کمی درایت، اطلاع رسانی درست و دقیق و به کارگیری نظرات اندیشمندان، می توانستیم جلوی آن را بگیریم.
نگاهداری بیان کرد: معتقدم با به کارگیری تمام ابزار رسانه ای و هنری و بهره گیری از نمایش خانگی، تئاتر، ادبیات و شبکه های اجتماعی می توانیم برای بازپس گیری مرجعیت رسانه ای و جلب دوباره اعتماد مخاطبان به رسانه های داخلی تلاش هایی داشته باشیم.
وی تصریح کرد: اگر ارتباط متقابل بین نظام حکمرانی و قانون گذاری با نظام رسانه ای شکل بگیرد، مطمئناً دستاورد مرجعیت رسانه های داخل خواهد بود.
ضرورت توجه به هوشمندسازی در عرصه رسانه
رئیس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه پیشران تحولات، فناوری است و رسانه از این امر مستثنی نیست، گفت: هر چقدر ما از هوشمندسازی و فناوری های نوین در عرصه رسانه غفلت کنیم، مطمئناً می تواند حرکت ما را در مسیر دستیابی به مرجعیت رسانه ای با مخاطراتی همراه کند.
وی به آموزش سواد رسانه ای برای مردم اشاره کرد و گفت: آگاهی بخشی و افزایش توانمندی ها و مهارت های مردم در مقابله با خبرهای جعلی اهمیت زیادی دارد. شیوع این گونه اخبار در فضای جامعه، باعث می شود ذهن مردم با مخاطرات و اخبار غیرواقعی مواجه شود.
نگاهداری با بیان اینکه بین جبهه رسانه ای انقلاب با امپراتوری دروغ و بزرگ استکبار جهانی، تفاوت هایی وجود دارد، گفت: این روزها می بینیم که در بمباران شدیدی که علیه مردم مظلوم غزه رخ می دهد، هیچ پشتیبانی رسانه ای از این اتفاقات صورت نمی گیرد. البته انتظاری هم نداریم چراکه نظام استکبار جهانی، ارجاعات خود را به منافع اقتصادی و نظامی خود قرار داده است.
رسانه باید به دنبال بازتولید شرافت اخلاقی باشد
وی با بیان اینکه نظام اسلامی به دنبال رشد و تعالی انسان است، گفت: ما مدعی اخلاق و رشد هستیم و این فضا باید بر رسانه های ما نیز سایه بیندازد و رسانه هایی که در جریان انقلاب فعالیت می کنند، باید با تکیه بر این رویکرد وحدت رسانه ای در کشور ایجاد کنند و از هم افزایی های بیرونی غافل نشوند.
رئیس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه ما پیروان پیامبری هستیم که فلسفه رسالت خود را تکریم شرافت های اخلاقی قرار داد، گفت: پیامبر اکرم(ص) می گوید که «انما بعثت لأتمم مکارم الاخلاق». بنابراین ما به عنوان پیروان آن حضرت باید در رسانه به دنبال بازتولید شرافت اخلاقی باشیم.
وی ادامه داد: اعتقاد دارم که شرافت یک رسانه در استقلال حق مدارانه آن است. یعنی در جبهه حق با استقلال برای احیای حق قیام کند.
در رسانه های انقلاب باید با استقلال حق مدارانه به دنبال تولید شرافت رسانه ای باشیمنگاهداری با بیان اینکه ما در رسانه های انقلاب باید با استقلال حق مدارانه به دنبال تولید شرافت رسانه ای باشیم، گفت: به نظر من شرف یک فعال رسانه ای و خبرنگار، در صداقت و امانت داری او است. اینکه اگر با خبری جعلی مواجه می شود یا خبری که منجر به تخریب اخلاق می شود، آن را اشاعه ندهد و خداوند وعده داده که عزت و سربلندی نصیب کسانی می شود که به سنت های الهی پایبند باشند.
رویداد الزامات و سازوکارهای تقویت مرجعیت رسانه ای در ایران، امروز (سه شنبه ۱۸ مهر ماه ۱۴۰۲) با حضور و سخنرانی، نخبگان و صاحب نظران حوزه رسانه و با سخنرانی رییس مرکز پژوهش های مجلس، محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و بیژن نوباوه وطن، نایب رییس کمیسیون فرهنگی مجلس، در مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، برگزار شد.
پیام رسان های داخلی موفق عمل کردند
همچنین محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این رویداد گفت: وضعیت عمومی ما در حوزه رسانه ای از نظر حکمرانی مطلوب نیست. هم در بحث مخاطبین دچار مشکل هستیم هم در بحث همراهی و اعتماد که هر دو این موارد بسیار مهم است و باید نسبت به افزایش آن ها تلاش کنیم.
اسماعیلی با اشاره به پیروزی های اخیر جبهه مقاومت گفت: اتفاقات امروز چند دهه پیش شبیه یک رویا بود و این اتفاق اسباب عزت جبهه مقاومت را به ارمغان آورد. از طرف دیگر می بینیم که این روزها رژیم صهیونسیتی جنایت های انسانی فراوانی را در یک محیط محدود، اما پرتراکم انجام می دهد. دیروز بیش از ۱۵۰ حمله ددمنشانه هوایی و بمباران در این منطقه صورت گرفته تا جایی که فلسطینی ها حتی فرصت نکردند پیکر شهدای خود را از زیر آوار بیرون بیاورند. اهالی رسانه و هنرمندان باید به این جنایت ها واکنش درست نشان دهند.
وی با اشاره به مسئله مرجعیت رسانه نیز گفت: الزامات فرهنگی و هنری و رسانه ای از موضوعات مهم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. یک جریانی در تلاش بود که حکمرانی فرهنگی و رسانه ای نظام در سال های گذشته تضعیف شود. بخشی از این تضعیف برای فناوری های نوین است که ما این الزامات را قبول داریم و معتقدیم در این میان باید در رابطه با تهدیدات و فرصت های هوش مصنوعی تحقیق شود. مورد دیگر بحث اخبار جعلی است که یک تهدید جدی برای امنیت ملی ما محسوب می شود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، افزود: وضعیت عمومی ما در حوزه رسانه ای از نظر حکمرانی مطلوب نیست و شیب آن کند شده است. هم در بحث مخاطبین دچار مشکل هستیم هم در بحث همراهی و اعتماد که هر دو این موارد بسیار مهم است و باید نسبت به افزایش آن ها تلاش کنیم. یکی از اصلی ترین مأموریت های ما در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی همین مسئله است. «بازآرایی رسانه ای» عبارتی است که مقام معظم رهبری در اولین رودررویی با رئیس جمهور در حوزه مسائل فرهنگی مطرح فرمودند. ما باید بدانیم با چه تمهیداتی می توانیم به وضعیت مطلوب تری در حوزه رسانه برسیم.
موفقیت پیام رسان های داخلی با ۵۰ میلیون کاربر
وی با اشاره به عملکرد موفق پیامرسان های داخلی در یکی دو سال اخیر اضافه کرد: بحث مهاجرت مخاطبان از نرم افزارهای خارجی به سکوهای داخلی اتفاق مثبتی بود. در حال حاضر در پیامرسان های داخلی ما مثل ایتا، بله و روبیکا بیش از ۵۰ میلیون نفر عضو هستند. میزان مراجعه به پیامرسان های خارجی در سال های گذشته بسیار زیاد بود، اما در حال حاضر تعداد زیادی از مردم از سکوهای داخلی استفاده می کنند. این طرح یک بار در اواسط دهه نود شکست خورد، اما این بار دولت پای کار بود و نتیجه آن را دیدید. حضور ۵۰ میلیون کاربر ایرانی در پیام رسان های داخلی بسیار مهم است و این به ما نشان می دهد می توانیم مرجعیت رسانه ای را به داخل کشور منتقل کنیم.
اسماعیلی ادامه داد: ما امکان حذف تمام رقبا را نداریم و باید تنوع را بپذیریم و با پذیرش اصل تنوع، مرجعیت رسانه ای را به سمت رسانه های داخلی تغییر دهیم. هنوز بالاترین مرجع برای دسترسی به اخبار و اطلاعات رسانه ملی است. درست است که مخاطبانش کاهش پیدا کرده، اما هنوز با اختلاف از دیگر رسانه ها جلوتر است. کاهش اتفاق افتاده، اما هنوز مرجعیت رسانه ای در اختیار ما قرار دارد. ما باید از همه راه های ارتقا وضعیت استفاده کنیم. امروز هوش مصنوعی در حال ورود به این فضاست و مبارزه با اخبار جعلی از مهمترین طرح های ماست. تقویت رسانه های داخلی و تلاش برای رقابت سالم در حال رخ دادن است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: شبکه نمایش خانگی در سال های اخیر رشد خوبی داشته و صوت و تصویر فراگیر وارد عرصه های خبری هم شده و خیلی از خبرگزاری های داخلی پوشش خبری زنده رویدادهای مختلف را هم به بخش خبری خود اضافه کردند، به نظرم این موارد اتفاقات خوبی است و باید این مسیر را تقویت کنیم. ما در کشورمان مجوز ۴۸ خبرگزاری داریم که برخی از آن ها ابتدایی ترین امکانات یک خبرگزاری را هم ندارند. کاهش و مدیریت این شرایط را در وزارتخانه خودمان آغاز کردیم و قرار شد پنج خبرگزاری مرتبط با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را به یک رسانه تغییر دهیم، البته این طرح به معنی کاهش نیروی انسانی نیست.
وی ادامه داد: ما باید از الگوهای موفق در حوزه صوت و تصویر فراگیر استفاده کنیم. ما با همکاران در صداوسیما تفاهم نامه جدیدی را امضا می کنیم و می دانیم عزیزان کمیسیون فرهنگی مجلس هم به این اتفاق نگاه مثبتی دارند. یکی از مشکلات این است که خودمان در برخی مباحث دچار ابهام هستیم و این باید حل شود. اقتضائات جدید را باید ببینیم و آینده نگری داشته باشیم. ما سه نوع حمایت رسانه ای داریم، یکی توزیع آگهی های دولتی است که اغلب در حوزه روزنامه ها و رسانه های مکتوب انجام می شود. اما در حال حاضر در حوزه روزنامه نگاری عدد مراجعه مردم به یک یا دو درصد رسیده و مطبوعات در حال حذف از سبد رسانه ای مردم است. کار دوم یارانه کاغذ است که سال گذشته تا دقیقه نود تلاش کردیم تا از ارز ترجیحی برای مطبوعات استفاده کنیم. مورد سوم نیز یارانه هاست. این موارد نیاز به بازنگری و بازمهندسی دارد. ما تمام آیین نامه ها را به روز رسانی کردیم. این حرکت را شروع کردیم با این ویژگی که در حوزه رسانه ها نگاه دولتی نداریم.
نگاه سیاسی رسانه ها در حمایت ما اثر ندارد
اسماعیلی با اشاره به عضوگیری چند هزار نفری صندوق اعتباری هنر از اهالی رسانه گفت: در سال های قبل ۴۰۰۰ روزنامه نگار در صندوق اعتباری هنر بیمه شده بود که این عدد امروز به ۱۲ هزار و ۵۰۰ نفر رسیده است و روزبه روز نیز بیشتر می شود. در حقیقت حمایت ما از اهالی رسانه بیش از ۲۰۰ درصد رشد داشته، آن هم بدون توجه به جهت گیری رسانه ها. یک نفر اگر توانست ادعا کند که به دلیل جهتگیری سیاسی عضویتش در صندوق اعتباری هنر لغو شده به ما بگوید، چون اصلا چنین اتفاقی رخ نداده است و ما به هیچ عنوان نگاه سیاسی به خبرنگاران نداریم.
وی ادامه داد: از طرف دیگر ماده بیست قانون مطبوعات را که الزام مدیران مسئول به بیمه کردن نیرو است عملی کردیم. ما امسال برای اولین بار مبتنی بر سیاستگذاری رهبر معظم انقلاب در حوزه مدیریت فرهنگی شاخص های فرهنگی و هنری را ابلاغ کردیم و از رسانه هایی حمایت می کنیم که به ارتقای شاخص های کشور کمک کنند، این در عملکرد دوساله ما نیز وجود دارد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان سخنانش گفت: ما روستا به روستا و شهر به شهر در حرکتیم. من بیش از دویست سفر استانی داشتم و هربار با خبرنگاران و مدیران رسانه ای هر شهر جلسه داشتیم تا مشکلات موجود در این مسیر را حل کنیم. ما به موضوع بازآرایی رسانه که مطالبه رهبر انقلاب است باید ورود کنیم و بهتر است که با همراهی مجلس شورای اسلامی زیرساخت های قانونی این مسئله فراهم شود.
رویداد الزامات و سازوکارهای تقویت مرجعیت رسانه ای در ایران، امروز (سه شنبه ۱۸ مهر ماه ۱۴۰۲) با حضور و سخنرانی، نخبگان و صاحب نظران حوزه رسانه و با سخنرانی رییس مرکز پژوهش های مجلس، محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و بیژن نوباوه وطن، نایب رییس کمیسیون فرهنگی مجلس، در مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، برگزار شد.
اختتامیه این رویداد یک روزه، پس از برگزاری چهار پنل تخصصی شامل وضعیت حال و آینده نظام ارتباطی-رسانه ای کشور، هوش مصنوعی، خبر جعلی و حوزه محتوا، تجربیات موفق مرجعیت رسانه ای در ایران و شاخص های ترکیبی سنجش و پایش مرجعیت رسانه ای، عصر امروز، برگزار خواهد شد.
انتهای پیام